Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Ноябр, 2024   |   25 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:01
Қуёш
07:24
Пешин
12:15
Аср
15:15
Шом
16:59
Хуфтон
18:17
Bismillah
26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446

Рўзадорга макруҳ бўлган амаллар

11.04.2021   3530   2 min.
Рўзадорга макруҳ бўлган амаллар

Макруҳ амал – шариатда ёмон кўрилган, номақбул ва хунук иш саналади. Рўзадорга макруҳ бўлган амаллар дейилганда, рўзани бузмайдиган, аммо савобини камайтирадиган, бузишга яқин бўлган ишлар тушунилади.

  1. Рўзадор сақич ёки шунга ўхшаш нарсани чайнаши макруҳдир. Чунки, кўрган одам рўзадор эмас экан деган хулосага келади. Пайғамбаримиз салоллоҳу алайҳи васаллам “Ким Аллоҳга ва Охират кунига имон келтирган бўлса, ўзини шубҳали ўринга ташламасин”, деганлар
  2. Рўзадор аёл ёш гўдагига ёки беморга овқатни чайнаб берса бўлади. Бунда фарзанд она сутига тўймайдиган бўлса ҳамда чайнаб бериладиган таом бўлса жоиз. Чайнамай ҳам едириладиган таом бўлса, оғизга олиб чайнаб бериш шарт эмас.
  3. Аёл киши шўрвани татиб кўриши макруҳдир. Бу фарз рўзасида узрсиз бўлса. Агар узр сабабли татиб кўрадиган бўлса, макруҳ ҳисобланмайди. Эрнинг хулқи, феъли ёмон бўлса, узр саналади. Фарздан бошқа, масалан нафл рўзада хоҳ узр бўлсин, хоҳ узр бўлмасин, таомни татиб кўриш жоиздир. “Фатҳул қодир”да “ким бир нарсани татиб кўрса, оғзи очилмайди, аммо макруҳ бўлади”, дейилган. Хулоса қилинса, фарз рўза тутаётган аёл эрининг хулқи ёмон бўлмаса, таомнинг мазасини, тузини татиб кўриши яхши эмас.
  4. Киши ёғ ёки асални сотиб олаётганда яхшисидан ёмонини ажратиб олиш олиш учун уни татиб кўриши макруҳдир.
  5. Ўпиш, ушлаш ва қучоқлаш агар ғуслни вожиб қилувчи ишга сабаб бўлса макуруҳдир. Агар рўзани бузувчи иш содир бўлишидан қўрқмаса, жоиз деганлар.
  6. Хоҳ кундузи, хоҳ кечки томон бўлсин, рўзадор хўл ёки қуруқ мисвокни ишлатса бўлади. Кўп уламолар кучли эҳтиёж ва зарурат бўлмаса, мисвок қилиш макруҳ, агар ҳалқумга мазаси келса, рўзани бузади деганлар. Биз айтамиз: мисвок хоҳ қурқуқ, хоҳ хўл бўлсин, хоҳ кундузи хоҳ оғиз очишга яқин бўлсин уни ишлатиш жоиздир. Чунки ҳадисда Пайғамбаримиз салоллоҳу алайҳи васаллам Оиша онамиздан қилинган ривоятда: “Умматимга машаққат бўлмаганида, уларни ҳар намозда мисвок қилишга буюрар эдим”, деб айтганлар. Саҳобалар ҳам Пайғамбаримизни рўзадорлик ҳолатларида кўп маротаба мисвок қилаётганларини ривоят қилганлар. 
  1. Ҳалқумга ютмай боши ва юзидан салқинланиш мақсадида сув қуйиш, хўл латтага ўраниб олиш жоиз. Таҳоратдан бошқа ўринда эса, оғизга сув олиб чайиш макруҳдир.
  2. Таҳорат асносида оғиз ва бурунни муболаға қилиб чайиш ҳам макурҳдир.
  3. Зулук ва шунга ўхшаш нарса воситасида кўп қон олдириб танани заифлаштириш.

       10. Икки-уч кун ифторликсиз улаб рўза тутиш

Кўзга сурма қўйиш макуруҳ эмас. Яъни рўзага зиён бермайди.

“Фатава Сирожия” ва “Фатҳу баби иная” китоблари

асосида Н.Саидакбарова тайёрлади

РАМАЗОН-2021
Бошқа мақолалар

Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (3-мақола)

25.11.2024   1375   4 min.
Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (3-мақола)

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

الوَاحِدُ

67. Ал-Ваҳид.

Ягона, битта. У зот зотида ҳам, сифатларида, ишларида ҳам ягонадир.


الصَّمَدُ

68. Ас-Сомад.

Ҳеч кимга ҳожати тушмайди, барчанинг ҳожати Унга тушади.


القَادِرُ

69. Ал-Қодир.

Чексиз қудрат соҳиби. У зот ҳар бир нарсага қодирдир. Ҳар бир иш унга осондир.


المُقْتَدِرُ

70. Ал-Муқтадир.

Жуда ҳам қудратли.


المُقَدِّم

71. Ал-Муқаддим.

Олдинга сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани хоҳлаган шахс ва нарсасидан олдинга суради.


المُؤَخِّر

72. Ал-Муаххир.

Орқага сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани, хоҳлаган шахс ва нарсасидан орқага суради.

 

الأَوَّلُ

73. Ал-Аввал.

У ҳамма нарсадан аввал, яъни, барча мавжудотлар йўқлигида Аллоҳ бор эди.


الْآَخِرُ

74. Ал-Охир.

Ҳамма нарса йўқ бўлиб кетганда ҳам, Унинг ўзи қолади.

 

الظَّاهِرُ

75. Аз-Зоҳир.

Унинг мавжудлиги ошкор, очиқ-ойдиндир. У ҳамма нарсадан зоҳир-устундир.


الْبَاطِنُ

76. Ал-Ботин.

Кўзлар кўролмайдиган; барча яширин нарсаларни билувчи.

 

77. Ал-Волий.

Барча нарсани бошқарувчи. Ҳимоя қилувчи


المُتَعَالِي

78. Ал-Мутаъолий.

Қудрати, улуғлиги ҳар нарсадан улуғ; ҳар нарсани бўйсундирувчи


البَرُّ

79. Ал-Барр.

Яхшилик қилувчи.


التَّوَابُ

80. Ат-Таввоб.

Бандаларни тавбага йўлловчи ва уларнинг тавбасини қабул қилувчи.


المُنْتَقِم

81. Ал-Мунтақим.

Золим ва осийларни жазоловчи.


العَفُوّ

82. Ал-Афувв.

Афв қилувчи.


الرَّؤُوفُ

83. Ар-Раъуф.

Ўта меҳрибон.


مَالِك المُلْك

84. Моликул мулк.

Коинотдаги барча мулкнинг ягона эгаси.


ذُو الجَلاَل و الأِكرَام

85. Зул жалол вал икром.

Коинотдаги барча мулкнинг танҳо эгаси.


المُقْسِط

86. Ал-Муқсит.

Адолати ила мазлумларга нусрат ва золимларга жазо берувчи.


الجَامِع

87. Ал-Жомиъ.

Одамларни қиёмат куни жамловчи.


الغَنِيُّ

88. Ал-Ғаний.

Беҳожат. Унинг ҳеч кимга ва ҳеч нарсага ҳожати тушмайди.


المُغْنِي

89. Ал-Муғний.

Беҳожат қилувчи. У зот ўз бандаларидан хоҳлаганини беҳожат қилиб қўяди.


المَانِع

90. Ал-Мониъ.

Хоҳлаган бандасини бойликдан маҳрум этувчи. Асрагувчи.


الضَّار

91. Аз-Зорр.

Хоҳлаганига зарар қилувчи.


النَّافِع

92. Ан-Нофиъ.

Манфаат берувчи.


النُّور

93. Ан-Нур.

Мунаввар, нурли этувчи.


الهَادِى

94. Ал-Ҳодий.

Ҳидоят қилувчи.

البَدِيع


95. Ал-Бадийъ.

Нарсаларни йўқдан яратувчи

البَاقِي


96. Ал-Боқий.

Мангу, боқий қолувчи. У доимий бордир.


الوَارِثُ

97. Ал-Ворис.

Мавжудотлар йўқ бўлганда ҳам боқий қолувчи Зот.


الرَّشِيد

98. Ар-Рошийд.

Тўғри йўлга йўлловчи.


الصَّبُور

99. Ас-Собур.

Ўта сабрли. Гуноҳкорларни азоблашга шошилмайди.

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар