САВОЛ: Бир кишининг иймон келтиришига сабаб бўлиш минглаб файз ва завқдан устунроқми?
Жавоб: Бир инсон иккинчи бир инсоннинг иймон келтиришига сабаб бўлса, унинг топган савоблари қадар савоб, унга сабаб бўлган кишининг ҳам номаи аъмолига ёзилади. Бу жуда яхши. Кишининг фақат ўзи учун интилмай, ўзгаларни ҳам ҳақ йўлига бошлаши улуғларимизнинг бизга амридир. Бу фаолиятни «хизмат» деб атаймиз. Мусулмонларнинг иймон келтиришлари, исломни ўрганишлари, моддий ва маънавий қийинчиликларни енгишлари йўлида хизмат қилиш савобли ишдир. Тасаввуфий нуқтаи назардан шундай деймиз. Фақат буни тасаввуфга қарши бир муддао сифатида ўртага қўйиш хато, шайтоний бир ишдир. Яъни:
– Сен мутасаввиф бўлма!
– Э, нима учун?
– Бошқаларнинг имон келтиришлари учун ҳаракат қил!
– Бундай нарса йўқ! Инсон нима учун мутасаввиф бўлади? Яхши мусулмон бўлиш учун... Нимага тасаввуф йўлига киради? Тақво соҳиби бўлиб, қалбини нурлантириб, гўзал аҳлоқли мусулмон бўлиши учун... Яхши мусулмон бошқа мусулмонлар учун янада фойдали ишлар қилади. Тарих давомида шундай бўлган. Ўзи яхши бўлмаган киши бошқалар учун фойдали бўлолмайди, аксинча, зарарли бўлади.
Тасаввуфдан қочиш керак эмас. Бу билан киши ўзини қутқарадиган дорилардан қочган бўлади.
"Ислом ва ахлоқ" китобидан олинди
Савол: Мен туш кўрдим ва уйғониб Ибни Сириннинг "Тушлар таъбири" китобини кўрсам ёмонроқ чиқди ва сиқилиб қолдим. Туш таъбири масалаларига мусулмон инсон қандай қараши керак?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Аввало шуни айтишимиз керакки, Ибн Сирийн раҳимаҳуллоҳга нисбат берилган “Тушлар таъбири” китоби у зотга тегишли эмас. Шунинг учун бу китобни у зотга нисбат бериб бўлмайди. Динимизга кўра тушлар уч хил бўлади:
– Аллоҳ таоло томонидан бўлган, таҳорат билан ётилганда, тонгга яқин кўриладиган, солиҳ тушлар.
– Шайтондан бўлган, аниқ эсда қолмайдиган, кайфиятни туширадиган, алаҳсирашга ўхшаш ёмон тушлар.
– Касбига ёки қизиққан нарсасига тааллуқли тушлар.
Динимизда туш кўрганда нима қилиш кераклиги борасида аниқ тавсиялар келган. Агар рост тушлар шариатга мос келса, амал қилиш мумкин, агар зид келса, қатъий амал қилинмайди. Ёмон туш кўрган киши тушини бировга айтмаслиги ва тушнинг ёмонлигидан Аллоҳ таолодан паноҳ сўраши керак. Бу ҳақида Абдуллоҳ ибн Қатода розияллоҳу анҳу отасидан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рост туш Аллоҳдан, ёмон туш шайтондан. Бирортангиз қўрқинчли туш кўрса, чап томонига туфлаб қўйсин ва тушнинг ёмонлигидан (Аллоҳдан) паноҳ сўрасин. Шунда ёмон туш зарар қилмайди”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).
Яъни ёмон туш кўрган киши чап томонга енгилгина туфлаб: “Роббим! Кўрган тушимни ёмонлигидан паноҳ сўрайман”, деб қўяди.
Баъзи уламолар имкон бўлса ўрнидан туриб, таҳорат олиб, икки ракат нафл намоз ўқигани ҳамда бироз садақа қилиб қўйгани яна ҳам яхши, дейишган.
Шунингдек, туш инсон тақдирини белгиламайди. Тушга ортиқча баҳо бериб, уни ҳаёт мезонига айлантириш тўғри эмас. Биз динимиз кўрсатмаларига оғишмай амал қилсак, ҳам моддий, ҳам руҳий тарафдан соғлом, иродамиз мустаҳкам бўлади. Валлоҳу аълам!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.