17 Декабр, 2025, ,
17 Декабр, 2025, ,
Жамият ҳаётида муҳим ҳодиса юз берди – янги оила дунёга келди. Никоҳ асосида бошланган янги ҳаётнинг ҳар лаҳзаси ҳар бир келин-киёв учун унутилмасдир. Айни дамда, гўзал ва осуда ҳаёт орзусида қадам ташлаётган икки қалбнинг энг асосий мақсади – Аллоҳ таоло уларга солиҳ ва соғлом фарзанд беришини сўраб дуо қилишлари бўлиб, бу жуда ҳам аҳамиятлидир.
Бу бежизга эмас албатта. Чунки бу пайғамбарларнинг амалидир. Масалан “Оли Имрон” сурасининг 38 оятида: “Шу чоғда Закариё Роббисига дуо қилиб: Роббим, менга Ўз ҳузурингдан покиза зурриёт ҳадя эт. Албатта, Сен дуони эшитувчисан”, деди” кўринишидаги дуо. Мазкур дуо ҳали келин ҳомилали бўлмасдан аввал ўқилиши лозим. Айниқса киёв бошчилигида ушбу дуо ва илтижоларнинг қилиниши янада муҳимдир.
Бўлажак отанинг дуоси ижобат бўлиб, бола ҳомила шаклида ривожлана бошлагач, унинг келажакда ақлан ва жисмонан соғлом, шу билан бирга аҳли солиҳлардан бўлишини сўраб дуо қилишда бўлажак онанинг ҳам кўмаги жуда зарурдир. Зеро бу инсоният отаси Одам ва момо Ҳавводан мерос қолган амалдир. Жумладан улар (Одам ота ва момо Ҳавво) оятда зикр этилганидек: “...У (ҳомила) оғирлашганда эса икковлон Роббилари Аллоҳга: “Агар бизга солиҳ (фарзанд) берсанг, албатта, шукр келтиргувчилардан бўлажакмиз”, деб дуо қилдилар” (Аъроф, 189). Фарзанднинг дунёга келиш вақти яқинлашгани сари бўлажак ота ҳам она ҳам ўзига хос гўзал мақсад ва истаклар билан бирга, онанинг соғлигига оид қўрқув, ҳадик ва фарзанднинг жисман комил ва соғлом ҳамда ақлан етук туғилиши орзуси пайдо бўлади. Айнан мана шу даврга келиб бўлажак ота-она: “Агар бизга солиҳ фарзанд берсанг, албатта, шукр қилгувчилардан бўламиз”, деб доимий дуо қилишлари лозим бўлади.
Дуо қилишга тарғиб бежизга эмас албатта. Чунки замонвий илмий тадқиқотлар асосида олимлар нима учун инсоният кундан кунга ўзаро оқибатсиз, бешавқат ва бераҳмлик сари юз тутаётгани, бир оила аъзоларининг бир бирига ҳурмати ва эҳтиромининг йўқолиши сабабини топганларини эълон қилдилар. Олимларнинг хулосаларига кўра, бунинг асоси боланинг зинодан ва фарзанд кўришни истамаган ота-оналардан туғилиши экан. Бу эса барчага маълум ҳолат яъни, ота-онанинг фарзандли бўлишни хоҳламай тургандаги руҳий ҳолати, ўртада вужудга келадиган ҳомилага ўтиши ва шу билан бирга она қорнида ривожланаётган боланинг дунёга келишига рози бўлмаётган ота-онанинг салбий кайфиятини болага бўлган салбий таъсиридир яъни, унинг ҳаққига дуои хайр қилинмаслигидир.
Юқоридагилардан келиб чиқиб шундай хулоса қилишимиз лозимки, ҳар бир келин-киёв ва ҳар бир ота-она ҳар доим Аллоҳдан мана шу Ватанга, элу юртга манфаатли солиҳ ва соғлом фарзанд сўраб дуо қилиши керак.
ЎМИ мутахассиси Акмалхон АҲМЕДОВ
1. Ибодатларни бажариш
1.1. Намозларни ўз вақтида ўқиш. Ибодатлар ичида энг афзали – вақтида ўқилган фарз намози саналади.
1.2. Рўза тутиш. Қазо ва нафл рўзаларни тутиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қиш кунидаги рўза қийинчиликсиз топиладиган ғанимат (ўлжа)дир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
1.3. Қуръон ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умматимнинг энг афзал ибодати Қуръонга қараб тиловат қилишдир”, деганлар. Қуръонни ёддан ўқишдан кўра, унга қараб ўқиш афзалдир. Чунки Қуръонга қараш ҳам ибодатдир.
1.4. Таҳажжуд намозларини ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Фарз намоздан кейинги энг афзал намоз тунги намоздир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
1.5. Дуо ва зикрни кўпайтириш. “...Аллоҳни кўп зикр қилинг. Шоядки, зафар топсангиз” (Жума сураси, 10-оят).
2. Оилага яхшилик қилиш
2.1. Ота-онага яхшилик қилиш. Ўз вақтида ўқилган фарз намоздан кейин энг афзал амал бу – ота-она хизматида бўлиш саналади. Зеро, “Роббингиз, Унинг Ўзигагина ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага яхшилик қилишни амр этди” (Исро сураси, 23‑оят).
2.2. Фарзанд ва аҳли аёлга хурсандчилик улашиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизларнинг яхшиларингиз ўз аҳлига яхши муомала қилганингиздир. Мен ўз аҳлига яхши муомала қилувчироғингизман”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
3. Илм олиш, китоб ўқиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Илм талаб қилиш ҳар бир мусулмон зиммасига фарздир”, деганлар.
4. Тафаккурга вақт ажратиш
Ҳасан раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Бир соат тафаккур қилиш бир кечани бедор ўтказишдан яхшидир”.
5. Муҳтожларга ёрдам бериш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бир мўминнинг битта дунёвий ташвишини аритса, Аллоҳ таоло унинг Қиёмат кунидаги ташвишларидан бирини аритади. Ким қийналган кишига енгиллик келтирса, Аллоҳ таоло унга дунёю Охиратда енгиллик беради” (Имом Муслим ривояти).
6. Силаи раҳм қилиш
Дам олиш кунлари қавм-қариндошлар ҳолидан ҳеч бўлмаса телефон орқали бўлсада хабар олиш учун қулай фурсат. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни ризқи кенг, умри узоқ бўлиш хурсанд этса, силаи раҳм қилсин (қариндошлик ришталарини мустаҳкамласин)” (Имом Бухорий, имом Термизий ривояти).
7. Спорт билан шуғулланиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кучли мўмин Аллоҳ ҳузурида кучсиз мўминдан яхшироқ ва маҳбуброқдир”, деганлар.
8. Дўст ва яқинлар ҳолидан хабар олиш
Ҳазрат Али розияллоҳу анҳу айтадилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни: “Қайсики мусулмон бошқа бир мусулмонни эрталаб зиёрат қилса, то кеч киргунича унга етмиш минг фаришта салавот айтади. Агар кеч кирганида зиёрат қилса, то тонг отгунича етмиш минг фаришта унга салавот айтади. Унга жаннатда бир боғ бўлади”, деб айтганларини эшитдим (Имом Термизий ривояти).
Дам олиш кунларингиз хайрли ва баракали ўтсин!
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа