۞يَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ وَلَيۡسَ ٱلۡبِرُّ بِأَن تَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِنۡ أَبۡوَٰبِهَاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ١٨٩
189. Сиздан ҳилол ҳақида сўрашади. "Улар инсонлар учун ва ҳаж учун вақт ўлчовидир", денг. Уйларингизнинг орқа тарафидан келишингиз яхшилик эмас, яхшилик тақводорликдадир. Уйларга эшикларингиздан киринглар ва Аллоҳдан қўрқинглар, шундагина нажот топасизлар.
Ояти каримадаги "ҳилол" янги чиққан ой маъносида. Аллоҳ таоло ойни Ўзи билган қонун ва ҳикмат билан, кечалари нур сочиб, ёритиб туриши, бандаларнинг йиллар ва вақт саноғини бехато билиб юришлари учун яратган. Бу ҳақда бир неча ҳадислар ҳам бор: Ҳусайн ибн Ҳорис розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: "Макка амири хутба қилиб: "Расулуллоҳ бизларга ибодатларни ойни кўриб адо этишни... амр қилганлар", деди" (Абу Довуд, Дориқутний ривояти); Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан қилинган ривоятда: "Ойни кўриб рўза тутинглар ва уни кўриб очинглар", деганлар (Термизий ривояти). Ҳилол (янги чиққан ўроқ шаклидаги ой) сурати мусулмон ўлкаларда динлари рамзи сифатида ишлатилади.
Ўтмишдаги араблар эҳромга кирганидан кейин яна уйларига кирмоқчи бўлишса, дарвозадан эмас, томдан тушишар ё уйининг орқа томонини тешиб, ўша ердан киришар эди. Улар бу нарсани яхши амал, деб эътиқод қилишарди. Баро ибн Озиб розияллоҳу анҳу ривоят қилади: "Араблар жоҳилият даврида эҳром боғлашса, уйларига томдан ошиб тушишар эди. Кейин Аллоҳ таоло юқоридаги оятини нозил қилди" (Бухорий ривояти). Аллоҳ таоло бу ояти каримада мазкур эътиқоднинг маънисизлигини билдириб, яхшилик фақат Ўзига тақво қилиш билан бўлишини зикр этмоқда.
Бугун, 28 май куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси идораси раиси ўринбосари Муҳаммадолим Муҳаммадсиддиқов Жаҳон банки хусусий сектор диагностикаси бўйича делегацияни қабул қилди.
Учрашув аввалида Муҳаммадолим домла меҳмонларни ташриф билан қутлаб, Муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг салом ва тилакларини етказди. Сўнгра юртимизда кўплаб соҳалар қатори диний-маърифий соҳада бўлаётган янгиланишлар ҳақида сўзлаш баробарида Ўзбекистон мусулмонлари идораси фаолияти тўғрисида маълумот берди.
Ўз навбатида делегация аъзоси бўлган катта иқтисодчи Левент Карадай самимий қабул учун миннатдорчилик билдириб, ўзи фаолият юритаётган халқаро молия ташкилоти хусусий секторга сармоя киритиши, айни мақсадда жорий йил бошида ҳам келганлари, ўрганишлари натижасида Ўзбекистонда зиёрат туризми соҳаси истиқболли экани, шу боис ушбу йўналишга қизиқиш билдираётганларини айтиб ўтди.
Мулоқот давомида Диний идора тасарруфидаги зиёратгоҳлар, уларнинг фаолияти тўғрисида ҳам сўзлаб берилди. Шунингдек, хорижий делегация вакилларини қизиқтирган саволларга атрофлича жавоб қайтарилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати