Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
13 Июн, 2025   |   17 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:04
Қуёш
04:49
Пешин
12:28
Аср
17:38
Шом
20:00
Хуфтон
21:38
Bismillah
13 Июн, 2025, 17 Зулҳижжа, 1446

Қандай қилиб Аллоҳга яқин бўлиш мумкин?

25.10.2023   1960   2 min.
Қандай қилиб Аллоҳга яқин бўлиш мумкин?

Агар банда намоз, закот, ҳаж, хайр-эҳсон, одамларни яхшиликка чақириш, ёмонликлардан қайтариш каби ибодатларни қилиш орқали Аллоҳга яқин бўлишга ҳаракат қилса-ю, лекин амаллари билан одамларга мақтанса, ғурурга берилса унинг барча қилган солиҳ амаллари ҳабата бўлади, савоб олиш ўрнига гуноҳга ботади.

Лекин банда ўзининг ожизлигини ва муҳтожлигини тан олиб, одамларнинг олдида ўзини кўрсатиш учун тили билан эмас, балки Аллоҳ таолога синиқ қалб ила юзланиб: “Ё Аллоҳим, мен Сенинг ўз жонига зулм қилган гуноҳкор қулингман. Сенга исён қилиб, гуноҳларга ботган қулингман. Сенга муҳтож қулингман Роббим. Заифман, кучсизман. Сенинг барча хато ва гуноҳларимни эътироф этаман. Менда ҳеч қандай куч ҳам, қувват ҳам йўқ. Менда ҳеч қандай яхшилик йўқ ҳолда фақат Сенинг раҳматинг ва фазлингдан умид қилиб Сенга гуноҳкор қўлларимни очиб дуо қиляпман. Аллоҳим ёлвориб илтижо қиламан дуоларимни қабул эт, менга раҳм қил. Менинг синиқ қалбимга шифо бер”.

Банда фақатгина синиқ қалб ила Аллоҳга яқин бўлиши мумкин. Ҳатто жуда кўп ибодат қилмаса ҳам, нафлларни эмас, фақат фарзларни бажарса ҳам, баъзан гуноҳ ишга қадам қўйса ҳам...

Аммо айтингчи, орамизда гуноҳларининг кўплигидан, солиҳ амалларининг камлигидан кўрқиб, Аллоҳга ожизлигини тан олиб, гуноҳи энг кўп инсон эканини эътироф этиб илтижо қиладиган бандалар қанча?

Жуда, жуда...оз. Айтайлик, агар бир инсон “Сенинг гуноҳинг жуда кўп, гуноҳларга ботгансан” деса биз унинг бу сўзларидан қаттиқ ғазабланамиз. Унга: “Сен ўзинг кимсан?” деб дарҳол аччиқланиб жавоб берамиз. Бу бизнинг гуноҳкор ва ожиз банда эканимизни тан олмаганимизга далилдир.

Бу ҳақда Шайх Абдулқодир Жийлоний бундай деганлар: “Аллоҳга яқин қилувчи турли йўлларга назар солдим. Лекин улар орасида хокисорлик, камтарлик йўлининг бўш эканига гувоҳ бўлдим”. Яъни, инсонларнинг кўпи бу йўлдан юра олмайди.

Даврон НУРМУҲАММАД

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Талабага хизмат - Аллоҳга ибодат қилиш

11.04.2025   9156   3 min.
Талабага хизмат - Аллоҳга ибодат қилиш

Илм йўлида юрганларга ёрдам – Қуръон ва суннат нурида

Илм – бу инсоният тараққиётининг асоси бўлиб, динимиз эса бу ҳақиқатни ҳар жиҳатдан юксак даражада таъкидлаб келади. Ислом дини илмни нафақат мақтайди, балки уни талаб қилишни ҳар бир мусулмон эркак ва аёлга вожиб деб санайди. Айниқса, илм талаб қилаётган кишиларга ёрдам бериш, уларни қўллаб-қувватлаш, йўлларини очиш ва уларга енгиллик яратиш – бу фақат инсонийлик эмас, балки ибодатнинг ўзидир. Ушбу мақолада Қуръон оятлари, ҳадиси шарифлар ва уламолар ҳикматлари асосида бу мавзу чуқурроқ таҳлил қилинади.


Қуръони каримда илм аҳлига эҳтиром

“Агар ҳар бир жамоатдан бир гуруҳ чиқиб, динни ўрганиб келса ва ўз қавмларини огоҳлантирса, эҳтимолки, улар (гуноҳлардан) сақланурлар эди” (Тавба сураси, 122-оят).

Бу оят илм талаб қилишнинг ижтимоий ва диний масъулият эканлигини очиқ-ойдин ифодалайди. Динни чуқур тушунадиган кишилар жамиятнинг маънавий устунидир. Уларнинг тайёргарлиги учун шароит яратиш – бу жамоанинг иймонига далолатдир. Ҳар бир мусулмон илм аҳлини рағбатлантириши, моддий-маънавий ёрдам бериши бу оят асосида шаръий масъулият бўлиб қолади.

Айтинг: билганлар билан билмаганлар тенг бўлурми? Фақат ақл эгалари ибрат олурлар (Зумар сураси, 9-оят).

Аллоҳ таоло илм эгаларининг даражасини улуғлаб, уларни билмаганлардан ажратмоқда. Бу оят, илм эгасини қадрлашни, унга хизмат қилишни ва унга ёрдам кўрсатишни Аллоҳнинг марҳаматига яқинлаштирадиган амаллардан бири деб англашга ундайди.


Ҳадиси шарифлар: Илм йўлида юрганларга жаннат йўли очилади

“Ким илм талаб қилиш йўлига тушса, Аллоҳ унга жаннат сари йўлни осон қилади” (Имом Муслим ривояти).

Бу ҳадис илм йўлида юрган кишини қўллаб-қувватлаган ҳар бир инсонни жаннат йўлининг шерикларидан бири бўлиши мумкинлигини билдиради. Илм олувчига сув олиб бериш, китоб олиб бериш, йўл харажатига ёрдам бериш, ҳатто унга дуолар қилиш ҳам бу йўлга хизмат қилишдир.

Агар Аллоҳ бир кишига яхшиликни хоҳласа, уни динни тушунишга муваффақ қилади (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).

Бу ҳадисда Аллоҳнинг бир бандага берган энг катта неъматларидан бири – илмга рағбатдир. Шундай инсонларни қўллаб-қувватлаш, Аллоҳ иродасини бажараётгандай ажр олиб келади.

Талаба – Аллоҳнинг розилигини истаётган банда. Унга ёрдам – бу розилик сари қўл чўзишдир.


Уламолар ҳикматларида:

Имом Шофеъий раҳимаҳуллоҳ: Илм талаб қилувчига хизмат қилиш Аллоҳга ибодат қилишдир”.

Бу сўзлар илмга хизмат қилишнинг даражасини аниқ белгилайди. Бу фақат одамга эмас, балки Аллоҳга қилинаётган хизмат сифатида баҳоланади.

Ибн Қаййим Жавзийя раҳимаҳуллоҳ: Илм эгаларини кўтариш, уларга йўл очиш – жамиятнинг юксалиши учун замин яратади”.

Илм аҳли ёрдам олмаса, жамият заифлашади. Уларнинг илм олишига, ривожланишига, хизмат қилишига ёрдам бериш жамиятнинг тараққиётига хизматдир.

Илм йўлида ҳаракат қилаётган кишилар – бу умматнинг келажак пойдеворидир. Уларга ёрдам бериш, уларга хизмат қилиш, уларни моддий ва маънавий рағбатлантириш – Қуръон ва Суннат кўрсатмасидир. Ҳар биримиз бу йўлда ҳисса қўшсак, Аллоҳ ҳузурида ажру савоб оламиз ва охиратда илм билан дўстлашганлардан бўламиз, иншаАллоҳ.

Хулоса қилиб айтганда Илм эгасига берганинг – Аллоҳга берганингдир! бу сўзлар ҳар бир мусулмон қалбига ёзилиши керак.


Анвар ХУЖАХАНОВ,
Тошкент Ислом институти талабаси.

Мақолалар