Аллоҳга шукрки, шу йил 17 август куни бомдод намозидан бошлаб, юртимиздаги барча 2070 та жоме масжид ўз эшиклари яна мўмин-мусулмонларга очади. Ҳақиқатан, барча мўмин-мусулмонларимиз жомеларда намоз ўқишни жуда ҳам соғинишди. Масжидлар очилиши хабари, ҳеч шубҳа йўқки, кўнгилларни шод қилган мужда бўлди.
Таъкидлаймизки, айрим сайт ва ижтимоий тармоқларда масжидлар ҳафтада тўрт кун ишлайди, жума, шанба ва якшанба кунлари эса фаолият кўрсатмаслиги ҳақидаги ҳабарлар англашилмовчилик оқибатидир.
Масжидлар ҳафтада ҳар куни ўз иш фаолиятини олиб боради, фақат жума намози эпидемиологик вазият барқарорлашгунга қадар вақтинча адо этилмай туради. Дуою-тазарруларда бардавом бўлиб турсак, бу файзли ибодатга ҳам Аллоҳ таоло насиб этади.
Барча намозхонларимизга масжидларда жорий этилган санитария-эпидемиологик қоидаларни яна бир бор ёдга соламиз:
- масжидларнинг кириш жойини дезинфекцион “тўшак”лар билан жиҳозлаш, бирламчи дезинфекциялаш воситалари, пирометрлар (контактсиз ҳарорат ўлчагич) билан таъминлаш;
- ҳар бир фуқаро масжид ичида тиббий ниқобда бўлиши, ҳудудга киришда қўлларини дезинфекциялаш воситасидан фойдаланиши;
- масжидга ташриф буюрган ҳар бир шахснинг касаллик аломатларини текшириш (ҳарорат ўлчаш ва ташқи аломатлар), тана ҳарорати 37ºС ва ундан юқори бўлган ҳолатда фуқароларни алоҳидалаш ва 103 телефон рақами орқали тез тиббий ёрдамга хабар бериш;
- ибодат вақтида ижтимоий масофаланишни сақлаш, фуқаролар орасидаги масофани 1,5 метр этиб белгилаш (махсус чизиқлар ёрдамида катакларга ажратган ҳолда);
- ҳар бир масжиднинг кириш қисмига касалликдан сақланиш, ҳудудда карантин талабларига қатъий амал қилиш, хусусан, 65 ёшдан катта фуқароларни масжидларга вақтинча ташриф буюрмай туришлари тавсия этилиши тўғрисидаги ахборот лавҳаларини ўрнатиш;
- масжид маъмурияти томонида иш фаолиятни карантин даврида ташкил этиш бўйича тегишли буйруқ ва ички тартибларни ишлаб чиқиш (бунда ёши 65 ёшдан улуғ фуқароларни вақтинча ташриф буюрмай туришларини тавсия этиш);
- масжидларда жума намозини вақтинча адо этмаслик;
- ҳудудий Санитария-эпидемиология хизмати ходимлари томонидан масжидларнинг барча ходимлари билан тушунтириш ишларини ташкил этиш;
- ушбу хизмат томонидан белгиланган муддатда (ҳар 3 кунда ёки ҳафтада бир маротаба) масжидлардаги санитария-эпидемиологик ҳолатни ўрганиш ва тавсиялар бериш;
- масжидлар бинолари ва ҳудудини ҳар куни дезинфекция қилиш, хоналарни шамоллатиш;
- масжидга кириш ва чиқиш жойларида аҳолининг тўпланишига қатъий йўл қўймаслик;
- таҳоратхонадан фақат зарур шароитлар яратилган (бир марталик сочиқ-салфетка, антисептик воситалар, суюқ совунлар билан таъминлаш, қисқа муддатларда дезинфекция қилиш), ижтимоий масофаланишни сақлаган ҳолда фойдаланиш каби тартиб-интизомлар алоҳида таъкидланади.
Ҳақ таоло ўзининг уйида қилинган ибодатлар ва дуою тазаррулар сабабидан бутун инсоният бошига келган касалликни даф этсин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Дўстингиз сизга айбларингизни айтиши, сиз эса ҳушёр тортиб, ўзингизни ўнглаб олишингиз нақадар гўзал!
Шу сабаб Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу: “Айбларимни кўрсатиб қўйган кишига Аллоҳ раҳм қилсин”, деган эдилар.
Улуғлардан бири айтади: “Ҳар гал кўришганингизда сиздан бир айб топадиган биродарингиз, ҳар сафарги учрашувда қўлингизга битта тилло танга қистириб қўядиган биродардан кўра яхшироқдир”.
Дарҳақиқат, айбларингизни кўрсатиб қўядиган киши сизни ҳадя ва мол-дунёга кўмиб ташлайдиган кишидан яхшироқдир.
Ҳотамул Асом айтади: “Биродарингда бирорта айб кўрсанг-у, уни беркитиб, индамай қўяверасанг, шубҳасиз, унга хиёнат қилибсан. Мабодо ўзидан бошқага айтадиган бўлсанг, у ҳолда ғийбат қилибсан. Унинг бу айбини юзига солсанг, дўстлигингни бузибсан. Шунинг учун ҳам унга юмшоқлик ила насиҳат қил. Унга айби нимада эканини тушунтир. Бироқ бу ишларни одамларнинг олдида қила кўрма!”.
Имом Шофеъий айтадилар: “Биродарига махфий тарзда панд-насиҳат қилган киши ҳақиқий маънода насиҳат қилибди ва унинг обрўсини сақлабди. Ким биродарига ошкора (одамларнинг олдида) насиҳат қилса, уни шарманда қилибди ва обрўсини тўкибди”.
Шоир айтади:
Ёлғиз пайтим ёмғир айла насиҳатинг,
Оламонда асло бундай қила кўрма!
Койишдир ул жамоатда панд айтганинг,
Қулоқ осмоққа мен ҳеч рози бўлмам!
Леонардо да Винчи бундай деган: “Дўстингга махфий ҳолда танбеҳ беравергин, бироқ бошқаларнинг олдида уни мақтаб қўй”.
Биродарингизнинг обрўсини сақланг, зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилганлар: “Ким бир биродарининг обрўсини ҳимоя қилса, Аллоҳ таоло қиёмат куни ўша кишидан жаҳаннам азобини даф қилади” .
Ўз-ўзидан маълум бўладики, дўстингиздан айрилмаслик учун унинг баъзи камчиликларини кечиришингизга тўғри келади.
Шоирлардан бири шундай деган эди:
Дўстсиз яшамоқдан хавфсираб доим,
Юмиб ўтаман каму кўстига кўзим.
Холид ибн Сафвондан “Биродарларингиз орасида қай бири сизга маҳбуброқ?” – деб сўрашганида, у киши: “Қоқилишимни кечирадиган, камчиликларимни қабул қиладиган ва хатоларимни беркитадигани”, деб жавоб берган экан.
Суқрот айтади: “Дўстинг учун ўзингни қурбон қилишинг жуда ҳам осон, бироқ бу қурбонликка том маънода ҳақли бўлган дўстни топиш анчайин машаққатдир”.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.