Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
29 Май, 2025   |   2 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:13
Қуёш
04:54
Пешин
12:25
Аср
17:32
Шом
19:51
Хуфтон
21:25
Bismillah
29 Май, 2025, 2 Зулҳижжа, 1446

Ҳақ йўлинда ким сенга

28.09.2023   2010   2 min.
Ҳақ йўлинда ким сенга

Дунё мамлакатларида устозлар куни қандай нишонланади?

Ўқитувчилар куни- бу ҳар бир инсоннинг ҳаётида бемисл аҳамият касб этадиган кишилар- педагогларга ҳурматнинг рамзий кўринишидир. Уларнинг сабри, меҳнати ва иродаси сабаб, болаларда илмга интилиш, қизиқишлар рўёбга чиқади, янги талант ва иқтидорлар юзага келади.

-Францияда Ўқитувчилар куни 5 октябрда нишонланади. Бирон совға бериш урфда эмас. Мактаб маъмурияти ўз ихтиёрига кўра зиёфат столи уюштиради. Бу орқали ўқитувчи ва ўқувчилар эркин мулоқот қилишлари учун имконият бўлади. Ширинликлар ва стол безатиш ота-оналар томонидан ташкил этилади.

-Германияда Устозлар кунида ўқитувчиларга совға бериш одати йўқ. Агар ўқувчи устозини ҳурмат қилиб, ёқтирадиган бўлса, ўз қўли билан бирон нима ясаб совға қилиши ёки табрикнома ёзиб, ҳадя қилиши мумкин.

-АҚШда Миллий ўқитувчи куни май ойининг биринчи ҳафтасида нишонланади. Бу ҳафта ўқитувчиларга миннатдорлик ҳафтаси дея номланади. Хоҳишларига кўра ўқувчилар устозларига гуллар ва конфетлар совға қилишади.

-Польша ушбу санани 14 октябрда нишонлайди. Бу кунда ўқитувчиларга гуллар, ширинликлар совға қилиш бор, унда ҳам ҳар бир ўқувчи эмас, бутун синф номидан. Қимматбаҳо совғалар ҳадя қилиш мумкин эмас. Шу билан бирга ўқувчилар фақатгина синф раҳбарларини табриклашлари мумкин.

-Хитойда устозлар куни 14 октябрда байрам қилинади. Унинг байрам сифатида тайин қилиниши ўқитувчиларинг нуфузи ва аҳамиятини ошириш мақсадида бўлган. Бу кунда мактабларга кўплаб собиқ ўқувчилар ҳам ташриф буюриб, устозларини зиёрат қиладилар, илиқ тилаклар билдирадилар.

-Аргентинада ушбу сана 11 сентябр куни байрам қилинади. Расмий дам олиш куни эълон қилинади, устозлар табрикланади.

-Ҳиндистонда Устозлар куни 5 сентябрда ўтказилади. У куни анъанага кўра, устозлар билан ўқувчилар ўрин алишиб, дарсларни ўқувчилар олиб боришади.

-Англияда ушбу байрамда чой совға қилиш аъанаси бор. “Билимларни мактабда китоб ила, уйда бўлса чой билан жамлагин”, дейилади, инглиз мақолларидан бирида.

Дунёнинг қаерида ва қайси санада бўлмасин, Устозлар куни – ўқитувчи ва педагогларга ҳурмат ва эътибор кўрсатишнинг бир рамзи бўлиб, уларнинг фидокорона меҳнатларига миннатдорлик билдиришдир.

Бобур Аҳмад тайёрлади.

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар

Эҳромда вазелин ишлатиш

19.05.2025   7615   2 min.
Эҳромда вазелин ишлатиш

Cавол: Иссиқ ҳавода кўп юриш натижасида айрим одамларда икки оёғи ораси қизариб, ачишади. Эҳромда шундай ҳолатда малҳам, вазелин каби нарсалар суртса бўладими?


Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.

Эҳромдаги киши сиз айтгандек ҳолатга тушиб қолганда ёки товони ёрилганда хушбўй бўлмаган малҳамлардан фойдаланиши мумкин. Бунда ҳеч қандай жарима лозим бўлмайди. Агар хушбўй малҳам ёки вазелиндан фойдаланса, бунда садақа қилиши лозим бўлади. Агар кўп марта суртса, жонлиқ сўйиш вожиб бўлади. Шунинг учун бундай касалликка дучор бўлган инсон имкон қадар хушбўй бўлмаган малҳамлардан фойдаланиши мақсадга мувофиқ бўлади. Бу ҳақида фуқаҳоларимиз бундай дейдилар:

وَلَوْ دَاوَى بِهِ جُرْحَهُ أَوْ شُقُوقَ رِجْلَيْهِ فَلَا كَفَّارَةَ عَلَيْهِ ؛ لِأَنَّهُ لَيْسَ بِطِيبٍ فِي نَفْسِهِ إنَّمَا هُوَ أَصْلُ الطِّيبِ أَوْ طِيبٌ مِنْ وَجْهِ فَيُشْتَرَطُ اسْتِعْمَالُهُ عَلَى وَجْهِ التَّطَيُّبِ.

“Эҳромдаги киши жароҳат, оёқ ёриқларини зайтун ёғи билан ёғласа, зиммасига ҳеч нарса вожиб бўлмайди. Чунки у хушбўйлик эмас, балки хушбўйлик олинадиган нарса ёки бир жиҳатдангина хушбўйлик холос. Каффорат вожиб бўлишлиги учун уни хушбўйланиш учун истеъмол қилган бўлиши шарт” (“Ҳидоя” китоби).

Аллома Камол Ибн Ҳумом раҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Эҳромдаги инсон ёғ ёки сиркани еса, жароҳати ёки товонидаги ёриқларига суртса ё қулоғига томизса, унга ҳеч қандай жарима лозим бўлмайди” (“Фатҳул Қодир” китоби).

 

Мулла Али ал-Қорий раҳимаҳуллоҳ айтадилар:

 ولو تداوى بالطيب او بدواء فيه طيب غالب ولم يكن مطبوخا فألزقه بجراحته يلزمه صدقة اذا كان موضع الجراحة لم يستوعب عضوا

“Агар хушбўй нарса билан ёки хушбўйлик ғолиб бўлган нарса билан даволанса ва улар оловда пиширилган бўлмаса, сўнг уни жароҳатига ёпиштирса ва жароҳат бир тўлиқ аъзони ташкил қилмаган бўлса, садақа лозим бўлади”. Валлоҳу аълам.


Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.