19 Июн, 2025, 23 Зулҳижжа, 1446
19 Июн, 2025, 23 Зулҳижжа, 1446
Дунё мамлакатларида устозлар куни қандай нишонланади?
Ўқитувчилар куни- бу ҳар бир инсоннинг ҳаётида бемисл аҳамият касб этадиган кишилар- педагогларга ҳурматнинг рамзий кўринишидир. Уларнинг сабри, меҳнати ва иродаси сабаб, болаларда илмга интилиш, қизиқишлар рўёбга чиқади, янги талант ва иқтидорлар юзага келади.
-Францияда Ўқитувчилар куни 5 октябрда нишонланади. Бирон совға бериш урфда эмас. Мактаб маъмурияти ўз ихтиёрига кўра зиёфат столи уюштиради. Бу орқали ўқитувчи ва ўқувчилар эркин мулоқот қилишлари учун имконият бўлади. Ширинликлар ва стол безатиш ота-оналар томонидан ташкил этилади.
-Германияда Устозлар кунида ўқитувчиларга совға бериш одати йўқ. Агар ўқувчи устозини ҳурмат қилиб, ёқтирадиган бўлса, ўз қўли билан бирон нима ясаб совға қилиши ёки табрикнома ёзиб, ҳадя қилиши мумкин.
-АҚШда Миллий ўқитувчи куни май ойининг биринчи ҳафтасида нишонланади. Бу ҳафта ўқитувчиларга миннатдорлик ҳафтаси дея номланади. Хоҳишларига кўра ўқувчилар устозларига гуллар ва конфетлар совға қилишади.
-Польша ушбу санани 14 октябрда нишонлайди. Бу кунда ўқитувчиларга гуллар, ширинликлар совға қилиш бор, унда ҳам ҳар бир ўқувчи эмас, бутун синф номидан. Қимматбаҳо совғалар ҳадя қилиш мумкин эмас. Шу билан бирга ўқувчилар фақатгина синф раҳбарларини табриклашлари мумкин.
-Хитойда устозлар куни 14 октябрда байрам қилинади. Унинг байрам сифатида тайин қилиниши ўқитувчиларинг нуфузи ва аҳамиятини ошириш мақсадида бўлган. Бу кунда мактабларга кўплаб собиқ ўқувчилар ҳам ташриф буюриб, устозларини зиёрат қиладилар, илиқ тилаклар билдирадилар.
-Аргентинада ушбу сана 11 сентябр куни байрам қилинади. Расмий дам олиш куни эълон қилинади, устозлар табрикланади.
-Ҳиндистонда Устозлар куни 5 сентябрда ўтказилади. У куни анъанага кўра, устозлар билан ўқувчилар ўрин алишиб, дарсларни ўқувчилар олиб боришади.
-Англияда ушбу байрамда чой совға қилиш аъанаси бор. “Билимларни мактабда китоб ила, уйда бўлса чой билан жамлагин”, дейилади, инглиз мақолларидан бирида.
Дунёнинг қаерида ва қайси санада бўлмасин, Устозлар куни – ўқитувчи ва педагогларга ҳурмат ва эътибор кўрсатишнинг бир рамзи бўлиб, уларнинг фидокорона меҳнатларига миннатдорлик билдиришдир.
Бобур Аҳмад тайёрлади.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
1. Арафа куни кечаси, яъни, ҳайит кунига ўтар кечасини бедор ўтказиш.
Ҳайит кунига ўтар кечани Қуръон тиловати, зикр, тасбиҳ ва нафл намозлар билан ўтказиш улкан савобларга сабаб бўлади. Расулуллоҳ соллалоҳу алайҳи васаллам: "Ким икки ийд кечаларини Аллоҳдан савоб умидида қоим қилса, қалблар ўладиган кунда унинг қалби ўлмас”, деганлар (Ибн Можа, Табароний ривояти).
2. Ғусл қилиш. “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам фитр, азҳо ва арафа кунлари ғусл қилар эдилар” (Ибн Можа ривояти).
3. Энг яхши, янги ёки тоза кийимларни кийиш.
4. Хушбўйланиш.
5. Қурбон ҳайити намозига чиқишдан олдин ҳеч нарса емаслик. “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон ҳайитида таомланмасдан чиқмасдилар, қурбонлик кунида эса намоз ўқигунларича таомланмасдилар” (Имом Термизий ривояти).
Эслатма! Баъзилар қурбон ҳайитида ҳеч нарса емай намозга чиқишни нотўғри тушуниб, куннинг аввалги ярмига қадар рўзани ният қилиш керак, дейишади. Шу билан бирга, ўша куни саҳарликка туришади ва оғизларини ният билан беркитиб намозга чиқишади. Ҳайит намози ўқиб бўлингач эса, худди ифторликдаги каби оғизларини очишади. Бундай қилиш нотўғри. Ҳайит кунларида рўзани ният қилиш ҳаром амал саналади. Қолаверса, ярим кунга рўза ният қилинмайди.
6. Масжидга имкон бўлса пиёда ва эртароқ бориш. “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам икки ҳайит намозига пиёда юриб чиқардилар” (Ибн Можа ривояти).
7. Йўлда таҳлил (Лаа илаҳа иллаллоҳ), такбир (Аллоҳу акбар) ва таҳмид (Алҳамдулиллаҳ) айтиш. "Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар, Лаа илаҳа иллаллоҳу Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар ва лиллаҳил ҳамд".
8. Ҳайит намозидан олдин бошқа бирор нафл намоз ўқимаслик. Масжидга боргандан сўнг таҳийятул масжид ёки бошқа бирор нафл намоз ўқимасдан зикр қилиб ўтириш лозим.
9. Намозга бир кўчадан бориб, бошқасидан қайтиш. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай қилар эдилар.
10. Ҳайит билан муборакбод этиш. Саҳобалар: "Тақоббал Аллоҳ минна ва минкум (Аллоҳ биздан ҳам, сиздан ҳам қабул этсин)", деб бир-бирларини байрам билан табриклашарди.
11. Аҳли аёл ва ёш болаларни хурсанд қилиш. Оилада байрам кайфиятини пайдо қилиш, совға-ҳадялар улашиш керак.
12. Қавм-қариндош, ёш улуғларни зиёрат қилиш.
13. Таниш-билиш, ёру дўст, қўни-қўшниларни байрам билан табриклаш.
Қурбон ҳайитингиз муборак бўлсин!
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа