Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
12 Июн, 2025   |   16 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:04
Қуёш
04:49
Пешин
12:28
Аср
17:38
Шом
20:00
Хуфтон
21:38
Bismillah
12 Июн, 2025, 16 Зулҳижжа, 1446

Ислом ноҳақ қон тўкишни қоралайди

16.06.2020   4719   9 min.
Ислом ноҳақ қон тўкишни қоралайди

Бисмиллаҳир роҳманир роҳим.

Ислом дини пайдо бўлибдики унга туҳмат тоши отувчилар бор. Ана шундай туҳматлардан бири Исломда одамларни, хусусан, аёлларни ўлдиришга буюрилади, деган гапдир.

Аслида муқаддас динимизда бегуноҳ инсонни қонини тўкиш, жонига қасд қилиш, ҳатто, ўз жонига қасд қилиш ҳам гуноҳи кабира саналади. Исломда битта одамни ноҳақ ўлдириш ҳамма одамларни ўлдириш билан баробардир. Қуръони каримда шундай дейилади:

مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا

яъни: “...Бирор жонни ўлдирмаган ёки Ерда (бузғунчилик ва қароқчилик каби) фасод ишларини қилмаган инсонни ўлдирган одам худди ҳамма одамларни ўлдирган кабидир. Унга ҳаёт бахш этган (ўлимдан қутқариб қолган) одам эса барча одамларни тирилтирган кабидир” (Моида сураси 32-оят).

 Айниқса, кексалар, аёллар ва болаларни ҳаётига тажаввуз қилишга ҳаттоки жангларда ҳам рухсат берилмайди. Бу ҳақда бир қанча ҳадиси шарифлар ворид бўлган. Қуйида шундай ҳадислардан баъзиларини ўрганиб чиқамиз. Абдуллоҳ ибн Умар разияллоҳу анҳумо шундай дейдилар:

وجدت امرأة مقتولة في بعض مغازي رسول الله صلى الله عليه وسلم فنهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن قتل النساء والصبيان

(رواه الامام البخاري و الامام مسلم عن ابن عمر رضي الله عنهما)

яъни: “Расуллуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг ғазот (Расулуллоҳ ўзлари қатнашган жанг)ларининг бирида бехосдан ўлдирилган аёл топилди ва шундан кейин Расуллуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам аёллар ва болаларни ўлдиришдан қайтардилар” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).

Бошқа бир ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам қўшинни кузата туриб шундай деганлар:

انطلقوا باسم الله وبالله وعلى ملة رسول الله ولا تقتلوا شيخا فانيا ولا طفلا ولا صغيرا ولا امرأة

(رواه الامام أبو داود عن أنس بن مالك رضي الله عنه)

яъни: “Аллоҳнинг исми ила, Расулуллоҳ миллати (уммати, дини, одати)га кўра ҳаракат қилинг ва ёши улуғ кексаларни, ўсмирларни, ғўдаклар ва аёлларни ўлдирманглар”(Имом Абу Довуд ривоятлари).

       Бу ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз алайҳиссалом 14 аср аввал урушдаги асосий қоидалардан бирини умматларига буюрмоқдалар. Бу инсонпарвар қоида: агарчи душманларнинг ёш болалари, қариялари ва аёллари бўлса ҳам, урушга алоқаси бўлмаса, уларни ўлдирилмайди, уларнинг жони дахлсиз қолади. Агар ҳозирда дунёда бўлаётган уруш ҳаракатларида Пайғамбаримиз алайҳиссаломни биргина мана шу буйруқларига амал қилинса, юз минглаб болалар ва аёлларнинг жони сақлаб қолинган бўларди.

Бундай ҳадисларни кўплаб келтириш мумкин. Аммо, соғлом ақл, соф ақида ва теран фикрли инсон учун мана шу ривоятларнинг ўзи ҳам Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳеч қачон аёлларни, болаларни ва ожиз кексаларни ўлдиришга буюрмаганликларини англаб етади.

 

Ислом динимизга нисбатан қалбида душманлиги бўлган ғаразли кимсалар Пайғамбаримиз алайҳиссаломга туҳмат ўлароқ қуйидаги ҳадисни келтирадилар, ҳадиснинг тўлиқ матни қуйидагича:

قال ابن إسحاق : وحدثني شعبة بن الحجاج عن عبد الملك بن عمير ، عن عطية القرظي ، قال كان رسول الله صلى الله عليه وسلم قد أمر أن يقتل من بني قريظة كل من أنبت منهم وكنت غـــلاماً ، فوجدوني لم أنبت فخلوا سبيلي .

яъни: “Ибн Исҳоқ раҳимаҳуллоҳ: “Шуъба ибн ал Ҳажжож менга Абдул Малик ибн Умайрдан, у киши эса Атия ал Қурозий разияллоҳу анҳудан бир ҳадис айтиб берди. Унда жумладан: “Расуллуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам (Ҳандақ жангидан кейин) Бану Қурайза (Мадинада яшайдиган, Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам билан тинчлик битимини тузган, аммо, кейинчалик аҳдларига вафо қилмай, Пайғамбаримиз ва мусулмонларга хиёнат қилган яҳудий қавм)дан ҳар бир вояга етган кишиларни ўлдиришни буюрдилар. Мен ёш бола эдим, мени қўйиб юборишди”, – дейилади.

Бу ҳолат Ислом тарихида “Хандақ ғазоти” номи билан машҳур бўлган жангдан кейин содир бўлади. Жанг жуда оғир шароитда кечган, бутун мушриклар бирлашиб, мусулмонларни охиригача қириб юборишга аҳд қилишади, Мадина шаҳрини қамал қилишади. Мусулмонлар билан тинчлик битими тузиб, қўшни бўлиб яшаётган яҳудий қавмлар хиёнатга қўл уриб, орқа томондан ҳужум қила бошлайдилар. Шунда Аллоҳнинг нусрати ва марҳамати ила қаттиқ шамол, изғирин совуқ ва мушрикларнинг ўзаро бир-бирларига ишончсизликлари сабаб душман келган жойига қуруқ қўл билан қайтиб кетади. Шунда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламга Жаброил алайҳиссалом орқали Аллоҳ таолодан буйруқ бўлади ва бу хиёнаткор яҳудий қавм ўз хиёнатлари сабабли жазоланадилар. Бу ҳақда Қуръони каримда шундай дейилади:

وَأَنْزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِنْ صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا  

 (سورة الاحزاب الاية – 27)  

яъни:У (фирқаларга) ёрдам берган, аҳли китобдан иборат кимсаларни (Аллоҳ) ўз қалъаларидан туширди ва дилларига қўрқув солди. (Улардан) бир гуруҳни ўлдирурсиз, бир гуруҳни асир олурсиз ( Аҳзоб сураси 27 – оят).

Расул алайҳиссалом Хандақ жангидан қайтиб, Фотима разияллоҳу анҳо ҳузурида турганларида Жаброил алайҳиссалом келиб, Бани Қурайза кофирларига қарши жангга чиқишлари тўғрисида Аллоҳнинг амрини етказади. Уларга мадад бериш учун осмондан тушган фаришталар ҳам уруш қуролларини ечмай мунтазир бўлиб туришгани ҳақида ҳам хабар беради. Расул алайҳиссалом дарҳол мусулмонларга тезлик билан Бани Қурайза сари равона бўлишга, то у ерга етиб бормагунларича аср намозини ўқимасликка буюрадилар. Ҳазрат Али разияллоҳу анҳу байроқни кўтариб, олдинда боради. Бани Қурайзага Шом вақти кирганда етиб борадилар. Баъзи саҳобалар кун ботишдан олдинроқ, яъни йўлда аср намозини ўқийдилар. Бошқалари ҳадиснинг зоҳирига амал қилиб, Бани Қурайзага етиб боргач, шомдан кейин қазо қилиб ўқийдилар. Кейин бу ҳақда Расул алайҳиссаломдан сўрашганда ҳар икки тоифа ҳам тўғри қилибдилар, деб жавоб берадилар. Шу гапларидан келиб чиқиб, мужтаҳид ўз ижтиҳодида хато қилса ҳам ажр олаверади, дейилган[1] Бани Қурайза кофирлари ўз қалъаларида йигирма беш кун қамалда турганларидан кейин таслим бўлиб, Саъд ибн Муоз разияллоҳу анҳунинг ҳакам бўлишига рози бўлишади. Унинг ҳукмига асосан ёвнинг 600 аскари қириб ташланиб, аёл ва болалари асирга олинади ва бойликлари ўлжа сифатида мусулмонларга тақсим қилиб берилади[2] . (Қуръони карим маънолари таржимаси. Шайх Абдулазиз Мансур Тошкент. 2001.)

Демак, Бани Қурайза қавмига юриш қилиш Аллоҳ таолонинг буйруғи билан бўлган ва урушда ғолиб бўлганларидан кейин ҳам Пайғамбаримиз алайҳиссалом юксак инсоний фазилатни намоён этдилар. Қуллари устун бўлиб турганда яҳудийларга охирги имкониятни бериб, сизлар тўғрингизда ким ҳукм чиқаришини хоҳлайсиз, деб сўрадилар. Ана шунда улар ҳеч қандай босимсиз ўзининг аввалги битимдоши бўлган Саъд ибн Муоз разияллоҳу анҳунинг ҳакам бўлишига рози бўлишади.Улар бу билан ўзларига енгиллик бўлишини умид қилишганди. Энг қизиғи Пайғамбаримиз алайҳиссалом Саъд разияллоҳу анҳуга қандай ҳукм қилиш тўғрисида бирор кўрсатма бермадилар, нима деса, шу бўлишини айтдилар, холос. Уруш пайтида оғир хиёнат қилган қавмнинг ўлимига Саъд ибн Муоз разияллоҳу анҳу ҳукм чиқардилар.

Хулоса шуки, Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳеч қачон аёлларни ноҳақ ўлдиришга буюрмаганлар. Ахир, ўз номи билан тинчлик дини бўлган Ислом динимиз нафақат аёллар, балки, бирор инсонни, ҳатто, у бошқа дин вакили бўлса ҳам, уни ноҳақ ўлдиришга буюрмайди. Пайғамбаримиз алайҳиссаломга тош отаётганлар эса, аслида муқаддас динимизга бўҳтон уюштирмоқдалар ва билмайдиларки, Аллоҳ таолонинг нурини ўчиришга уларнинг ҳеч ҳам кучлари етмайди. Зеро Аллоҳ таоло Қуръони каримда:

يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ  وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ

(سورة الصف الاية - 8)

яъни: “Улар Аллоҳнинг нурини (Исломни) оғизлари (беҳуда гаплари) билан ўчирмоқчи бўлурлар. Аллоҳ эса, гарчи кофирлар ёқтирмаса-да, Ўз нурини (динини) камолга етказувчидир”, – деб марҳамат қилган (Саф сураси 8 - оят).

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Фатво ҳайъати

 

[1] (Баҳрул-улум тафсири. Муфассир: Абул-лайс Наср ибн Муҳаммад ибн Аҳмад ас-Самарқандий (вафоти 375 ҳ.й.). Байрут нашри. 1993 й.)

[2] («Мадорикут-танзил ва ҳақоиқут-таъвил» номли тафсир. Муфассир: Абул-баракот Абдуллоҳ ибн Аҳмад ибн Маҳмуд ан-Насафий ал-Ҳанафий (вафоти 701 ҳ.й.). Истанбул нашри. 1324  ҳ.й.)  

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

«ЖОНЛИ» ва «ЖОНСИЗ» тарбия

10.06.2025   12005   46 min.
«ЖОНЛИ» ва «ЖОНСИЗ» тарбия

«ЖОНЛИ» ва «ЖОНСИЗ» тарбия

 

«Агар огоҳсан сен – шоҳсан сен.

Агар шоҳсан сен – огоҳсан сен»

 

«Авлиёларнинг авлиёси», «мутафаккирларнинг мутафаккири», «шоирларнинг султони» бобомиз Алишер Навоий ҳазратлари нақадар чиройли таъриф берганлар ўз асарларида!

«Огоҳлик» cўзининг маъноларини бугунги замон шароитидан келиб чиқиб, янада кенг миқёсда тушунишимизга тўғри келади. Яъни, бугунги огоҳлик халқимиз, айниқса ёшлар қалбини, руҳиятини, ақл-идроки ва умуман маънавиятини жаҳонда юз бераётган мафкуравий йўналишдаги ошкора ва яширин таҳдидларнинг хатарларидан ва «оммавий маданият»нинг емирувчи таъсиридан муҳофаза қилишни ҳам ўз ичига олади.

Албатта, халқимиз, жумладан ёш авлод ғарб фан-техникаси, маданияти, адабиёти, санъатининг илғор жиҳатларини инкор этмайди.

Бироқ Ғарбда дин ва одобга зид бўлган қарашларнинг кўпчиликка сингдирилиши оқибатида юзага келган «оммавий маданият» тушунчасини Ғарб зиёлиларининг ўзлари «Ғарбнинг муаммоси» сифатида баҳолаётганини ҳамда «оммавий маданият»нинг маънавий-ахлоқий тубанликларини ёшларимиз қанча тез англаса, шунча яхши.

 

«Муқаддас ислом динимизни пок сақлаш, уни турли хил ғаразли хуруж ва ҳамлалардан, туҳмат ва бўҳтонлардан ҳимоя қилиш, унинг асл моҳиятини ўниб-ўсиб келаётган ёш авлодимизга тўғри тушунтириш, ислом маданиятининг эзгу ғояларини кенг тарғиб этиш вазифаси ҳамон долзарб бўлиб қолмоқда».

 

Бу вазифа нафақат бирор вазифадор ёки бирор соҳадаги масъулларга белгиланган, балки ҳар бир (!) ОТА УЧУН, ҳар бир (!) ОНА УЧУН буюк вазифа, деб билмоғимиз лозим!

 

Ҳозирги даврда, ахборот технологиялари ўта тезкорлик билан ривожланаётган бир пайтда, нанотехнология зўр шиддатлик билан авжига чиқаётган замонда, ҳар хил оммавий ахборот воситалари хилма-хил маълумотларни кечаю-кундуз тарқатаётган бир онда, айниқса бугун фарзандларимиз ўз-ўзлари билан ёлғиз қолиб 25 соат вақтларини телефон, компьютер билан машғул бўлиб, болаларимиз улар билан “банд” бўлиб қолганларида мазкур вазифалар, жаннатмакон юртимиз, муқаддас Ватанимиз, доно халқимизнинг ҳар бир фуқаросига қушга ҳаво, балиққа сув зарурлигидай зарур бўлса керак...

 

Бугунги кунда тарбия ҳам, минг афсуслар бўлсинки, икки хил бўлиб қолди: 1) «жонсиз» тарбия ва 2) «жонли» тарбия.

 

1)    «ЖОНСИЗ» тарбия – бу интернет, компьютер, телефон, телевизор... Минг афсус ва надоматлар бўлсинки, бу нарсалар ҳам кўп ёшларимизни, баъзи ўринларда сал каттароқларимизни ҳам тўғри йўлдан, ўз ота-оналари не-не машаққатлар чекиб ўргатган йўлдан, ота-боболаримиздан буюк ва беқиёс мерос бўлиб келаётган йўлдан оздириб ва адаштириб қўймокда...

Натижада, доно халқимиз мақолида «яхшини шарофати, ёмонни касофати» деб айтилганидек, ўзлари ҳам, оиласи ҳам, қариндошлари ҳам, қўшнилари ҳам, дўстлари ҳам, яқинлари ҳам, атрофдагилари ҳам сарсон бўлиб, уларнинг касофатлари яшаб турган маҳалласига ҳам, ишлаб турган ишхонасига ҳам, бутун эл-юртига ҳам етмоқда...

 

Бундай шаклдаги «жонсиз» тарбия:

ü доно халқимиз дунёқарашига ҳам,

ü миллатимиз менталитетига ҳам,

ü Қуръони каримнинг муборак ояти карималарига ҳам,

ü Пайғамбаримиз алайҳис саломнинг муборак ҳадиси шарифларига ҳам,

ü динимиз кўрсатмаларига ҳам,

ü шариатимиз ҳукмларига ҳам,

ü уламоларимиз фатволарига ҳам,

ü давлатимиз қонунларига ҳам,

ü шарқона одобларимизга ҳам,

ü мазҳабимиз меъёрларига ҳам,

ü жамиятшунослик алоқаларига ҳам,

ü одамгарчилик муносабатларига ҳам,

ü инсоний туйғуларга ҳам,

ü руҳшунослик сир-асрорларига ҳам,

ü юртимиз урф-одатларига ҳам,

ü ўзбекчилик қоидаларига ҳам,

ü маданиятимиз ахлоқларига ҳам,

ü инсоний ақлга ҳам,

ü ахлоқий нормаларга ҳам,

ü доно мақолларимизга ҳам,

ü миллий анъаналаримизга ҳам,

ü диний қадриятларимизга ҳам,

ü халқимиз онг-тафаккурига ҳам,

ü мусулмончилигимиз асосларига ҳам,

ü Ислом динимиз тушунчаларига ҳам

ЗИД ЭКАНЛИГИНИ УНУТМАЙЛИК !!!

 

Хорижий телеканалларда нима намойиш этилса ёки интернетда нима тарғиб қилинса, барчасини қабул қилавериш асло мумкин эмас !!!

Биз улар орасидан имон-эътиқодимиз, анъанаю қадриятларимизга мос келадиганларинигина саралаб олмоғимиз шарт!

Бу мақсадга эса ёшларимизга телефон, телевидение, компьютер ва интернетдан оқилона фойдаланиш йўлларини ўргатиш, уларнинг мазкур ахборот манбаларидан фойдаланишларини назорат қилиб бориш орқалигина эришиш мумкин. Токи ҳали суяги қотиб улгурмаган ёшларимизнинг беғубор маънавиятига жиддий зарар етмасин!

Мутахассисларнинг тадқиқотларига кўра, АҚШда жиноятчиларнинг ярмидан кўпи бузилган оилалар фарзандлари экани маълум бўлган. Уларга ота-онасининг ажрашгани туфайли етказилган кучли руҳий зарба ўрта ёш, ҳатто кексалик чоғида ҳам салбий таъсир ўтказиши аниқланган.

 

2) «ЖОНЛИ» тарбия – бу:

улуғ аждодларимиздан давом этиб келаётган олтиндан қиммат ривоятлари ва ноёб ҳикматлари;

буюк ота-боболаримиздан эшитиб келаётган тилло билан тенг панд-насиҳатлари ва бетакрор ҳикоялари;

меҳрибон ота-оналаримиздан ўрганиб келаётган гавҳар ўгитлари ва мислсиз сўзлари;

элимиз таниган ва халқимиз тан олган устозларимиздан таълим олиб келаётган зар тушунчалари ва бебаҳо илмлари;

жаннатмакон юртимиз – муқаддас Ватанимиз таълим масканларида таралаётган дурдан аъло фанлар ва беқиёс билимлар;

уйимизда фарзандларимизга ўзимиз бераётган таълим-тарбиямиз.

 

Бу «жонли» тарбиядаги маълумотлар эса маънавият ва маърифат йўналишига ҳамда тарбия соҳасига дахлдор ҳар бир инсон учун, ҳар бир (!) ОТА УЧУН, ҳар бир (!) ОНА УЧУН беқиёс энциклопедик манба бўлиб хизмат қилади.

 

Оиладаги бош – бобо ёки буви, ота ёки она ҳар куни, айниқса жума оқшоми, бозор оқшоми кунларида оилавий дастурхон атрофида ўтирганларида оиласининг ҳар бир аъзоларини исмларини номма-ном айтиб, ҳар бир ўғил-қизларини, ҳар бир келин-куёвларини, ҳар бир невара-чевараларини ҳақларига яхши тилаклар айтиб, яхши дуолар қилсалар – бу ҳам «жонли» тарбиянинг бир тури ҳисобланади.

Зеро бундай шаклдаги «жонли» тарбияни ҳаммаларимизнинг ота-боболаримиз, она-момоларимиз аввал-азалдан чин ихлос билан, соф эътиқод билан, гўзал намуна ва чиройли ибрат бўлиб, баркамол даражада бериб келишган. Шунда «менинг отам мени ҳақимга бундай дуо қилганлар», «менинг онам мени бундай бўлишимни Худодан сўрар эдилар» деган онги-шууридаги дастурхон атрофидаги сурат уни кўз олдида доим туради.

Дастурхон атрофида, оиласи ҳузурида айтилган ота-онасининг умидлари, орзулари уни бошқа ножўя хатти-ҳаракатлардан тийилишга, ҳар куни қўл очиб Яратгандан сўраётган тилакларни эслаб, мазкур тилакларга мос келмайдиган ишлардан сақланишга ундайди.

 

Буюк ота-боболаримиздан мерос бўлиб қолиб келаётган доно халқимизнинг юксак маънавиятига давлатимиз раҳбари Муҳтарам Президентимиз ҳам: «Дуо қилган, дуо олган ҳеч қачон кам бўлмайди. Бундай жойдан ҳеч қачон барака аримайди», деб яна қўшимча сифатида бизларга енгилмас куч қилиб бердилар.

Халқимизнинг миллий маънавияти, оилаларимизда амал қилинадиган тартиб-қоидалар ёшлар тарбиясида муҳим аҳамиятга эгадир! Улар оила мустаҳкамлигини таъминлашда улкан пойдевор вазифасини ўтайди. Диёримизда миллий қадриятлар ва муборак динимизнинг эзгу таълимотлари асосида оилага доир қонун-қоидалар янада мукаммал қайта ишланди.

 

Жаноби ҳазрат Пайғамбаримиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ўз муборак ҳадиси-шарифларида марҳамат қиладилар: «Болаларингизга одоб беринглар ва одобларини чиройли қилинглар!».

Бу хусусда шоирларимизнинг ибратли сўзлари бор:

«Биринчи ғиштни қийшиқ қўяркан меъмор,

Осмонга етса ҳам қийшиқдир девор».

Оилада эрнинг мавқеи баландлиги, хотин ҳам ўз ҳақ-ҳуқуқларига эгалиги, фарзандларнинг ота-онани ҳурмат қилишларини олайлик. Кўп йиллар давомида ота-боболаримиз қалбига сингиб кетган ушбу миллий ва диний қадриятларни бугун янада сайқаллаш кераклигини замон талаб этмоқда. Шиддат билан ўзгариб бораётган ҳозирги замонда бемаъни хуружлар кўпайиб, уларнинг инсон ва жамият ҳаётига салбий таъсирлари мисли кўрилмаган даражада кучайиб бормоқда.

Шунинг учун барчамиз кўзимизни каттароқ очиб, зийраклик ва огоҳлик билан бундай ҳамлаларга қарши курашмоғимиз лозим.

Айниқса ҳозирда юртимиздаги мавжуд беҳисоб ҳамда турли фурсат ва имкониятлардан сермаъно, сермаҳсул, мазмунли ва унумли фойдаланиб,

 

ҲАР БИР ОТА, ҲАР БИР ОНА ЎЗ фарзандига:

 

одоб-ахлоқ намуналарини,

киндик қони тўкилган мислсиз Ватанига – ватанпарварлик ҳис-туйғуларини,

бобо-бувига – эҳтиром-ҳурматни,

ота-онага – меҳр ва итоаткорликни,

оила аъзоларига – раҳмдиллик ва меҳрибонликни,

ўз жуфт ҳалолига – ҳақиқий муҳаббат ва содиқликни,

қўни-қўшниларга – оқибат ва чиройли муносабатни,

қавм-қариндошларга – саховат-мурувватни,

синфдош-касбдошларга – чин дўстлик ва ёрдам беришни,

атрофдаги барча одамларга – инсонпарварлик ва самимийликни,

ҳайвон-парранда-ҳашаротларга – раҳм-шафқатни уқтириб, юқтириб, тушунтириб, сингдиришимиз –

ҲАМ БУРЧИМИЗ, ҲАМ ҚАРЗИМИЗ, ҲАМ ФАРЗИМИЗДИР!!!

 

ХУДОНИ ОЛДИДА ҳам, БАНДАСИНИ ОЛДИДА ҳам, ЮРТ-ХАЛҚИМИЗ ОЛДИДА ҳам!

 

Буларни ҳаммасини болаларимизга ўргатиш учун бизларга ҳеч қандай махсус олий маълумот ҳам, тегишли сертификат ҳам, ҳеч кандай қизил диплом ҳам керак эмас! Ёшларимизда бу жиҳатларини биз уйғотишимиз (!) керак холос. Зеро шу сифатларнинг ҳаммаси фарзандларимизнинг қонида бор, уларнинг хамиртурушларида бор! Зеро шу фазилатларнинг ҳаммаси болаларимизнинг ДНК ларида мавжуд! Чунки бу хусусиятларнинг барчаси бизларнинг ота-оналаримиздан авлоддан-авлодга, қон орқали ўтиб келаяпди! “Бунинг қонида бор-да ўзи!” деб ёки “олма пишса, тагига тушади” деб бежиздан-бежиз айтмайди доно халқимиз!

Кимнинг она-Ватанни севиш туйғуси кучли ва имон-эътиқоди мустаҳкам бўлса, ўзининг ўтмишини ҳурматлаб, яхши билса, «оммавий маданият» тузоғига тушиб қолмайди, дину давлатимизнинг “хақиқий дўстлари”нинг қармоғига илинмайди. Бунинг учун оилада ота-оналар фарзандлари билан миллий мусиқа, халқ қўшиқ-ашулаларимизни эшитишса, биргаликда китоб ўқишса, ўқиган асарларини биргаликда муҳокама қилишса, уларни турли спорт секцияларига ва мусиқа тўгаракларига жалб этишса, эришилган ютуқлари ва эгаллаётган тажрибаларига қизиқишса, илм-ҳунар ўрганишларида ҳамнафас бўлишса, ёшларнинг ёт ғоялар учун вақти ҳам, қизиқиши ҳам бўлмайди.

Илоҳо ўзларимизни ҳам,

фарзанд-зурриётларимизни ҳам

Меҳрибон Парвардигоримиз Ўзи буюрган,

Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам тавсия этган,

ўтмишда ўтганларимизнинг руҳлари шод бўладиган,

халқимиз хурсанд бўладиган,

ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!

 

ЖИДДИЙ ЭЪТИБОР УЧУН ЖИДДИЙ МАСАЛА:

 

Не-не умидлар билан ўстираётган фарзандларимиз

динимиз қоидалари рухсат бермаган,

миллий анъаналаримиз ва маҳаллий урф-одатларимиз қайтарган

ҳамда давлатимиз қонунлари қоралаган

еб-ичиш маҳсулотларидан ЎТА ва ЎТА ЭҲТИЁТ бўлишлари

ва айниқса ҳозирги пайтда

айнан шу томонлардан "ҳужум" килаётган душманларимизга

кучли ва соф эътиқод билан қарши тураолишлари –

ўз динига, ўз халқига, ўз юртига ҳамда

ўз муқаддас оиласига садоқатли эканини

яққол белгиси бўлади!

 Иброҳимжон домла Иномов

Ибратли ҳикоялар