Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
14 Август, 2025   |   20 Сафар, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:03
Қуёш
05:31
Пешин
12:33
Аср
17:21
Шом
19:28
Хуфтон
20:49
Bismillah
14 Август, 2025, 20 Сафар, 1447

Рамазон солномаси

15.05.2020   5233   7 min.
Рамазон солномаси

Бандаларига рўза тутишни фарз қилган Аллоҳ таолога ҳамду санолар, Рўза амалларини гўзал тарзда адо қилишда йўлбошчи бўлган Саййидимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга саловот ва саломлар бўлсин.

Албатта, Рамазон исломий ойлар ичида фазилатларга бой ва баракали ойлардан ҳисобланади. Бу ойда ҳидоят қўлланмаси бўлган Қуръони Каримнинг нозил бўлиши ҳам, бу ойнинг энг афзал ой эканига далолат қилади. Шунингдек, бу ойнинг фазилати ва баркаси борасида  Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан жуда кўплаб ҳадиси-шарифлар ривоят қилинган.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:  إِذَا دَخَلَ رَمَضَانُ فُتِّحَتْ أَبْوَابُ الجَنَّةِ ، وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ جَهَنَّمَ ، وَسُلْسِلَتِ الشَّيَاطِينُ   رواه البخاري (3277) ، ومسلم (1079).

Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Рамазон ойи келиши билан жаннат эшиклари очилиб, дўзах эшиклари ёпилади ва шайтонлар кишанланади» - дедилар. Муттафақун аълайҳ.

Ҳақиқатда, Рамазон ойининг фазилатлари ва баракотлари жуда ҳам кўп. Бу борада жуда кўп мавиъзаларда эшитиб, кўплаб мақолалар орқали хабардор бўлганмиз. Лекин, бугун эътиборимизни бошқа томонга қаратамиз. Яъни, бу ойнинг фазилатлари кўп бўлиш  билан бирга, тарихда бу улуғ  кунда жуда кўплаб муҳим тарихий воқеалар бўлиб ўтган. Қуйида уларни бирма- бир санаб ўтамиз.

Рамазоннинг биринчи куни:

1) 2-ҳижрий йил Душанба. Мусулмонлар биринчи марта рамазон рўзасини тутдилар.

2) Иброҳим алайҳиссаломга илоҳий саҳифалар туша бошлаган.

3) Ҳижрий 73-йил. Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

4) Ҳижрий 91- йил. Андалусни фатҳ қилиш бошланган.

5)  Ҳижрий 472- йил. Абу Али ибн Сино вафот этди.

Рамазоннинг иккинчи куни:

1) Ҳижрий 65-йил. Абдумалик ибн Марвон Умавий халифа этиб тайинланди.

Рамазоннинг учинчи куни:

1) Ҳижрий 11- йил. Фотимаи Заҳро розияллоҳу анҳо вафот этдилар.

2) Ҳижрий 37- йил. Таҳким воқеаси бўлиб ўтди.

Рамазоннинг тўртинчи куни:

1) Ҳижрий 1- йил. Ҳамза розияллоҳу анҳу биринчи сарияга чиқдилар.

2) Ҳижрий 666 - йил. Антокия Славянлардан қайтариб олинди.

Рамазоннинг олтинчи куни:

1) Мусо алайҳиссаломга Таврот саҳифалари туша бошлади.

2) Ҳижрий 63- йил. Мусулмонлар Синд шаҳрини фатҳ қилдилар.

Рамазоннинг еттинчи куни:

1) Ҳижрий 361- йил. Ал-Азҳар университети очилди.

Рамазоннинг саккизинчи куни:

1) Ҳижрий 273- йил. Ибн Можа роҳимаҳуллоҳ вафот этдилар.

2) Ҳижрий 455- йил. Алп Арслон Салжуқийлар волийси этиб тайинланди.

Рамазоннинг ўнинчи куни:

1) Пайғамбарликнинг 10-йили, ҳижратдан 3 йил аввал. Хадийжа розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

2) Ҳижрий 485-йил. Низомул мулк Абул Ҳасан Алий ибн Ишоқ ўлдирилди.

Рамазоннинг ўн биринчи куни:

1) Ҳижрий 3-йил. Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зайнаб бинти Хузайма розияллоҳу анҳога уйландилар.

2) Ҳижрий 9-йил. Сақиф қабиласи элчилари Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларида бўлди.

3) Ҳижрий 95- йил. Саиъд ибн Жубайр вафот этдилар.

4)  Ҳижрий 624- йил. Чингизхон вафот этган.

5) Ҳижрий 922- йил. Султон Салим Дамашқни фатҳ қилди.

Рамазоннинг ўн иккинчи куни:

1) Ҳижрий 597- йил. Ибн Жавзий роҳимаҳуллоҳ вафот этдилар.

Рамазоннинг ўн учинчи куни:

1) Ҳижрий 15-йил. Умар розияллоҳу анҳу Шомни эгалладилар  

2) Ҳижрий 40- йил. Абу Лубоба розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

Рамазоннинг ўн тўртинчи куни:

1) Ҳижрий 132-йил. Аббосийлар Умавийлар пойтахти Дамашққа ҳужум қилишди.

2) Ҳижрий 612- йил. Ибн Атоуллоҳ Сакандарий таваллуд топдилар.

Рамазоннинг ўн бешинчи куни:

1) Ҳижрий 3-йил. Ҳасан ибн Алий розияллоҳу анҳу дунёга келдилар.

2) Ҳижрий 37-йил. Муҳаммад ибн Абу Бакр розияллоҳу анҳу Мисрга волий этиб тайинландилар.

3) Ҳижрий 383- йил. Абу Бакр Хоразмий вафот этдилар.

4) Ҳижрий 543- йил. Фаҳриддин ар-Розий дунёга келдилар.

Рамазоннинг ўн еттинчи куни:

1) Ҳижрий 2-йил. Катта Бадр ғазоти бўлиб ўтди.

2) Ҳижрий 2-йил. Руқайя (розияллоҳу анҳо) бинти Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этдилар.

3) Ҳижрий 85-йил. Мўминлар онаси Ойиша розияллоҳу анҳо вафот этдилар.

4) Ҳижрий 124- йил. Муҳаммад ибн Муслим аз-Зуҳрий вафот этдилар.

Рамазоннинг ўн саккизинчи куни:

1) Ҳижрий 21- йил. Холид ибн Валид вафот этдилар.

2) Ҳижрий 560- йил. Муҳйиддин ибн Арабий дунёга келди.

Рамазоннинг йигирманчи куни:

1) Ҳижрий 8-йил Макка фатҳ қилинди.

2) Ҳижрий 652- йил. Сайфуддин Қутуз дунёга келдилар.

Рамазоннинг йигирма биринчи куни:

1) Ҳижрий 40- йил. Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

2) Ҳижрий 95- йил. Ҳажжож ибн Юсуф ас-Сақофий дунёга келди.

3) Ҳижрий 1353- йил. Форс юрти Эрон давлати деб ўзгартирилди.

Рамазоннинг йигирма учинчи куни:

1) Ҳижрий 9-йил Мусулмонлар «Лот» номли бутни бузиб ташлашди.

2) Ҳижрий 26- йил. Язид ибн Муовия туғилди.

Рамазоннинг йигирма тўртинчи куни:

1) Ҳижрий 20- йил. Амр ибн Ос масжидини қуриш бошланди.

Рамазоннинг йигирма бешинчи куни:

1) Ҳижрий 8-йил. Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу «Уззо» номли ибодатхонани бузиб ташладилар.

2) Ҳижрий 129-йил. Абу Муслим Хуросоний Умавийларга қарши қўзғолон бошлади.

3) Ҳижрий 544- йил. Фахруддин ар-Розий таваллуд топдилар.

4) Ҳижрий 658- йил. «Айни жолут» жанги бўлиб ўтди.

Рамазоннинг йигирма олтинчи куни:

1) Ҳижрий 762- йил. Бадруддин Айний роҳимаҳуллоҳ дунёга келдилар.

Рамазоннинг йигирма еттинчи куни:

1) Ҳижрий 927- йил. Белград фатҳ этилди.

Рамазоннинг йигирма саккизинчи куни:

1) Ҳижрий 2-йил. Закот фарз бўлди.

Рамазоннинг йигирма тўққизинчи куни:

1) Ҳижрий 1425- йил. Ёсир Арафот вафот этди.

Рамазоннинг ўттизинчи куни:

1) Ҳижрий 256- йил. Имом Бухорий вафот этдилар.

2) Ҳижрий 384- йил. Имом ибн Ҳазм дунёга келдилар.

 

Муҳаммад Али Муҳйиддин.

Рамазон-2020
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Эркаклар суицидига нималар сабаб бўлади?

23.10.2024   4848   5 min.
Эркаклар суицидига нималар сабаб бўлади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Сабаблари кўп...

Нега эркаклар ўз жонига қасд қилишмоқда? Оила бошлиғининг ҳаётдан тўйишига сабаб нима? Баъзилар уни оилавий можаролар билан боғлайди. Афсуски сабаб фақат шу эмас, унинг омиллари жуда кўп.

 

Бутун дунёдаги ҳолат шу...

Дунёдаги барча ўз жонига қасд қилишларнинг тўртдан уч қисми эркаклар ўртасида содир бўлмоқда. Афсуски, юртимизда ҳам ўз жонига қасд қилиш ҳолатлари кўпроқ эркаклар билан юз бермоқда, яъни аёлларга нисбатан эркаклар кўпроқ суицидга қўл урмоқда.

 

Муаммонинг илдизи қаерда?

Асосий сабаб – оиладаги нотўғри тарбияга бориб тақалади. Фарзанд тарбиясига бефарқ, ҳар куни уруш-жанжал, ичкиликбозлик бўладиган оилаларда улғайганлар орасида ўз жонига қасд қилиш ҳолатлари кўпроқ кузатилади.

 

Бола тарбияси учун фақат Она масъул(ми?)...

Афсуски аксар оилаларда фарзанд тарбияси билан фақат оналар шуғулланади ва шунга масъул саналадилар. Барча машаққатлар ожизалар зиммасига юкланади. Отанинг вазифаси эса пул топиш, рўзғорни бус-бутун қилиш, хуллас оилани фақат моддий тарафдан таъминлаши керак деган нотўғри тушунча кенг тарқалган.

 

Агар фарзанд ота меҳри ва эътиборисиз улғайса....

Ўғил боланинг эркаклик фазилатларининг шаклланишида отанинг ўрни беқиёс. Чунки ҳар бир ўғил бола ўз отасини қаҳрамон деб билади. Фарзанд учун ҳаётидаги энг мукаммал инсон бу унинг отасидир.

Ҳаётидаги қаҳрамонидан намуна олмаган фарзанд жамиятда ўз ўрнини топишга, мақсад сари интилишга, машаққатларни енгиб ўтишга, синовларда сабрли ва иродали бўлишга қийналади. Бундай вазиятлардан қандай қутилишни, мусибатлани енгишни, кимдан маслаҳат олишни ёки кимга эргашишни билмай қолади.

Оғир кунларда яқинларининг, хусусан, отасининг қўллаб-қувватлашини, далда бўлишини, тасалли беришини, ишончини кутади. Афсуски бу бўшлиқ айрим оталар томонидан тўлдирилмайди.

 

“Кучли портлаш”га олиб келади

Аксинча жуда кўп оталар фарзандига берадиган ягона тасаллиси: “сен ўғил боласан”, “ўғил бола йиғламайди”, бўлади. Наҳотки, ўғил бола йиғламаса ёки унга йиғлаш мумкинмас бўлса?

Йўқ, асло. Аслида ўғил бола ҳам ўз муаммолари ёки ҳиссиётлари сабабли йиғлаши мумкин. Аксинча кечинмаларни ичга ютиш бир кун келиб “кучли портлаш”ларга сабаб бўлади. Шу тариқа муаммолар бартараф этилишининг ўрнига, фарзанд ўз ёғига янада баттар қовурилади.

 

“Жонимга тегди”

Эркак киши бир кунда ўз жонига қасд қилиш қарорига келмайди. У ёшликдан муаммолар гирдобидан чиқа олмаган, ўзини ҳатто ота-онасига ҳам керакли деб ҳис қилмаган бўлади. Ҳаётда ўз ўрнини топишга, муаммоларини ечишга ҳаракат қилади. Аммо ҳеч кимдан далда топа олмаганидан кейин шу қарорга келади. Унгача анча босқичларни босиб ўтган, лекин ҳеч ким унга эътибор бермаган бўлади. “Ҳаммаси жонимга тегди”, “Яшагим келмаяпти”, “Эплолмаяпман” деган гапларини эса афсуски яқинлари “эшитмаган” бўлишади.

 

Тушкунлик – ташвиш келтиради

Шу тариқа эркак киши муаммолар, мусибатлар ёки қийинчиликларининг ечимини топа олмай ичини кемиради. Биров уни эшитмайди ёки тасалли бермайди. Натижада яна бир ташвиш – касалликка чалинади.

 

Ўлим – сўнгги чора эмас

Оғир вазиятларда муаммолар ечимсиз туюлади. Бундай ҳолатда баъзилар муаммонинг ечимини топишга ҳаракат қилмайди, балки муаммони оғирлаштирни ўйлайди. Масалан, қарзга ботган ёки иши юришмай турган бўлиши мумкин. Айримлар ушбу муаммоларнинг “ечими”ни – ўлим деб билишади.

 

Мусибатлар ҳеч кимни четлаб ўтмайди, аяб ўтирмайди ҳам...

Ҳамма гап унга муносабатда, уни қандай қабул қилишда. Сиз учун дунё зимзиё, қоронғими? Сабрли бўлинг, тонг отишига оз қолди, қуёш ҳам ҳадемай чарақлаб чиқади!

 

Қарзга ёки ғамга ботган бўлсангиз

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларидан бирига: “Аллоҳ ғамларингни кетказадиган ва қарзларингни узадиган калималарни ўргатиб қўяйми?” дедилар. “Ҳа, ё Аллоҳнинг Расули!” деди у. Набий алайҳиссалом: “Тонг отганда ва кеч кирганда: Аллоҳим! Сендан ғам босишидан, маҳзунликдан, ожизликдан, дангасаликдан, қўрқоқликдан, бахилликдан, қарзга ботишдан ва одамларнинг ғолиб келишидан паноҳ сўрайман, дегин”, дедилар.

 

Барча муаммолар ечими, барака калити

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким истиғфор айтишни ўзига лозим тутса, Аллоҳ унинг мушкулини кушойиш қилади, оғирини енгил қилади ва ўзи ўйламаган томондан ризқ беради”, деганлар.


Ҳали ҳаммаси яхши бўлади...

Агар солиҳларнинг амал қилишида беллаша олмасангиз, гуноҳкорларнинг истиғфор айтишида мусобақалашинг! Шунда ҳаммаси яхши бўлади, инша Аллоҳ.

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар