Бугунги эпидемиологик вазиятдан келиб чиққан ҳолда, юртимизнинг барча ҳудудларида бу йил 9 май – Хотира ва қадрлаш кунида оммавий тадбирлар ўтказиш тақиқланди. Ушбу байрамни фақат оила даврасида нишонлаш тавсия этилди. Бу ҳақда Республика махсус комиссияси ахборотида маълум қилинди.
Ҳозирги кунда дунё халқларини қамраб олган коронавирус (COVID-19) пандемияси сабабли барча юртларда карантин жорий қилинган. Жумладан, юртимизда эълон қилинган карантин эса давом этмоқда.
Маълумки, 9-май “Хотира ва қадрлаш куни”да мўмин-мусулмонлар қабристонларга бориб, вафот этган яқинларининг қабрларини зиёрат қилиб, ҳақларига Қуръон тиловат қилиш анъанага айланган.
Динимиз кўсатмаларига кўра, қабристонга бориб, зиёрат қилишдан асосий мақсад охиратни эслаш, марҳумларнинг ҳақларига Қуръон тиловат қилиш, савобини уларга бағишлаш ва руҳларини шод қилишдир.
Ҳозирги кундаги карантинни инобатга олиб, марҳумларнинг ҳақлари қилинадиган хайрли амалларни ўзаро оила даврасида қилсак, шариатимиз қонун-қоидалари ҳамда карантин талабларига амал қилган бўламиз.
Абу Саъид Худрий разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Зарар бериш ва зарар кўриш ҳам йўқ” деганлар (Имом Ибн Можа ривояти). Демак, инсон ўзига ёки ўзгаларга зарар келтирадиган сабаблардан узоқ бўлиши керак экан.
Мўътабар фиқҳий китобларимизда: “Зарарни даф қилиш фойдани жалб қилишдан олдинга қўйилади”, “Машаққат енгиллатишни талаб этади” каби фиқҳий қоидалар келтирилган. Шулардан келиб чиқиб, шариъат инсонга зарар етиш эҳтимоли кучайган пайтда ўз кўрсатмаларини енгил тарзда бажаришга рухсат беради. Қолаверса, марҳумлар ҳақига қаерда бўлишидан қатъий назар Қуръон тиловат қилиниб, савоби бағишланса, уларнинг руҳларига, албатта, етиб боради.
Республика махсус комиссиясининг 9 май – Хотира ва қадрлаш куни байрамини ўтказиш бўйича тавсияларига риоя қилиб, бу йил ҳар бир инсон ўзи, оиласи ва яқинларининг ҳаётини асраш мақсадида қабристонларга бормай, уйларида ўзаро оила даврасида марҳумларнинг ҳақларига Қуръон тиловат қилиб, савобини уларга бағишлаб, руҳларини шод қилишлари мақбул саналади.
Барчамиз мазкур тавсияларга амал қилсак, ҳам шариат кўрсатмалари, ҳам ҳукуматимиз тарафидан чиқарилган қарорларни бажарган бўламиз.
Айни вазиятда имом-хатиблар, аҳли илм ва зиёли кишиларимиз бу чеклов тадбирларини тўғри тушуниб, карантин, санитария ва гигиена қоидаларига қатъий амал қилиб, халқимиз соғлиғини ҳимоя қилиш учун барча бирдек масъул эканини етказишлари жуда муҳим.
Аллоҳ таоло барча марҳумларнинг руҳларини шод айлаб, беморларга шифо берсин, юртимиз ва бутун дунёдан ушбу юқумли касалликни тез кунларда аритсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати
Йиғилишда Кенгаш аъзолари, Ишчи гуруҳ раҳбарлари ва етакчи олимлар – ЎзРФА вице-президенти, Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти директори, профессор Баҳром Абдуҳалимов, тарих фанлари доктори, профессор Жаннат Исмоилова, Ўзбекистон тасвирий санъати академиги Акбар Ҳакимов ҳамда марказ раҳбарияти ва ходимлари иштирок этди.
Йиғилишда марказ экспозициясининг 6 асосий йўналиши бўйича амалга оширилаётган ишлар муҳокама қилинди. Жумладан:
Шу билан бирга, хорижий музейларда сақланаётган ва Ўзбекистонга дахлдор бўлган 350 га яқин экспонат кўриб чиқилди ва уларни танлаб олиш ишлари бошлаб юборилди.
Марказ раҳбари Фирдавс Абдухолиқов ўз чиқишида бундай таъкидлади:
— Ҳурматли Президентимиз Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан барпо этилаётган ушбу марказ экспозициясини бойитиш мақсадида хориж музейлари ва кутубхоналарида сақланаётган юртимизга оид артефактларни олиб келиш бўйича ишлар олиб борилмоқда. Бир қатор экспонатлар марказнинг очилиш маросимига тайёр ҳолатда бўлади. Шунингдек, республикадаги музейлар ҳам 20 тадан энг ноёб экспонат тақдим этиши режалаштирилган.
Йиғилишда "Исломдан аввалги давр" экспозицияси бўйича олиб борилаётган ишлар ҳақида экспозиция координатори Анвар Матниязов маълумот берди:
— Бу экспозицияга вақт девори орқали кирилади. У 6 та сектордан иборат бўлиб, Бақтриядан бошланади. Туркиялик дизайнерлар билан ҳамкорликда иш олиб бориляпти. Муляжлар, факсимилелар ва қўлёзмалар бўйича келишувларга эришилган. Шунингдек, юртимиздаги 60 та тарихий қалъа ўлчамлари тўпланиб, системалаштирилди.
Қадимги Хоразм, Сўғд, Чоч цивилизацияларига оид тасвирий санъат, ҳайкалчалар, тангалар ва уй-рўзғор буюмлари халқаро кўргазмада намойиш этилиши режалаштирилмоқда.
Вақт девори композициясида шарқ миниатюралари ҳам тақдим қилинди. Бу композиция турли даврлардаги сиёсий ва ижтимоий воқеаларни бадиий тасвирлар орқали намоён этади:
Ўзбекистон халқ рассоми Баҳодир Жалолов раҳбарлигидаги ижодий гуруҳ ушбу йўналишда фаолият юритмоқда.
Йиғилиш якунида Ўзбекистон Кинематография агентлиги томонидан тайёрланган олимлар ҳаёти ва меросига бағишланган видеороликлар намойиш этилди. Илмий кенгаш аъзолари ушбу видеоматериаллар мазмунан ва визуал жиҳатдан замонавий талабларга мос бўлиши зарурлигини таъкидлашди.
cisc.uz