Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
14 Сентябр, 2025   |   22 Рабиъул аввал, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:43
Қуёш
06:02
Пешин
12:24
Аср
16:44
Шом
18:38
Хуфтон
19:51
Bismillah
14 Сентябр, 2025, 22 Рабиъул аввал, 1447

Жаноза намози дуруст бўлиш шартлари

17.04.2020   4725   2 min.
Жаноза намози дуруст бўлиш шартлари

Савол: Жаноза намози дуруст бўлиши учун неча киши қатнашиши керак?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намози дуруст бўлиши учун жамоат шарт қилинмаган. Бир киши (хоҳ у эркак бўлсин, хоҳ аёл бўлсин) жаноза намозини ўқиса, намоз дуруст бўлади ва бошқалардан фарз соқит бўлади. Ҳатто жаноза ўқувчи балоғатга етмаган бола бўлса ҳам намоз дуруст бўлади.
Маййитга жамоат бўлиб жаноза ўқиш афзал. Чунки жаноза маййитнинг ҳаққига дуодир. Мусулмонларнинг жамоат бўлиб дуо қилиши дуонинг қабул бўлишига катта сабаб бўлади (“ал-Мухтасар фил-Фиқҳил-Ҳанафий” китоби).
Бу мавзуда Ҳанафий мазҳаби мўътабар манбаларидан бири “ал-Фатаво Ҳиндия” китобида шундай дейилади: “Жаноза намози ёлғиз имомнинг адо қилиши билан ҳам дуруст бўлади. Чунки жамоат бўлиб намоз ўқиш – жаноза намозининг шарти эмас, “Ниҳоя” китобида шундай келган” (“Китобус солаҳ”,).
Жанозага қатнашувчилар кам бўлганда қандай йўл тутиш кераклиги ҳақида ҳанафий аллома Муҳаммад Амин ибн Обидин раҳматуллоҳи алайҳ шундай дейдилар: “Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва васаллам: “Кимнинг жанозасини уч саф мусулмон ўқиса, унинг гуноҳлари кечирилади”, деганлар (Имом Абу Довуд ва Имом ал-Ҳоким ривоятлари).
Шунинг учун ҳам “Муҳит” китобида айтилади: “Жанозада уч саф қилиш мустаҳаб. Агар жаноза ўқийдиганлар етти киши бўлса, бири олдинга чиқиб имом бўлади, орқасидан уч киши туради, кейинги қаторда икки киши, охирги қаторда бир киши туради”.” (“Раддул Муҳтор”).
Гувоҳ бўлиб турганимиз хатарли вирус тарқалган карантин даврида, шу вирусдан ёки бошқа сабаблар билан вафот этганларнинг жанозаларига камида етти киши йиғилса, фазилатли жамоатга айланади. Юқорида зикр қилингани каби уч саф мусулмонлар жанозасини ўқиган маййитга Аллоҳнинг раҳмати бўлишини умид қиламиз.
Демак, бугунги кундаги жанозаларга карантин сабабли катта жамоат йиғилмаётган бўлсада, мусибат эгалари тушкунликка тушмасдан, имкон қадар ўз бурчларини бажаришлари ва Аллоҳ таолонинг кенг раҳматидан умидвор бўлишлари лозимдир. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Азон тинглаганда бажариладиган суннатлар

11.09.2025   4468   4 min.
Азон тинглаганда бажариладиган суннатлар

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

1. Азон эшитган киши муаззин айтган калималарни қайтаради. Азонни эшитган мусулмон киши уни диққат билан тинглаши ва муаззин жумлани тугатиши биланоқ уни ичида такрорлаши даркор.

Абу Саъид розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қачонки азонни эшитсангиз, муаззин айтаётган нарсани айтинглар”, дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

 

2. “Ҳаййа ъалас солаҳ” ва “Ҳаййа ъалал фалаҳ” деганда эса “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ”, дейди.

Саъд ибн Абу Ваққос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким чин қалбдан муаззин айтган нарсани айтиб турса ҳамда “ҳаййа ала”ларда “Лаа ҳавла ва лаа қуввата” деса жаннатга киради», дедилар (Имом Муслим, Имом Абу Довуд ривояти).

 

3. Муаззин “Ашҳаду анна Муҳаммадар Расулуллоҳ” лафзини айтганда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот айтилади.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сўнгра менга салавот айтинглар. Чунки ким менга бир салавот айтса, албатта, Аллоҳ унга ўн салавот айтади. Кейин менга василани сўранглар. Бас, у жаннатдаги бир манзила бўлиб, Аллоҳнинг бандаларидан фақат бир бандагагина лозим бўлур. Ўша банда мен бўлишимни орзу қиламан. Ким менга василани сўраса, унга шафоат ҳалол бўлур” (Имом Бухорий ривояти).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Қачонки муаззиннинг овозини эшитсангиз, унинг айтганларини қайтаринг, сўнгра менга салавот айтинг. Зеро, ким менга бир салавот айтса, Аллоҳ унга ўн марта салавот йўллайди (Имом Муслим ривояти).

Аллоҳ таолонинг Пайғамбарга салавот йўллаши У зотни муқарраб фаришталарга мақташи, бандага салавот йўллаши унга раҳмат назари билан боқишидир.


4. Азон тамом бўлгач ушбу дуоларни ўқиш:

اللَّهُمَّ رَبِّ هَذهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ وَالصَّلاةِ القائِمةِ آتِ مُحَمَّداً الوَسِيلَةَ والفَضِيلَةَ وابْعَثْهُ مَقاماً محموداً الذي وَعَدْتَهُ

“Аллоҳумма, Робба ҳазиҳид даъватит таммати вас солатил қоимати ати Муҳаммаданил василата вал фазийлата вабъасҳу мақомам маҳмудан аллазий ваъадтаҳ”

“Аллоҳим! Эй ушбу етук чақириқниг, ҳозир бўлиб турган намознинг Робби! Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга васила ва фазилатни ато эт. У зотни Ўзинг ваъда қилган мақоми маҳмудга етказ.

Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким азонни эшитгандан кейин “Аллоҳумма, Робба ҳазиҳид даъватит таммати вас солатил қоимати ати Муҳаммаданил василата вал фазийлата вабъасҳу мақомам маҳмудан аллазий ваъадтаҳ” деса, қиёмат куни унга шафоатим ҳалол бўлади», дедилар (Имом Бухорий ривояти).

أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ رَضِيتُ بِاللَّهِ رَبًّا وَبِمُحَمَّدٍ رَسُولاً وَبِالإِسْلاَمِ دِينًا

“Ашҳаду алла илаҳа иллаллоҳ ваҳдаҳу ла шарийка лаҳа ва ашҳаду анна Муҳаммадан абдуҳу ва расулуҳу. Розийту биллаҳи Роббан ва би Муҳаммадин Расулун ва бил Ислами дийнан”.

“Гувоҳлик бераманки, Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳнинг Расулидир. Аллоҳни Робб деб, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни пайғамбар деб, Исломни дин деб рози бўлдим” (Имом Муслим ривояти).

 

5. Дуо қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Муаззинлар айтган калималарни айт, қачонки охирига етсанг, сўра, берилади” (Имом Абу Довуд ривояти).

Даврон НУРМУҲАММАД