13 Сентябр, 2025, 21 Рабиъул аввал, 1447
13 Сентябр, 2025, 21 Рабиъул аввал, 1447
Савол: Жаноза намози дуруст бўлиши учун неча киши қатнашиши керак?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намози дуруст бўлиши учун жамоат шарт қилинмаган. Бир киши (хоҳ у эркак бўлсин, хоҳ аёл бўлсин) жаноза намозини ўқиса, намоз дуруст бўлади ва бошқалардан фарз соқит бўлади. Ҳатто жаноза ўқувчи балоғатга етмаган бола бўлса ҳам намоз дуруст бўлади.
Маййитга жамоат бўлиб жаноза ўқиш афзал. Чунки жаноза маййитнинг ҳаққига дуодир. Мусулмонларнинг жамоат бўлиб дуо қилиши дуонинг қабул бўлишига катта сабаб бўлади (“ал-Мухтасар фил-Фиқҳил-Ҳанафий” китоби).
Бу мавзуда Ҳанафий мазҳаби мўътабар манбаларидан бири “ал-Фатаво Ҳиндия” китобида шундай дейилади: “Жаноза намози ёлғиз имомнинг адо қилиши билан ҳам дуруст бўлади. Чунки жамоат бўлиб намоз ўқиш – жаноза намозининг шарти эмас, “Ниҳоя” китобида шундай келган” (“Китобус солаҳ”,).
Жанозага қатнашувчилар кам бўлганда қандай йўл тутиш кераклиги ҳақида ҳанафий аллома Муҳаммад Амин ибн Обидин раҳматуллоҳи алайҳ шундай дейдилар: “Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва васаллам: “Кимнинг жанозасини уч саф мусулмон ўқиса, унинг гуноҳлари кечирилади”, деганлар (Имом Абу Довуд ва Имом ал-Ҳоким ривоятлари).
Шунинг учун ҳам “Муҳит” китобида айтилади: “Жанозада уч саф қилиш мустаҳаб. Агар жаноза ўқийдиганлар етти киши бўлса, бири олдинга чиқиб имом бўлади, орқасидан уч киши туради, кейинги қаторда икки киши, охирги қаторда бир киши туради”.” (“Раддул Муҳтор”).
Гувоҳ бўлиб турганимиз хатарли вирус тарқалган карантин даврида, шу вирусдан ёки бошқа сабаблар билан вафот этганларнинг жанозаларига камида етти киши йиғилса, фазилатли жамоатга айланади. Юқорида зикр қилингани каби уч саф мусулмонлар жанозасини ўқиган маййитга Аллоҳнинг раҳмати бўлишини умид қиламиз.
Демак, бугунги кундаги жанозаларга карантин сабабли катта жамоат йиғилмаётган бўлсада, мусибат эгалари тушкунликка тушмасдан, имкон қадар ўз бурчларини бажаришлари ва Аллоҳ таолонинг кенг раҳматидан умидвор бўлишлари лозимдир. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати
#xabar #muftiy
Бугун, 11 сентябрь куни Бишкек шаҳрида Туркий давлатлар муфтийлари кенгашининг VI йиғилиши ўтказилди.
Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари, Туркия диёнат ишлари бошқармаси раиси, доктор Али Эрбош, Кавказ мусулмонлари идораси раиси, шайхулислом Оллоҳшукур Пошозода, Қозоғистон мусулмонлари диний идораси раиси, бош муфтий Наврўзбой ҳожи Тағанули ва Қирғизистон мусулмонлари диний идораси раиси, муфтий Абдулазиз қори Зокиров қатнашди.
Нутқ қилган муфтийлар Туркий давлатлар диний идоралари ўртасидаги ҳамкорлик жадал ривожланаётганидан мамнун эканини изҳор этиб, ушбу анъанавий анжуман аҳиллик, иноқлик, дўстлик, бирдамлик, таҳликали замонда тинчлик-осойишталик ва тотувликни таъминлашга ҳисса қўшишдек муштарак мақсадларга хизмат қилаётганини эътироф этишди. Бундай эзгу ишлар ва уммат бирлигига Қуръони карим ва ҳадиси шарифларда ҳам чорланганини далиллар билан келтиришди.
Глобал муаммоларга биргаликда ечим топиш ва Ислом дини софлигини асраш борасидаги имкониятларни бирлаштириш бугунги кунда жуда ҳам муҳимлигини таъкидладилар. Фитналар, бузғунчи ғоялар ва ахборот хуружлари авж олган бир пайтда ғоявий таҳдидлар қаршисида Туркий дунё халқлари бирдамликда муаммоларни бартараф этишга янада жидду жаҳд қилиш кераклигини айтиб ўтишди.
Йиғилишда мазкур тузилма ҳузуридаги Фатво ҳайъати томонидан атрофлича муҳокама қилиниб, Кенгашга кўриб чиқиш ва имзоланиш учун тақдим этилган оила, никоҳ, инсон органларини кўчириш, ҳаж ва умра, айрим озиқ-овқат маҳсулотлари истеъмоли борасидаги бешта муҳим фатво имзоланди. Ушбу фатволарнинг мазмун-моҳиятини келгусида батафсил ёритиш режалаштирилди.
Кенгаш доирасида жамоавий фатволар чиқарилиши муҳим тарихий қадам бўлиб, туркий мамлакатлардаги диний-маърифий ишлар ва фиқҳий масалаларни ҳал этишда якдиллик ва ҳамкорликни таъминлайди.
Туркий давлатлар муфтийлари ҳозирги кунда долзарб бўлиб турган Исломда уммат бирлиги номли Баёнот ҳамда иқлим ўзгаришининг олдини олиш, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва экологик муаммоларни ҳал қилиш тўғрисидаги Мурожаатни ҳам қабул қилишди.
Йиғилишда Туркий давлатлар муфтийлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларини муҳтарам Президентимизнинг фармонларига кўра “Олий Даражали Имом Бухорий” ордени билан мукофотланганлари муносабати ила самимий қутладилар. Ўз навбатида Муфтий ҳазратлари қардош давлатлар диний идоралари раҳбарларига ташаккур айтдилар.
Шундан сўнг Кенгаш йиғилиши Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг дунё мусулмонларига тинчлик-офият сўраш, туркий халқлар бирдамлиги янада мустаҳкам бўлиши ҳақидаги хайрли дуолари билан якунланди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 