13 Сентябр, 2025, 21 Рабиъул аввал, 1447
13 Сентябр, 2025, 21 Рабиъул аввал, 1447
Савол: Жаноза намози дуруст бўлиши учун неча киши қатнашиши керак?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жаноза намози дуруст бўлиши учун жамоат шарт қилинмаган. Бир киши (хоҳ у эркак бўлсин, хоҳ аёл бўлсин) жаноза намозини ўқиса, намоз дуруст бўлади ва бошқалардан фарз соқит бўлади. Ҳатто жаноза ўқувчи балоғатга етмаган бола бўлса ҳам намоз дуруст бўлади.
Маййитга жамоат бўлиб жаноза ўқиш афзал. Чунки жаноза маййитнинг ҳаққига дуодир. Мусулмонларнинг жамоат бўлиб дуо қилиши дуонинг қабул бўлишига катта сабаб бўлади (“ал-Мухтасар фил-Фиқҳил-Ҳанафий” китоби).
Бу мавзуда Ҳанафий мазҳаби мўътабар манбаларидан бири “ал-Фатаво Ҳиндия” китобида шундай дейилади: “Жаноза намози ёлғиз имомнинг адо қилиши билан ҳам дуруст бўлади. Чунки жамоат бўлиб намоз ўқиш – жаноза намозининг шарти эмас, “Ниҳоя” китобида шундай келган” (“Китобус солаҳ”,).
Жанозага қатнашувчилар кам бўлганда қандай йўл тутиш кераклиги ҳақида ҳанафий аллома Муҳаммад Амин ибн Обидин раҳматуллоҳи алайҳ шундай дейдилар: “Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва васаллам: “Кимнинг жанозасини уч саф мусулмон ўқиса, унинг гуноҳлари кечирилади”, деганлар (Имом Абу Довуд ва Имом ал-Ҳоким ривоятлари).
Шунинг учун ҳам “Муҳит” китобида айтилади: “Жанозада уч саф қилиш мустаҳаб. Агар жаноза ўқийдиганлар етти киши бўлса, бири олдинга чиқиб имом бўлади, орқасидан уч киши туради, кейинги қаторда икки киши, охирги қаторда бир киши туради”.” (“Раддул Муҳтор”).
Гувоҳ бўлиб турганимиз хатарли вирус тарқалган карантин даврида, шу вирусдан ёки бошқа сабаблар билан вафот этганларнинг жанозаларига камида етти киши йиғилса, фазилатли жамоатга айланади. Юқорида зикр қилингани каби уч саф мусулмонлар жанозасини ўқиган маййитга Аллоҳнинг раҳмати бўлишини умид қиламиз.
Демак, бугунги кундаги жанозаларга карантин сабабли катта жамоат йиғилмаётган бўлсада, мусибат эгалари тушкунликка тушмасдан, имкон қадар ўз бурчларини бажаришлари ва Аллоҳ таолонинг кенг раҳматидан умидвор бўлишлари лозимдир. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати
#xabar #deklaratsiya #muloqot #forum
Бугун, 10 сентябрь куни пойтахтимиздаги International hotel Tashkent меҳмонхонасида «Декларациялар мулоқоти» II халқаро форуми ўз ишини бошлади.
Унда нуфузли халқаро ташкилотлар вакиллари, таниқли уламолар, соҳа экспертлари қаторида Стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар интитути директори Элдор Арипов, Ўзбекистон Республикаси Президентининг маслаҳатчиси Русланбек Давлетов, Олий Мажлис Сенати раисининг биринчи ўринбосари Содиқ Сафоев, Президент маслаҳатчиси ўринбосари, Ўзбекистон халқаро исломшунослик академияси ректори Музаффар Комилов, Дин ишлари бўйича қўмита раиси Содиқ Тошбоев ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Зайниддин домла Эшонқулов иштирок этмоқда.
«Декларациялар мулоқоти» халқаро форуми Президент Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан БМТ Бош Ассамблеясининг 2018 йил қабул қилинган «Маърифат ва диний бағрикенглик» Махсус резолюциясида мустаҳкамланган тамойил ва қоидаларни ҳаётга татбиқ этиш бўйича Ўзбекистон Республикаси олиб бораётган изчил ишларнинг бир қисми бўлиб, 2020 йилда давлатимиз раҳбари томонидан тасдиқланган Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Миллий стратегияси мақсадларига эришишга хизмат қилади.
“Диний эркинликни таъминлаш: Ўзбекистондаги ислоҳотлар ва халқаро ҳамкорликнинг ўрни” деб номланган ялпи мажлисда “LYNC” ННТ (АҚШ) вакили Крис Сайпл, БАА Фатво кенгаши раиси Шайх Абдуллоҳ бин Байя, Жаҳон мусулмонлари лигаси Бош котиби Шайх Муҳаммад бин Абдулкарим Ал-Исо каби нуфузли иштирокчиларнинг чиқиш ва видеомурожаатлари тингланди.
Халқаро форум давомида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Зайниддин домла Эшонқулов сўзга чиқиб, иштирокчиларга ҳозирда сафарда бўлиб турган Муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг салом ва табрикларини етказиб, мавзу доирасида маъруза қилди. У ўз сўзи давомида дунёнинг турли жойларида нотинчлик бўлиб турган вақтда тинчлик ва бағрикенгликка бағишланган форумнинг ўтказилиши ва унда дунёнинг кўплаб давлатларидан турли дин вакиллари жам бўлгани катта воқеа экани, бу ерга йиғилган маърифат аҳллари томонидан қабул қилинадиган декларацияни амалиётга жорий қилиш инсоният фаровонлигига хизмат қилишини таъкидлади.
Шунингдек, тадбир доирасида турли мамлакатлар диншунос олимлари, амалиётчи мутахассисларига жамиятда тинчлик ва тотувликни сақлаб туришнинг муҳим шарти сифатида деклациялараро самарали мулоқот ўрнатиш соҳасидаги энг яхши халқаро амалиёт, илғор хорижий тажрибалар намойиш этилмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 