Бугун дунёда шиддат билан тарқалаётган юқумли касалликдан хабарингиз бор. Шубҳасиз, бу нарсаларнинг барчаси Аллоҳ таолонинг буюк ҳикматидан, чексиз қудратидан далолатдир. Бу жараён бандалар Аллоҳга қайтиши учун бир имтиҳон ва синовдир. Аллоҳ таоло Каломи мажидида “Биз, албатта, сизларни қўрқув, очлик билан, мол-жон ва меваларга нуқсон етказиш билан синаб кўрамиз”, деб баён қилган. Банданинг вазифаси доимо Аллоҳ таоло билан боғлиқ бўлишдир. Чунки фойда етказувчи ҳам, зарарни даф қилувчи ҳам у Зот субҳанаҳу ва таолодир. Шунинг учун инсонлар Аллоҳ таолога бўлган ишончлари мустаҳкам бўлиши, Унинг қазо ва қадарига имон келтириши, доимо Унинг ўзига тазарруда бўлиши, Ўзига таваккал қилиши керак. Яна бу дарду ваболарни мусулмонлардан узоқ қилишини сўраб Унинг ўзига дуо қилиш лозим.
Саудия Арабистони Подшоҳлиги, икки масжид ходими подшоҳ ҳазратлари, валий аҳд жаноблари бошчиликларида бу ёмон касалликлар бу юртларда ва бошқа мусулмон ўлкаларда тарқалишининг олдини олиш йўлида эҳтиёт чораларини кўрди. Шубҳасиз, бу тадбирлар эҳтиёт чоралари бўлиб, муборак юрт ҳукуматининг Икки Ҳарам, умрачи ва зиёратчилар хизматига бўлган катта эътибор намунасидир. Аллоҳ таолонинг тақдирига имон келтирган ҳолда, босиқлик билан хавотир ва қўрқувга берилмасдан, фақат Аллоҳ таолонинг ризолигидан умидвор бўлиб, эҳтиёт чорасини қўллади. Зеро, сабабларни амалга ошириш шариатимизда келган амалдир.
Бу мамлакат томонидан амалга оширилган эҳтиёт чоралари, шариат қоидаларига мувофиқдир. Жумладан, “амаллар ниятларга кўрадир”, “қийинчилик енгиллатишни олиб келади”, “зарарни даф қилиш”, “бузғунчиликнинг олдини олиш ва камайтириш”, “манфаатларни жалб қилиш ва мукаммал қилиш”, “юзага келиши мумкин бўлган муаммо эшигини ёпиш”, “даф қилиш юзага келгандан кейин бартараф қилишдан афзал”, “олдини олиш даволашдан афзал” каби машҳур қоидаларга мувофиқдир.
Ушбу бутун дунёда тарқалиб кетган вабонинг олдини олиш, йўлини тўсиш мақсадида жорий қилинган муборак чора-тадбирлар доирасида вақтинчалик Ҳарами шарифни дезинфекция қилиш ва тозалаш учун кечаси ёпишга қарор қилинди ва тавоф майдонига тушиш ҳамда саъй йўлакларидан фойдаланиш тўхтатилди.
Бу тадбирлар вақтинча, Аллоҳга ҳамд бўлсин, тез кунларда инша Аллоҳ барча ишлар ўз йўлига тушиб кетади. Бу эҳтиёт чораларини Ислом шариати ҳам тақозо қилади. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сабабларни жорий қилишга буюрганлар. Жанг вақтида совутларини кийганлар. Яна айтганларки, “Агар бирор жойда вабо бор эканини эшитган бўлсангиз, у ерга кирмангиз. Агар вабо сиз турган жойга келиб қолса, у ердан чиқмангиз”, деб буюрганлар. У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам мохов теккан одамдан худди шердан қочгандек қочишга амр этганлар. Демак, тиббий карантин ва эҳтиёт чоралари шариатда келган ишлардан экан. Ушбу муборак мамлакат ақида ва шариат, Икки Ҳарам хизмати давлатидир. Шунинг учун бу давлат ўша касалликнинг муборак Ҳарамда ва ҳарам зиёратчиларига тарқалишининг олдини олиш, эҳтиёт чораларини кўриши бағоят ўринлидир. Умид қиламизки, бу узоққа чўзилмайди.
Масжид ал-Ҳаром ва Масжид ан-Набавий ишлари бош ҳайъати хавфсизлик, соғлиқни сақлаш ташкилотлари билан ҳамкорликда эҳтиёт чораларини кўриш бўйича бир қанча хайрли ишларни амалга оширди. Шунинг учун муҳтарам мусулмон қардошлар, Аллоҳнинг марҳамати билан бу дарднинг тарқалишининг олдини олиш, эҳтиёткорлик чоралари самарасини ошириш учун биз масъул ташкилотлар билан ўзаро ҳамкорлик қилишимиз, раҳбариятдан берилаётган кўрсатмаларга амал қилишимиз зарур. Бу кўрсатмалар раҳбариятнинг бизга бўлган эътибори ва ғамхўрлигидандир. Аллоҳ уларни мусулмонлар манфаатига, хусусан Аллоҳ таолонинг умрачи, зиёратчи меҳмонлари манфаатига хизмат қилишга муваффақ этсин.
Аллоҳ таолодан гўзал исмлари, олий сифатлари ила сўраймиз, юртларимизни, мусулмонлар юртларини ҳар қандай бедаво дардлар ва касалликлардан Ўз фазли ва карами билан паноҳида асрасин. Аллоҳ таолодан сўраймиз, биздан қимматчилик, вабо ва ошкору махфий фитналарни кўтарсин. Бизларни песдан, телбаликдан, моховдан, корона ва ёмон касалликлардан сақласин. Зеро, У буни беришга лойиқ ва қодир зотдир. Аллоҳ таолодан хотиржамлик, омонлик ва барқарорликни давомли қилишини сўраймиз.
Муҳтарам мусулмонлар бу барча эҳтиёт чоралари сизларнинг саломатлигингиз ва хавфсизлигингиз учундир. Ислом шариати динни сақлаш, жон, ақл, мол ва обрўни сақлашга буюрган. Шаксиз, мусулмонлар жонини сақлаш, уларнинг танларини асраш мусаффо Ислом шариатининг талабларидандир.
Биз бу чораларга амал қилишимиз, асло хавотирга тушмаслигимиз, то Аллоҳ таоло енгиллик бергунига қадар, собит туришимиз лозим.
Шу ўринда ҳаммамиз билишимиз ва эсда тутишимиз керак бўлган бир масала бор. У ҳам бўлса, ҳеч жазавага тушмаслик, ҳечам хавотирга берилмаслик, балки хотиржам бўлишимиз лозим. Чунки, мусулмонлар икки Ҳарамда бутун бир уйғунлик, роҳатда, хотиржамликда яшамоқдалар, Аллоҳга ҳамд бўлсин! Буларнинг барчаси аввало Аллоҳнинг фазлидан, қолаверса, тўғри йўлдан юрувчи раҳбариятнинг доно тадбирлари натижасидир. Бу тадбирлар бу муборак диёрларда, зиёратчиларга бундай ёмон касаллик ва ваболар тарқалмаслиги учун кўрилмоқда.
Биз маълумотларни тўғри манбалардан олишимиз керак. Баъза бадниятлар тарқатаётган турли миш-миш, ёлғон, уйдирма ва ваҳималарга қулоқ солмаслигимиз керак. Аллоҳ таоло биз ва сизларга ўзининг неъматларини давомли қилсин, Ўзининг фазли билан биздан турли фитналар ва ёмонликларни даф қилсин. У буни беришга лойиқ ва қодир зотдир. Эй Аллоҳ, Сендан биз ва барча мусулмонлардан ҳар қандай дард, бало, ёмонлик ва қўрқинчни кўтаришингни сўраймиз, ё Зал-жалол вал-икром, эй қувват ва қудрат соҳиби! Ва ахиру даъвана анил-ҳамду лиллаҳи раббил-оламин. Ва саллаллоҳу ва саллама ва барака ала саййидина Муҳаммадин ва ала алиҳи ва асҳабиҳи ажмаъийн.
Вассаламу алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳ!
Макка шаҳридаги Ҳарами шариф масжиди имом-хатиби Абдураҳмон ас-Судайснинг 2020 йил 8 март кунги ҳуфтон намозидан сўнг нутқини араб тилидан Абдуҳаким Арипов таржима қилди.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Муҳаррам ойи қандай ой? Муҳаррам ойи – мусулмонлар тақвимининг биринчи ойидир. Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири бўлиб, унинг ўнинчи куни яъни, ашуро куни алоҳида фазилатларга эга.
Ашуро қандай кун? Бу кун ҳақида Набий (алайҳиссалом): “Бу шундай яхши кундирки, бу кунда Аллоҳ Бани Исроилни душманларидан қутқарган. Шу боис Мусо алайҳиссалом бу кунда рўза тутган. Мен Мусога кўпроқ (яқин бўлишга) ҳақлироқман”, дедилар ва у кунда рўза тутиб, одамларни ҳам унинг рўзасини тутишга буюрдилар” (Имом Бухорий ривояти).
Ашуро куни қандай фазилатларга эга? Бу кун рўза тутиш ўтган бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлади. Бу ҳақда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Ашуро кунининг рўзаси – Аллоҳдан умид қиламанки – бир йил олдинги гуноҳларга каффорат бўлади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Бу кун яқинларга кенгчилик қилиш, бир йиллик кенгчиликка сабаб бўлади. Абу Саъд (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади. Набий (алайҳиссалом): “Ким Ашуро куни аҳли аёлига ҳадя улашса, Аллоҳ йилнинг барчасида унга ҳам ҳадя улашади”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).
Суфён ибн Уяйна (раҳматуллоҳи алайҳ): “Бу ҳадисни олтмиш йил тажриба қилдим ва фақатгина яхшилик кўрдим”.
Ашуро кунини Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қандай ўтказардилар? Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бу кунни ўтказиб юбормаслик учун қаттиқ ҳаракат қилардилар, унинг савобига эришиш учун бу куннинг келишини интиқлик билан кутардилар. Бу ҳақда Ибн Аббос (розияллоҳу анҳу) айтади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)ни Ашуро куни рўзасини бошқасидан афзал кўриб, соғиниб, Рамазон ойи рўзасини кутиб соғингандек, бошқа кун ва ой рўзасини кутганларини кўрмадим” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Эсда тутинг! Муҳаррам ойининг ёлғиз ўнинчи кунида эмас, балки бу кунга қўшиб, бир кун олдинги ёки бир кун кейинги кунда ҳам рўза тутиш лозим.
Абдуллоҳ ибн Аббос (розияллоҳу анҳу) ривоят қилади: Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Ашуро куни рўзасини тутиб, одамларни ҳам бу куннинг рўзасини тутишга буюрганларида, саҳобалар: “Ё, Расулуллоҳ! Бу кун яҳудий ва насронийлар улуғлайдиган кун-ку!” дейишди. Шунда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Аллоҳ хоҳласа келаси йил тўққизинчи куни ҳам тутамиз”, дедилар. Аммо, келаси йил келмасидан Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) вафот этдилар (Имом Муслим ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД