Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
20 Апрел, 2025   |   22 Шаввол, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:11
Қуёш
05:36
Пешин
12:27
Аср
17:09
Шом
19:12
Хуфтон
20:31
Bismillah
20 Апрел, 2025, 22 Шаввол, 1446

Жаннатга фақирлар киради... бойлар ҳам

12.09.2019   3725   6 min.
Жаннатга фақирлар киради... бойлар ҳам

Сизни “Фақирлик айб эмас. Аллоҳ фақирларни кўпроқ яхши кўради. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам фақир бўлганлар. Қаноат туганмас хазинадир. Зоҳидлик фазилат, тамаъ разолатдир. Самимийлик фақирларнинг дастмоясидир. Бойлар бировларнинг қонини сўрувчи кишилардир. Бойлик гиёҳванд модданинг бир туридир” деб, шу гапларга ишонтиришади. Улар сизни фақирлигингиздан роҳатланадиган, эҳтиёжмандлигингиздан лаззатланадиган, заифликка ва тадбирнинг озлигига рози бўладиган қилиб қўйишади.

Бироқ, ҳеч ким сизга Усмон ва “Жайшул Усра”, Талҳа ва унинг саховати, Зубайр ва унинг кўчмас мулклари, Ибн Авф ва унинг тижоратлари, Ибн Абу Ваққос ва унинг садақалари ҳақида ҳаргиз гапирмайди. Аллоҳ таоло барча саҳобалардан рози бўлсин!

Ҳеч ким сизга саййидимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг куфрдан ва фақирликдан паноҳ сўраганлари, “Юқори қўл (берувчи қўл) пастки қўл (олувчи қўл)дан яхшироқдир”, “Кучли мўмин Аллоҳнинг наздида заиф мўминдан яхшироқдир” деган ҳадисларини ҳаргиз айтмайди. Балки улар сизга “Фақир, заиф, муҳтож бўлсангиз, ҳеч қиси йўқ” дейишади.

Сиз моддий имконият яхши бўладиган бойлик босқичига ўтманг. Акс ҳолда фақирликдан қутулиб, ўзингизни тиклаб олганингиздан сўнг атрофингиздаги етишмовчилик, ночорлик, камситиш каби ҳолатлар ҳақида суриштира бошлайсиз. Бундай саволларингиз билан сизни фақир ҳолда кўришни истаганларни ноқулай аҳволга солиб қўясиз.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилади:

قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللّهِ الَّتِيَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالْطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِي لِلَّذِينَ آمَنُواْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ

“Сен: “Аллоҳ Ўз бандаларига чиқарган зийнатларни ва покиза ризқларни ким ҳаром қилди?!” деб айт. “Улар ҳаёти дунёда иймон келтирганларга, қиёмат кунида эса фақат ўзларига хосдир”, деб айт. Биладиган қавмлар учун оятларни мана шундай муфассал баён қиламиз” (Аъроф сураси, 32-оят).

Юқорида “Жайшул Усра” деган жумлани келтириб ўтдик. Хўш, ўша воқеа қандай бўлган эди?

Бу ғазот тарих китобларимизда Табук ғазоти номи билан машҳур. Бу урушда мусулмонлар румликларга қарши йўлга чиқадилар. Ҳирақл бошчилигида 40 мингдан ортиқ румликлар қўшини тўпланади. Масофа узоқ, сафар оғир, об-ҳаво иссиқ, сув ва озуқа кам, мусулмонлар сони 30 минг атрофида бўлгани учун етишмовчиликлар бор эди. Шунинг учун Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам кишиларни қўшинни керакли жиҳозлар билан таъминлашга чақирдилар. Одамлар ўзларидаги бор нарсаларини олиб келиб, таъминлаш ишига ҳисса қўша бошладилар. Ҳатто аёллар ҳам ўзларидаги тилла тақинчоқларни келтириб берардилар. Ана шу пайтда Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу қўшинни мингта туя билан таъминладилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига ўнг минг динор олиб келдилар. Бу пул билан қўшиннинг учдан бирини таъминлаш мумкин эди. Мана шу тарзда буюк саҳобий икки олам сарвари тарафларидан бундай эътироф этилдилар: “Усмонга бугундан кейин қилган амали зарар бермайди”.

Қудуқ ҳодисаси

Мадинадаги барча қудуқлар қуриб қолган, фақат биргина қудуқда сув бор эди. Одамлар сувга муҳтож, ташналиклари зиёда бўлган бир ҳолатда эдилар. Лекин қудуқ бир яҳудийга тегишли бўлиб, мусулмонларга сувни текинга бермасди. Сувга эҳтиёжманд мусулмонлар орасида моддий имконияти камлар ҳам бор эди. Улар сув учун тўлов қилолмасдилар.

Ичадиган сувинг яҳудийнинг қўлида бўлса нима қиласан?

Мусулмонлар сувдан бемалол баҳраманд бўлишлари учун бирор мусулмон ўша қудуқни сотиб олиши керак. Ана шу сотиб олган инсон Усмон розияллоҳу анҳу бўлдилар. У киши қудуқни сотиб олиб, мусулмонларга вақф қилдилар. Шундан кейин мусулмонлар текинга бемалол сув ичадиган бўлишди. Ҳа, Усмон розияллоҳу анҳу мусулмонларни қийин вазиятдан чиқишларига сабаб бўлгандилар.

Менга Мадина бозорини кўрсатиб қўй

Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу Мадинага ҳижрат қилиб бордилар. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам муҳожирлар билан ансорларни биродар қилиб қўяётган лаҳзаларида Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳуни ансорлардан Саъд ибн Робийъ розияллоҳу анҳу билан биродар қилиб қўйдилар. Саъд ибн Робийъ розияллоҳу анҳу молининг ярмини, пулининг ярмини, ерининг ярмини ва аёлларидан баъзисини Абдураҳмонга таклиф қилди. Шунда Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу бу таклифни қабул қилмадилар, балки, “Аллоҳ таоло молингга ва аҳлингга барака берсин! Менга Мадина бозорини кўрсатиб қўй!” дедилар. Шундай қилиб у зот розияллоҳу анҳу Мадина бозорларида савдо ишлари билан шуғулланиб, тез фурсатда саҳобаларнинг энг бойларидан бирига айландилар. Вафот этганларида ўзларидан жуда кўп мол мерос бўлиб қолгани, аёлларининг ҳар бирига меросдан 80 минг динордан улуш теккани тарих китобларида келтирилади.

Демак, динимизда бой бўлишдан қайтарилмаган, ҳадиси шарифларда мусулмоннинг қўлидаги ҳалол мол нақадар яхши эканлиги таъкидланган.

Унутманг, фақирлик айб эмас, шунингдек, бойлик ҳам. Жаннатга фақирлар киради, бойлар ҳам.

Бойлар ҳам жаннатга кириши учун қўлларидаги бойлик Аллоҳ рози бўладиган ишларга сарф этилиши, охиратга ажр сифатида захира бўлиши керак. Бундан ташқари бойлик инсоннинг қалбини эгаллаб олиб, яшашдан мақсади бойлик йиғиш бўлиб қолмаслиги, балки бойликни охиратда улуғ мақом топиш учун бир восита қилиб олиши керак.

 

Интернет маълумотлари асосида

Нозимжон Иминжонов таржима қилди

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Аср намози касалликларга даво бўлади

18.04.2025   4582   5 min.
Аср намози касалликларга даво бўлади

“Аср намози киши руҳи ва баданига таъсир қиладиган кўпгина касалликларга даво бўлади...”.

Бир қарашда бироз муболағага ўхшаб кўринган бу фикр Қоҳирада бўлиб ўтган Қуръони каримнинг тиббий ҳақиқатларига бағишланган Халқаро Ислом анжуманидаги тиббий тадқиқотга оид маърузанинг хулосасидир. Аср намози даво бўладиган касалликлар рўйхатида яна қуйидагилар жой олади: гипертония (хафақон, қон босими юқори бўлиши), асаб бузилиши, ўта семизлик, цирроз, одатланган ҳомила тушиши, жинсий қобилиятсизлик, дисминорея (оғриқли ҳайз кўриш), псориаз, катаракта, астма ва мигрен (бош оғриғи)...

Фақатгина аср намозини тарк этиш туфайли кишига таъсир қиладиган жиддий касалликлар ҳам бор-ми? Бу саволга анжуманда иштирок этган доктор Зубайр Карамий “албатта бор” деб жавоб беради.

Буни изоҳлаш ва кашфиётини янада равшанлаштириш учун “ал-Арабия” журналига ёзган мақоласида Доктор Карамий Исломнинг жаҳоншумул ва инсонга энг муносиб дин эканини кўрсатувчи Қуръонда “солатул вусто”, яъни “ўрта намоз” дея зикр килинган ва Исломнинг улуғ мўъжизаларидан бири бўлган аср намози ҳақида қуйидагиларни келтиради: Бу намоз ҳақида Қуръонда икки жойда сўз юритилади. Биринчиси Бақара сурасининг 238-ояти бўлиб, маъно таржимаси бундай:

Барча намозларни ва хусусан ўрта намозни (аср намозини) сакланглар - ўз вақтларида адо қилинглар! Ва Аллоҳ учун бўйинсунган ҳолда туринглар!”.

Иккинчиси эса Аср сурасининг илк ояти бўлиб: “Вал аср”, яъни “Асрга қасамки” деган оятдир. Баъзи тафсирларда бу оятдаги “аср” сўзидан аср намози вақти назарда тутилгани айтилган. “Қачон Қуръондаги бу оятни ўқисам, айниқса аср намозига алоҳида урғу берилгани ҳақида тафаккур қилсам, таажжубга тушардим...”.

Доктор Карамий узоқ вақт ушбу тушунчага қониқарли жавоб излади. У Қуръонда аср намози ҳақида алоҳида таъкидланишига, мазкур намоз истироҳат вақтига тўғри келиши туфайли уни адо этиш қийин бўлиши сабабининг кўрсатилишини тўғри, деб билмайди. Зеро, масалага бу нуқтаи назардан яқинлашиш, бомдод ва шом намозлари ҳақида ҳам худди шундай қийинчилик мавжудлиги хулосасига олиб келиши керак эди. Бу борада Карамий илгари сураётган сабаблардан энг муҳими, миядаги биологик соат бўлмиш марказ билан аср намози орасидаги синхронликдир (бир вақтда содир бўлишлик).

Шошилинч бир ҳолат билан дуч келинганида керакли реакцияни бошлайдиган кортизон ва адреналин деб аталмиш иккита гормоннинг қанчалик муҳим эканлиги кўпчиликка маълум бўлса керак. Мазкур икки гормон биологик соатга кўра турли вақтларга тақсимланган. Бизга биринчи ўринда зарур бўлган гормон адреналиндир.

Доктор Карамий адреналин таъсирларини қисқача бундай ифодалайди: “Адреналин пулс (юрак уриши)ни тезлатади, қон томирларини торайтиради, юқори қон босимига, кўп терлаш ва сўлак ишлаб чиқарилишига сабаб бўлади. Шунингдек, у қонда лейкоцитлар сонини орттиради, қонашни тўхтатадиган қуюлиш (ивиш) жараёнини тезлатади, зарурат бўлмаганда бутун баданни доимий ва кучли фаолиятга тайёрлайди ҳамда охирида барча вазифалар учун баданни нормал ҳолатига қайтаради”. Бироқ адреналиннинг хавфли томони ҳам бор. Зеро, у кучли тоқатсизланиш ва қайталанувчи қўрқув “психосоматик” деб номланувчи жиддий касаликка сабаб бўлиши мумкин. (Тоқатсизланиш ва қўрқув онларида адреналин ишлаб чиқариш кўп миқдорда ортади. Бунинг доимий равишда бўлиши ёки тез-тез такрорланиб туриши “психосоматик касалликлар” гуруҳига кирувчи турли касалликларга йўл очиши мумкин).

Хавф-хатар ва ғам-ғусса каби ҳолатлар юқорида айтилган реакцияларни юзага келтиради. Доктор Карамий: “Қондаги адреналин ортишининг, юқорида санаб ўтилган касалликларга (гипертония, асаб бузилиши ва ҳ.к.) йўл очувчи энг муҳим омил эканини аниқладик”, дейди. Шу ўринда энг муҳим нуқта, аср намозинииг бу гормонга қандай таъсир кўрсатишидир. “Бу намоз дарҳақиқат кучли таъсирга эга. Аср намози санаб ўтилган касалликларга сабаб бўладиган адреналин гормони миқдорини туширишга ёрдам беради”, дейди Карамий ва яна шуларни илова қилади: “Бу гормон қондаги энг юқори миқдорига пешиндан кейин бир неча соат ўтгач, соат 15-17 лар атрофида, яъни айнан аср вақтида эришади”.

“Аср намози мия марказларидан гипокаммни уйғотиб, бўшаши (истироҳатланиш ҳолати)ни ҳосил қилади ва бунинг натижасида ларасимпатиктизим уйғониб, симпатик тизим сусайтирилади”. Бу ҳодиса симпатик тизим фаол бўлган вақтда, яъни аср намози вақтида бўлса муҳим аҳамият касб этади. Зеро, асаб тизимининг кўпинча бир-бирига зид равишда ишлайдиган икки қисми бўлган симпатик ва парасимпатик тизимларидан биринчиси юқорида айтиб ўтилган адреналин ва шунга ўхшаш гормонлар воситасида фаолият олиб борадиган тизим бўлиб, айниқса, хавф-хатар ва стресс ҳолатларида танада ҳукмрон вазият кўриниш олади. Парасимпатик тизим эса тананинг нормал фаолиятини давом эттиришида муҳим аҳамият касб этади (Симпатик тизим таъсирининг узоқ давом этиши ёки тез-тез такрорланиб туриши психосоматик касалликларга йўл очишини юқорида таъкидлаган эдик).

Карамий чиқарган охирги хулоса эса бундай: “Аср намози, руҳий озуқамиз бўлиши билан бир қаторда, тиббий жиҳатдан ҳам муҳофаза қилувчи – қалқондир”.