Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
28 Сентябр, 2024   |   25 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:59
Қуёш
06:17
Пешин
12:19
Аср
16:23
Шом
18:13
Хуфтон
19:25
Bismillah
28 Сентябр, 2024, 25 Рабиъул аввал, 1446

Рўза қалқондир

29.05.2019   38032   2 min.
Рўза қалқондир

Танловга!

Ҳадиси шарифларда рўзанинг фазли ва унинг фойдалари гўзал тарзда ифода этилган. Хусусан, Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Рўза қалқондир». Ҳадиси шарифдан рўзанинг қалқон эканлиги аён бўлмоқда, аммо бир савол туғилиши мумкин: Рўза нимадан қалқон бўлади? Муҳаддис уламолар бу саволга бир қанча жавоблар беришган.

Ҳадиси шариф бошқа ровийлар тарафидан ҳам ривоят қилинган. Уларнинг баъзиларида «дўзахдан қалқондир», баъзиларида эса «модомики, ғийбат билан у (қалқон)ни тешиб қўймас экан» маъносидаги зиёдаликлар мавжуд. Булардан ҳадисдан рўзанинг дўзахдан қалқон эканлиги ирода қилинганини тушуниш мумкин. Ушбу жавобни буюк муҳаддис уламолардан бири Ибн Абдулбар айтганлар.

«Ниҳоя» китобининг соҳиби Ибн Асир Жазарий ушбу ҳадисни қуйидагича шарҳлаганлар: «Рўзанинг қалқон эканлиги у ўз соҳибини унга азият берадиган шаҳватлардан ҳимоя қилиши маъносидадир».

Шоҳ Валиюллоҳ Деҳлавий эса шундай дейдилар: «Рўза қалқон, чунки у инсонни шайтон ва нафснинг ёмонлигидан ҳимоя қилади, у иккисини инсондан узоқлаштиради ва уларга қарши чиқади. Шунинг учун ёмон сўзлар ва амаллардан тилни пок сақлаш билан рўзанинг қалқонлик маъносини мукаммал қилиш унинг ҳаққи саналади. Бу маънога ҳадиси шарифларда ҳам ишоралар мавжуд».

Юқоридаги шарҳлар зоҳиран қараганда бир-бирига тескаридек туюлади, аммо аслида улар бир-бирига зид эмас, балки улар бири бошқасини қўллайдиган маънодадир. Абу Бакр Ибн Арабий барча маъноларни жамлайдиган тарзда шундай шарҳ берганлар: «Рўза дўзахдан сақловчи қалқондир. Чунки, у нафс шаҳватларидан тийилишдир, дўзах эса (ҳадиси шарифда зикр этилганидек) шаҳватлар билан ўраб қўйилган. Хулоса шуки, рўза бу дунёда турли хил шаҳватлардан тўсувчи экан охиратда дўзахдан қалқон бўлади». Демак, биз рўза тутиш билан гуноҳлардан тийилсак ва қалқонимизга турли хил шикастлар етишидан сақлансак у охиратда биздан дўзах оловини тўсади. Бу эса биз орзу қилган энг улкан ютуқдир. Аллоҳ барчамизга тутаётган рўзаларимиз охиратда қалқонимиз бўлишини насиб айласин!

«Фатҳул мулҳим» китоби асосида

Ийсохон Яҳё тайёрлади

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар

Бу хонада гуноҳ қилма, бу ерда Қуръонни 12 минг марта ўқиганман

27.09.2024   951   3 min.
Бу хонада гуноҳ қилма, бу ерда Қуръонни 12 минг марта ўқиганман

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Абу Бакр ибн Айёш роҳимаҳуллоҳ табаъа тобеъинлардан бўлиб, машҳур етти қироатнинг ровийларидан бири эди. У зот Шуъба исми билан машҳур эди. «Осимнинг Шуъбадан ривояти» дейилган қироат соҳиби шу кишининг исми билан юритилади. Буюк имом Аҳмад ибн Ҳанбал Ана шу муборак зотни «Қуръон ва яхшилик соҳиби эди», деб таърифлаганлар.

Шуъба роҳматуллоҳи алайҳ ҳижрий 95 йилда туғилиб, 193 йили Куфа шаҳрида, 96 ёшида вафот этган.

У зот вафотидан олдин ўғлига уйидаги ҳужралардан бирини кўрсатиб, «Ўғлим, мана шу ҳужрада гуноҳ қилишдан сақланингла, чунки мен бу хонада Қуръонни ўн икки минг марта ўқиб тугатганман», деган эканлар... Субҳаналлоҳ!

Ўлим тўшагида ётганларида ёнларида ўтирган қизлари йиғласа, «Нега йиғлайсан, қизим? Мендан хавотирланяпсанми? Мен мана шу хонада Қуръонни ўн икки минг марта хатм қилганман…» деганлар.

Умрини Қуръонга бағишлаган бу улуғ зот бу хизматларини Аллоҳ таоло қабул қилишидан, улар сабабли гуноҳларини кечиб юборишидан умидвор бўлганлар.

Бир аёл мана шу ўринга мос воқеани айтиб берган эди:

«Турмуш қурган илк кунларимизданг бошлаб, эрим билан ҳар куни икки саҳифа Қуръон ўқишга келишиб олдик. Алоҳида вақт ажратиб, бирга Қуръон ўқиб ўтирамиз. Аввал у киши менга бир саҳифани ўқиб берадилар, кейин мен у кишига иккинчи саҳифани ўқиб бераман. Мабодо сафарда бўлиб қолсалар, икки саҳифани иккимиз ҳам ўзимиз ўқир эдик, шунда ўша икки саҳифа икки марта ўқилар эди.

Аллоҳ таоло бизни шу вазифани доимий бажаришга мушарраф айлади. Ҳар сафар Қуръонни ўқиб тугатганимизда охирги саҳифасига бир белги қўямиз. Бу йил тўйимизга ўттиз йил бўлибди. Охирги саҳифадаги белгилар эса 127 та бўлибди. Демак, шу ўтган йиллар давомида Қуръонни 127 марта хатм қилибмиз. Қуръон ўқишда давом этганимиз сари, ҳаётимизга осойишталик, бахт ва нур кириб келаверди, энг асосийси – турмуш ўртоғим билан ўртамиздаги муҳаббат кучайиб бораверди. Аллоҳ у кишини паноҳида асрасин!»

Энди мана шу саволга жавоб беринг:

Ҳаётингиздан ўрин олган оддий, лекин доимий, айни вақтда дунёга ҳам, охиратингизга ҳам (ибодатга, ижтимоий ҳаётга, илм-фанга ёки соғлом турмуш тарзига алоқадор) манфаатли бирор вазифангиз борми?

Ўзингиз учун кунлик одатий вазифа кашф этсангиз, лаънати шайтон ҳар хил йўллар билан сизни вазифангиздан чалғитишга ҳаракат қилади. Лекин сиз бунга йўл қўйманг! Ҳушёр бўлинг, у сизни тўхтатиш учун турли важларни ўйлаб топади. Қилиб юрган вазифангиздан сизни оғдириш учун бирор кишидан ҳам фойдаланиши мумкин (одатда яқин инсонларингиздан бирини танлайди. Масалан, энг яқин дугонангизни…) Огоҳ бўлинг! Инсон ва жин-шайтонлар сизни йўлдан оздиришига асло йўл қўйманг!

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг

“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ таржимаси.