Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
20 Апрел, 2025   |   22 Шаввол, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:11
Қуёш
05:36
Пешин
12:27
Аср
17:09
Шом
19:12
Хуфтон
20:31
Bismillah
20 Апрел, 2025, 22 Шаввол, 1446

Рамазон солномаси

22.05.2019   41317   8 min.
Рамазон солномаси

Танловга! 

Бандаларига рўза тутишни фарз қилган Аллоҳ таолога ҳамду санолар, Рўза амалларини гўзал тарзда адо қилишда йўлбошчи бўлган Саййидимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга саловот ва саломлар бўлсин.

Албатта, Рамазон исломий ойлар ичида фазилатларга бой ва баракали ойлардан ҳисобланади. Бу ойда ҳидоят қўлланмаси бўлган Қуръони Каримнинг нозил бўлиши ҳам, бу ойнинг энг афзал ой эканига далолат қилади. Шунингдек, бу ойнинг фазилати ва баркаси борасида  Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан жуда кўплаб ҳадиси-шарифлар ривоят қилинган.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:  إِذَا دَخَلَ رَمَضَانُ فُتِّحَتْ أَبْوَابُ الجَنَّةِ ، وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ جَهَنَّمَ ، وَسُلْسِلَتِ الشَّيَاطِينُ   رواه البخاري (3277) ، ومسلم (1079).

Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Рамазон ойи келиши билан жаннат эшиклари очилиб, дўзах эшиклари ёпилади ва шайтонлар кишанланади» - дедилар. Муттафақун аълайҳ.

Ҳақиқатда, Рамазон ойининг фазилатлари ва баракотлари жуда ҳам кўп. Бу борада жуда кўп мавиъзаларда эшитиб, кўплаб мақолалар орқали хабардор бўлганмиз. Лекин, бугун эътиборимизни бошқа томонга қаратамиз. Яъни, бу ойнинг фазилатлари кўп бўлиш  билан бирга, тарихда бу улуғ  кунда жуда кўплаб муҳим тарихий воқеалар бўлиб ўтган. Қуйида уларни бирма- бир санаб ўтамиз.

Рамазоннинг биринчи куни:

1) 2-ҳижрий йил Душанба. Мусулмонлар биринчи марта рамазон рўзасини тутдилар.

2) Иброҳим алайҳиссаломга илоҳий саҳифалар туша бошлаган.

3) Ҳижрий 73-йил. Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

4) Ҳижрий 91- йил. Андалусни фатҳ қилиш бошланган.

5)  Ҳижрий 472- йил. Абу Али ибн Сино вафот этди.

Рамазоннинг иккинчи куни:

1) Ҳижрий 65-йил. Абдумалик ибн Марвон Умавий халифа этиб тайинланди.

Рамазоннинг учинчи куни:

1) Ҳижрий 11- йил. Фотимаи Заҳро розияллоҳу анҳо вафот этдилар.

2) Ҳижрий 37- йил. Таҳким воқеаси бўлиб ўтди.

Рамазоннинг тўртинчи куни:

1) Ҳижрий 1- йил. Ҳамза розияллоҳу анҳу биринчи сарияга чиқдилар.

2) Ҳижрий 666 - йил. Антокия Славянлардан қайтариб олинди.

Рамазоннинг олтинчи куни:

1) Мусо алайҳиссаломга Таврот саҳифалари туша бошлади.

2) Ҳижрий 63- йил. Мусулмонлар Синд шаҳрини фатҳ қилдилар.

Рамазоннинг еттинчи куни:

1) Ҳижрий 361- йил. Ал-Азҳар университети очилди.

Рамазоннинг саккизинчи куни:

1) Ҳижрий 273- йил. Ибн Можа роҳимаҳуллоҳ вафот этдилар.

2) Ҳижрий 455- йил. Алп Арслон Салжуқийлар волийси этиб тайинланди.

Рамазоннинг ўнинчи куни:

1) Пайғамбарликнинг 10-йили, ҳижратдан 3 йил аввал. Хадийжа розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

2) Ҳижрий 485-йил. Низомул мулк Абул Ҳасан Алий ибн Ишоқ ўлдирилди.

Рамазоннинг ўн биринчи куни:

1) Ҳижрий 3-йил. Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зайнаб бинти Хузайма розияллоҳу анҳога уйландилар.

2) Ҳижрий 9-йил. Сақиф қабиласи элчилари Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларида бўлди.

3) Ҳижрий 95- йил. Саиъд ибн Жубайр вафот этдилар.

4)  Ҳижрий 624- йил. Чингизхон вафот этган.

5) Ҳижрий 922- йил. Султон Салим Дамашқни фатҳ қилди.

Рамазоннинг ўн иккинчи куни:

1) Ҳижрий 597- йил. Ибн Жавзий роҳимаҳуллоҳ вафот этдилар.

Рамазоннинг ўн учинчи куни:

1) Ҳижрий 15-йил. Умар розияллоҳу анҳу Шомни эгалладилар  

2) Ҳижрий 40- йил. Абу Лубоба розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

Рамазоннинг ўн тўртинчи куни:

1) Ҳижрий 132-йил. Аббосийлар Умавийлар пойтахти Дамашққа ҳужум қилишди.

2) Ҳижрий 612- йил. Ибн Атоуллоҳ Сакандарий таваллуд топдилар.

Рамазоннинг ўн бешинчи куни:

1) Ҳижрий 3-йил. Ҳасан ибн Алий розияллоҳу анҳу дунёга келдилар.

2) Ҳижрий 37-йил. Муҳаммад ибн Абу Бакр розияллоҳу анҳу Мисрга волий этиб тайинландилар.

3) Ҳижрий 383- йил. Абу Бакр Хоразмий вафот этдилар.

4) Ҳижрий 543- йил. Фаҳриддин ар-Розий дунёга келдилар.

Рамазоннинг ўн еттинчи куни:

1) Ҳижрий 2-йил. Катта Бадр ғазоти бўлиб ўтди.

2) Ҳижрий 2-йил. Руқайя (розияллоҳу анҳо) бинти Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этдилар.

3) Ҳижрий 85-йил. Мўминлар онаси Ойиша розияллоҳу анҳо вафот этдилар.

4) Ҳижрий 124- йил. Муҳаммад ибн Муслим аз-Зуҳрий вафот этдилар.

Рамазоннинг ўн саккизинчи куни:

1) Ҳижрий 21- йил. Холид ибн Валид вафот этдилар.

2) Ҳижрий 560- йил. Муҳйиддин ибн Арабий дунёга келди.

Рамазоннинг йигирманчи куни:

1) Ҳижрий 8-йил Макка фатҳ қилинди.

2) Ҳижрий 652- йил. Сайфуддин Қутуз дунёга келдилар.

Рамазоннинг йигирма биринчи куни:

1) Ҳижрий 40- йил. Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу вафот этдилар.

2) Ҳижрий 95- йил. Ҳажжож ибн Юсуф ас-Сақофий дунёга келди.

3) Ҳижрий 1353- йил. Форс юрти Эрон давлати деб ўзгартирилди.

Рамазоннинг йигирма учинчи куни:

1) Ҳижрий 9-йил Мусулмонлар «Лот» номли бутни бузиб ташлашди.

2) Ҳижрий 26- йил. Язид ибн Муовия туғилди.

Рамазоннинг йигирма тўртинчи куни:

1) Ҳижрий 20- йил. Амр ибн Ос масжидини қуриш бошланди.

Рамазоннинг йигирма бешинчи куни:

1) Ҳижрий 8-йил. Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу «Уззо» номли ибодатхонани бузиб ташладилар.

2) Ҳижрий 129-йил. Абу Муслим Хуросоний Умавийларга қарши қўзғолон бошлади.

3) Ҳижрий 544- йил. Фахруддин ар-Розий таваллуд топдилар.

4) Ҳижрий 658- йил. «Айни жолут» жанги бўлиб ўтди.

Рамазоннинг йигирма олтинчи куни:

1) Ҳижрий 762- йил. Бадруддин Айний роҳимаҳуллоҳ дунёга келдилар.

Рамазоннинг йигирма еттинчи куни:

1) Ҳижрий 927- йил. Белград фатҳ этилди.

Рамазоннинг йигирма саккизинчи куни:

1) Ҳижрий 2-йил. Закот фарз бўлди.

Рамазоннинг йигирма тўққизинчи куни:

1) Ҳижрий 1425- йил. Ёсир Арафот вафот этди.

Рамазоннинг ўттизинчи куни:

1) Ҳижрий 256- йил. Имом Бухорий вафот этдилар.

2) Ҳижрий 384- йил. Имом ибн Ҳазм дунёга келдилар.

 

Тошкент Ислом институти талабаси

Муҳаммад Али Муҳйиддин.

 

 

 

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар

Бомдод намозининг фойдалари

18.04.2025   10991   2 min.
Бомдод намозининг фойдалари

Бомдод намози савоби кўп ва аҳамияти катта намоздир. Баъзиларда “Нега Аллоҳ таоло бандалари бомдод намозини адо этиши учун бу пайтни, яъни уйқу пайтини ихтиёр қилди?” деган савол пайдо бўлиши мумкин.

Инсон бирор мукофотга эришганда ёки бирор воқеадан хурсанд бўлганда, гўзал манзарани кўрганда, миясида дофамин деган секреция, гармон ишлаб чиқарилади.

Хўш, дофамин нима? Бу – роҳатланиш ва завқланиш учун жавобгар нейромедиатор (нервларга сигнал узатувчи восита). Биз учун ёқимли бирор ҳодиса рўй берган пайтда миямизда дофамин ишлаб чиқарилади. Кечасидаги уйқу миянинг бу моддани камроқ ишлаб чиқаришига ёрдам беради. Шунда мия кундузи бу моддани кўпроқ ишлаб чиқаришига имкон қилинган бўлади. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш дофаминнинг кўп миқдорда ишлаб чиқарилишига ёрдам беради. Мана шунда мия ўз вазифасини юксак лаёқат билан бажаради. Натижада, инсон хушкайфият, хурсанд ҳолда бўлади.

Дофамин мия ҳужайралари орасида гармон, асаблараро узатгичи вазифасини бажаради. Бу модда кўпайгани сари мия энг яхши ҳолатда, инсон эса бағри дили очилган, ёқимли туйғулар оғушида бўлади.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳақда бундан бир минг тўрт юз йил олдин айтганлар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан бундай ривоят бор: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Шайтон сизлардан бирингиз ухлаб ётган пайтида гарданига учта тугун тугади. У ҳар бир тугунга ура туриб: «Ҳали тун узоқ, ухлайвер», дейди. Агар (банда) уйғониб, Аллоҳни зикр қилса, битта тугун ечилади. Агар таҳорат қилса, иккинчи тугун ечилади. Агар намоз ўқиса, учинчи тугун ҳам ечилади ҳамда у тетик ва хушҳол бўлиб қолади. Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади» (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Ҳадисдаги “Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади” деган жумла ҳозирги замон илмининг хулосасидир. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш кишини нафсий, руҳий хотиржамликка олиб боради.

Эй мўмин биродарим! Энди бомдод намозига уйғониб, танангизда тетиклик, қалбингизда хотиржамлик, кайфиятингизда кўтаринкилик, бутун жисмингизда хушҳолликни ва энг муҳими, Аллоҳнинг фарзини адо этиб, улкан савобларни қўлга киритинг.