Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
04 Май, 2025   |   6 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:46
Қуёш
05:17
Пешин
12:25
Аср
17:18
Шом
19:27
Хуфтон
20:51
Bismillah
04 Май, 2025, 6 Зулқаъда, 1446

Муборак Рамазон ойида Жаннатга 122 эшик

15.05.2019   34467   5 min.
Муборак Рамазон ойида Жаннатга 122 эшик

Муборак Рамазон ойида Жаннатга 122 эшик

  • Ҳар бир амални фақат Аллоҳ таолонинг розилигини кўзлаб бажариш. (Ихлосли бўлиш).
  • Аллоҳ таолога тавба қилиш.
  • Янги чиққан ойни кўрганда дуо қилиш.
  • Иймон ва савоб умидида рўза тутиш.
  • Иймон ва савоб умидида кечаларини бедор ўтказиш.
  • Иймон ва савоб умидида қадр кечасида бедор бўлиш.
  • Охирги ўн кунида янада жидду жаҳд қилиш.
  • Умра қилиш.
  • Эътикофда ўтириш.
  • Рўзадорга ифторлик қилиб бериш.
  • Қуръони каримни тиловат қилиш.
  • Қуръони каримни ўрганиш ва ўргатиш.
  • Аллоҳ таолони зикр қилиш.
  • Истиғфор айтиш.
  • Таҳоратни мукаммал адо этиш.
  • Таҳорат олгандан кейин шаҳодат калимасини айтиш.
  • Доимий таҳоратли бўлиб юриш.
  • Мусвок ишлатиш.
  • Таҳорат олгандан кейин икки ракат намоз ўқиш.
  • Азон эшитандан кейин унинг дуосини ўқиб қўйиш.
  • Азон ва иқомат орасида дуо қилиш.
  • Доимий беш вақт намозни адо этиш.
  • Намозларни ўз вақтида адо этиш.
  • Хусусан бомдод ва аср намозларининг вақтига янада риоя қилиш.
  • Жума намозини доимий адо этиш.
  • Жума куни дуолар ижобат бўладиган лаҳзаларни ўрганиб, шу вақтларда дуо қилиш.
  •  Жума куни “Каҳф” сурасини ўқиш.
  • Масжидга бориш.
  • Ҳарам масжидида ва Набавий масжидида намоз ўқиш.
  • Қубо масжидида намоз ўқиш.
  • Доимо жамоат билан намоз ўқишга риоя қилиш.
  • Биринчи сафда намоз ўқишга интилиш.
  • Доимо “Зуҳо” намозини адо этиш.
  • Кундалик ўқилиб бориладиган суннат намозларини қолдирмаслик.
  • Нафл намозларни уйда адо этиш.
  • Кўп сажда қилиш.
  • Масжидда бомдод намозини ўқиб бўлгандан кейин ўз жойида қуёш чиққунча зикр қилиб ўтириш.
  • Жаноза намози ва дафн маросимига қатнашиш.
  • Ёш фарзандларни намоз ўқишга ўргатиш.
  • Ёшларни рўза тутишга ўргатиш.
  • Ҳар бир фарз намозидан кейин Аллоҳ таолони зикр қилиш.
  • Рўзадор оғиз очишини кечиктирмаслиги.
  • Оғиз очиш амалини шом намозидан аввал бажариш.
  • Агар топилса, хурмо билан оғиз очиш.
  • Доимо ифторлик дуосини ўқишга риоя қилиш.
  • Ифторлик пайтида дуо қилиш.
  • Бошқа пайтларда ҳам кўпроқ дуо қилиш.
  • Саҳарлик қилиш.
  • Овқат еб, ичимлик ичиб бўлгандан кейин Аллоҳ таолога ҳамд айтиш.
  • Закотни адо этиш.
  • Аллоҳ йўлида инфоқ-эҳсон қилиш.
  • Садақа бериш.
  • Бировларга ошкора қилмай садақа бериш.
  • Масжидлар қурилишига моддий ёки маънавий кўмак бериш.
  • Саломни кенг ёйиш ва мискину фақирларга таом едириш.
  • Йўлдан одамларга азият берадиган нарсаларни олиб ташлаш.
  • Ота-онага яхшилик қилиш ва уларга итоат этиш.
  • Аёл киши эрига итоат этиши.
  • Ҳалолдан касб қилиш.
  • Доимо аҳли-оила нафақасидан хабардор бўлиш. 
  • Етим-есирларга ва мискину бечоралар нафақасидан хабардор бўлиш.
  • Етимни ўз кафиллигига олиб, унинг нафақасига қараш.
  • Етимнинг бошидан силаб, унга меҳр-шафқат кўрсатиш.
  • Дўсту биродарларнинг эҳтиёжларини раво қилиш.
  • Аллоҳ йўлидаги дўстлардан ҳол-аҳвол сўраб кўргани бориб туриш.
  • Касалларни ҳолидан хабар олиш.
  • Қариндош-уруғлар гарчи, алоқаларни узган бўлсалар-да, улар билан борди-келди қилиш.
  •  Мусулмон кўнглини кўтариб, хурсанд қиладиган ишларни амалга ошириш.
  • Қийналиб қолган кишининг ишини енгиллатиш.
  • Заифҳол кишиларга нисбатан раҳм-шафқатли бўлиш.
  • Ўзаро низо чиққан, бир-бири билан юзкўрмас бўлиб кетган инсонларнинг орасини ислоҳ қилиш.
  • Гўзал хулқли бўлиш.
  • Ҳаёли бўлиш.
  • Ростгўй бўлиш.
  • Босиқ, кечиримли, мулойим бўлиш.
  •  Кўришганда қўл бериб саломлашиш.
  • Очиқ юзли бўлиш.
  • Савдода бағрикенг бўлиш.
  • Аллоҳ таоло ҳаром қилган нарсалардан кўзни тийиш.
  • Яхшиликка чақириб, ёмонликнинг олдини олиш.
  • Солиҳлар, яхши инсонлар билан бирга бўлиш.
  • Тил ва бошқа аъзоларни номақбул ишлардан сақлаш.
  • Пайғамбар алайҳиссалом кўп саловот айтиш.
  • Яхшилик қилиш ва эзгу ишларга далолат қилиш.
  • Инсонлар Аллоҳ таолони танишига сабабчи бўлиш.
  • Инсонларнинг айбларини беркитиш.
  • Сабрли бўлиш.
  • Бирор бир гуноҳ иш содир этганда, икки ракат намоз ўқиб тавба қилиш.
  •  Ҳайвону жонзотларга ҳам шафқатли бўлиш.
  • Инсонлардан таъма қилмаслик.
  • Кўп таҳлил (яъни, “Лаа илааҳа иллаллоҳ”) ва тасбеҳ айтиш.
  • Садақайи жория қилиш.
  • Савдо-сотиқда ростгўй бўлиш.
  • Мусулмонлар ғам-ташвишини аритиш.
  • Мусулмон ва бошқаларга зиён бермаслик.
  • Ўзгаларга ёрдам қўлини чўзиш.
  • Ота-онанинг дўстлари билан ҳам борди-келди қилиб алоқани узмаслик.
  • Ширин сўзли бўлиш.
  • Қўл остидаги ишчи-ходимларга шафқатли бўлиш.
  • Бир солиҳ амални оз-оз бўлса-да, бардавомлик ила бажариш.
  • Қўни-қўшниларга яхши муносабатда бўлиш.
  • Меҳмонларни иззат-икром қилиш.
  • Ота-онанинг ҳаққига дуо қилиш.
  • Дўсту биродарининг ҳаққига ғойибона дуо қилиш.
  • Мусулмонларнинг ҳаққига дуо қилиш ва Аллоҳ таолодан уларнинг гуноҳларини кечиришини сўраш.
  • Масжидларни тозалигига ҳисса қўшиш.
  • Турмуш ўртоғи билан яхши муносабатда бўлиш.
  • Ўз аҳли-оиласига таълим-тарбия бериш.
  • Бирор кишига жабр қилган бўлса, ундан розилик олиш ва зиммасидаги ўзгаларнинг моддий ва маънавий ҳақларини адо этиш.
  • Ёмонлик кетидан уни ювиб юборадиган яхшилик қилиш.
  • Омонатга хиёнат қилмаслик ва аҳдга вафо қилиш.
  • Каттани ҳурмат, кичикни иззат қилиш.
  • Ўзгаларнинг ғам-қайғуси ва дардига шерик бўлиш.
  • Тилни ёмон сўзлардан сақлаб фақат яхши сўзларни айтиш.
  • Мусулмонлар обрўсини сақлаш.
  • Қалбни бахиллик ва ҳасаддан пок тутиш.
  •  Инсонлар орасида адолат билан ҳукм қилиш.
  • Мусулмонларга яхши ишларда кўмаклашиш.
  • Бошига кулфат ёғилган кишига ёрдам бериш.
  • Яхшиликка чақираётган кишининг чақириғига лаббай дейиш.
  • Яхши иш қилган кишига миннатдорчилик билдириш ва муносиб мукофотлаш.
  • Шаввол ойидан олти кун рўза тутиш. 

 

Кўкалдош ўрта махсус ислом билим юрти мударриси БАРАТОВ Ғиёсиддин манбалар асосида тайёрлади

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар

Бир чумоли деди

02.05.2025   4179   3 min.
Бир чумоли деди

Намл сурасида: «То улар чумолилар водийсига етганларида, бир чумоли: “Эй чумолилар! Уяларингизга кирингиз...” деди»,  дейилади.

Сулаймон алайҳиссалом қўшини билан келаётганида, бир чумоли жамоасига кутилмаган хатар яқинлашаётганини ҳис қилди ва қолганларни огоҳликка чақириб, биз тарафга хатар яқинлашиб келяпти, жонингизни қутқаринг: «...Яна Сулаймон ва унинг лашкарлари ўзлари сезмаган ҳолларида сизларни босиб-янчиб кетмасинлар, деган эди» (Намл сураси, 18-оят).

Чумолининг қилган иши қанчалар ажабтовур-а?! У хатарни пайқаши биланоқ ўзини қутқариш учун эмас, жамоасини қутқариш учун шошилди.

Қавмининг қайғусини ўз зиммасига олди, хатар келмасидан уни ҳис қила билди ва чумолилар тўдасини “хавф бостириб келяпти, шошилинглар, жонингизни хатардан қутқариб қолинг”, дея огоҳлантирди.

Бир назар солайлик-да, ояти каримада келган “чумоли” сўзи араб тили қоидаларига кўра тадқиқ қилинса, у накра (ноаниқ) шаклда турибди. Аҳамиятли жиҳати шундаки, “чумоли” сўзи Қуръони каримда ноаниқ шаклда келтирилди, демакки ўша чумоли тўданинг оддий бир аъзоси, лекин шундай бўлишига қарамай ўзини паст санамади. Биз эса, фалончи нима қилди, писмадончи-чи, деб суриштириш билан оворамиз.

Келинг, энди масаланинг бошқа томонига эътиборимизни қаратайлик. Чумоли: “Эй чумолилар, ҳозир Сулаймон сизларни қириб юборади. Сизлар бир кучсиз жамоасиз, улар сизга эътибор ҳам бермайди”, дедими?! У тўдасидагилар билан вазиятни таҳлил қилдими?! Чумолига боқинг. Аксинча, Сулаймон ва унинг қўшинини айбсиз дея, улар сезмаяптилар, деб уларни оқлади.

Чумолилар ҳам огоҳлантирувчига қараб: “Йўқ, сен бизнинг устимиздан бошлиқ бўлмоқчисан. Сенга фақат мартаба, мансаб керак”, дейишдими?! Асло йўқ! Аксинча, унинг гапини олиб, инларига кириб кетишди ва жажжи чумолининг даъватига эргашганлари ҳолда нажотга етиб, жонлари омон қолди.

Ўзи учун уя қуриш жараёнида сабр қилиш ҳам чумолиларнинг хусусиятларидандир. Улар қураётган уялари бир неча маротаба қулаб тушишига қарамасдан, уни қайта-қайта тиклайверадилар ва охир-оқибат бир бутун уя ҳолига келтирадилар.

Ҳикоят. Ривоят қилинишича, Амир Темур жангларнинг бирида мағлубиятга учрайди ва ўша ерга яқин бир ғорга кириб, мағлубияти ҳақида ўйлайди. У чуқур тафаккур қиларкан, кўзи бир чумолига тушади. Чумоли ғор деворига кўтарилмоқчи бўлиб, тушиб кетади. Иккинчи уринишда ҳам девордан сирпаниб тушади. Учинчи сафар ҳам... Амир Темур бу митти жониворни диққат билан кузата бошлайди, ундан кўзини узмайди. Ахийри, ўн еттинчи уринишда чумоли деворга чиқишга муваффақ бўлади. Шунда Амир Темур: “Ё қудратингдан! Шу кичик махлуқ сал кам йигирма марта уринди. Мен нима учун мағлубиятимдан заифлашяпман?!” – дея ўзини койийди.

Буюк қўмондон ғордан чиқиб тор-мор бўлган қўшинини яна жангга тайёрлайди ва битта бўлса-да, тирик одами қолгунича таслим бўлмасликка астойдил қарор қилади. Унинг кўз ўнгида эса митти чумолининг шижоати акс этади.

Мутахассисларнинг таъкидлашларича, чумоли ҳашаротлар орасида энг қатъиятли, ўзаро ҳамкор ва ҳамжихат экан.

Чумолининг яна бир сифати уларнинг ўзаро ҳамкорлик ва ҳамжиҳатлигидир. Уларнинг бари бир бўлиб, битта чизиқ тортган ҳолда доимий ҳаракатда бўлар эканлар.

Шу митти чумолининг ҳаракатлари бизларга қайсидир маънода ўрнак бўлиши мумкинми?!


Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.