Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
01 Ноябр, 2024   |   29 Рабиъус сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:35
Қуёш
06:55
Пешин
12:12
Аср
15:36
Шом
17:21
Хуфтон
18:36
Bismillah
01 Ноябр, 2024, 29 Рабиъус сони, 1446

Кўз рўзаси

13.05.2019   34299   4 min.
Кўз рўзаси

Бизларга кўз неъматини берган Аллоҳ таолога беадад ҳамду санолар бўлсин. Кўзни ҳаромдан сақлашни таълим берган зот Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)га салавот ва саломлар бўлсин.

Баъзилар кўзнинг ҳам рўзаси бўладими, деб ажабланадилар. Ҳа азизлар, кўзнинг ҳам ўзига хос ва мос рўзаси бор. Кўзни ҳаромдан тийиш, фаҳшдан юмиш, қайтарилган нарсалардан сақлаш, унинг рўзасидир. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:

(Эй, Муҳаммад!) Мўминларга айтинг, кўзларини (номаҳрам аёллардан) қуйи тутсинлар ва авратларини (зинодан) сақласинлар! Мана шу улар учун энг тоза (йўл)дир. Албатта, Аллоҳ улар қилаётган (сир) синоатларидан хабардордир” (Нур, 30).

Муфассирлар ушбу оятни: “Эй Муҳаммад мўминларга айтингки, авратларини зинодан сақлаб, қараш ҳалол бўлмаган жойлардан кўз юмсинлар, унга назар солишни ёмон кўрсинлар. Мана шу комил имон далилидир”, деб тафсир қилганлар.  

Эркак маҳрамларининг боши, бўйин ва бўйин атрофи, болдири ва тўпиқларига қараш билан гуноҳкор бўлмайди. Бегона аёлнинг эса, юзи, кафти ва оёқларига кўзнинг ногоҳ тушишининг зарари йўқ.

Эркак кишининг бошқа эркак кишига нисбатан аврати киндик остидан тиззасининг тагигача бўлган қисмидир. Бу аврат қисмини эркакка ҳам аёлга ҳам кўрсатиши ҳалол эмас. Бу ҳақида Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Эркак бошқа эркакнинг авратига, аёл бошқа аёлнинг авратига қарамайди. Шунингдек, икки эркак яланғоч ҳолда, икки аёл яланғоч ҳолда бир тўшакка ўраниши мумкин эмас”, дедилар (Имом Муслим ривояти).

Қуръони каримда марҳамат қилинади:

“Мўминаларга ҳам айтинг, кўзларини (номаҳрам эркаклардан) қуйи тутсинлар ва авратларини (зинодан) сақласинлар!..” (Нур, 31).

Ушбу оят тафсирида: “Эркак бегона аёлга қараши мумкин бўлмаганидек, аёллар ҳам номаҳрам одамга қараши ҳалол эмас”, дейилган. Аёл киши маҳрамларининг ҳам, бегона эркакларнинг ҳам киндиги остидан тиззасининг тагигача бўлган аъзоларига қараши ҳаромдир. Аёл эркак кишини кўриб шаҳватланса, ундан кўзини юмиши фарздир. Аёл киши аъзоларининг маҳрамига кўрсатиши мумкин бўлган, яъни боши, бўйин ва бўйин атрофи ҳамда тиззасидан пастки қисмига бошқа аёлнинг кўзи тушишининг зарари йўқ. Шундан бошқа аъзоларини бошқа аёл кишига кўрсатиши мумкин эмас. Чунки бу ишдан Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қайтарганлар.

Кўз қалб буйруғини бажарувчи ижрочи ва руҳнинг эшигидир. Кўздан қалбга хайриятлар ва яхшиликлар кириши мумкин. Шунингдек, уни азобланишига сабаб бўлувчи нарсалар ҳам кириши мумкин. Инсон кўзини ҳаромдан тиймаса, ибодати кетади, таот-ҳаловати йўқолади, имон ва ишонч таъмини билмайди, қаттиқ гуноҳкор бўлади, кўзининг нури кетади ва зеҳни ўлади. Ким кўзини фаҳш ва ёмон нарсалардан юмса, Аллоҳ таоло унга имон ҳаловатини беради, инсон уни кўксида ҳис этади.

  Кўзини ҳаромдан юмган мўмин қудрати буюк зот Аллоҳ таолога тоат, У зотнинг бандага берган бир неъматига эришиш, дунё ва охиратда азизлик, қалб саломатлиги, роҳати, хотиржамлиги ва фараҳи каби фойдаларига эришади. Шу билан бир қаторда банда фитна, бало ва хатолардан омонда бўлади. Аллоҳ таоло илм-маърифат ва тавфиқ бериб, тўғри йўлни кўрсатиши инсонга берилган буюк неъматдир.

Рўзада инсон оч бўлади. Очлик кўзни бўйсундиришнинг асосий омили бўлиб, уни хатодан сақлайди ва назар шаҳватини заифлаштиради. Шу билан бир қаторда кўз нурини зиёда қилади. Баъзилар таом ва ичимликдан тийилиш билан рўза тутади-ю, кўзи билан рўза тутмайди, яъни ҳаром жойлардан кўзни юммайдилар. Бу рўзанинг ҳақиқатини ва асл моҳиятини билмайдиган одамнинг рўзасидир.

Таом ва ичимликдан тийилганимиздек, ҳаром жойлардан кўзларимизни юмиш билан ҳам рўза тутайлик. Шоят қалбларимиз саломат бўлиб, руҳларимиз роҳатланиб “Аллоҳ буюкдир” деб нидо қилса. Аллоҳ таолонинг раҳмати, баракаси ва розилигини умид қилиб, кўз рўзасини тутишлик барчамизга насиб қилсин. 

 

Баҳриддин ПАРПИЕВ

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Дуоибад қилиш - осмонга тош отгандек гап

29.10.2024   2082   5 min.
Дуоибад қилиш - осмонга тош отгандек гап

Қўлингизга қоғоз-қалам олиб, маҳзун пайтларингизда хоҳ ошкора, хоҳ махфий айтадиган сўзларингизни эслаб, ёзиб кўринг. Бу –айтаётган ҳар бир сўзингизни ўйлаб гапиришга одатлантирадиган машқдир. Ўзингизни яхшилаб тафтиш қилинг. Оғзингиздан чиқаётган сўзларга ҳарфма-ҳарф эътиборли бўлинг. Бу машқни тахминан бир ой давом эттиринг. Охирида ёзиб чиққан сўзларингиз ҳақида яхшилаб ўйлаб кўринг. Бу ёзувлар сизнинг аслида қандай одам эканингизни кўрсатади. Хафа бўлганингизда яхши гап айтасизми ёки сўкинасизми – ихтиёр ўзингизда!

Ғамга ботган пайтларингизда ўзингизни дуоибад қилганмисиз? Натижа қандай бўлган?

 

Покиза синглим!

Бугун бир яхшилаб ўйлаб кўринг! Сизга йўлиққан мусибат-балоларни, касалликларни бир сарҳисоб қилиб чиқинг! Кейин эса ўзингизга «Мана шу синовларни ўзимга ўзим тилаб олган эканманми?» дея савол беринг. Сўзимдан ажабланаётган бўлишингиз мумкин, лекин бошингизга тушган синовларга бир назар ташласангиз, аввал қилган дуоибадларингизни эслаб кўрсангиз, кўп нарса аён бўлади. Ҳозирда сизни қийнаб келаётган баъзи муаммоларга аввал қилган дуоибадингиз сабаб бўлган бўлиши, сиз эса буни ҳатто ёдингиздан чиқариб юборган бўлишингиз мумкин. Бундай ҳолат Юсуф алайҳиссаломда ҳам бўлган. У зот тутқунликда кўп йиллар қолиб кетганларида Аллоҳ таолога нидо қилиб, «Ё Роббим! Зиндонда узоқ қолиб кетдим», дейдилар. Шунда Аллоҳ таоло: «Буни ўзинг сўрагансан! Сен зиндон сўрадинг, Мен эса уни бердим. Бунинг ўрнига офият сўраганингда, дуоингни ижобат қилган бўлардим», дейди.

Дарҳақиқат, Юсуф алайҳиссалом аёллар билан бўлиб ўтган фитнада бундай деб юборган эдилар:

«Роббим, улар мени чорлаётган нарсадан кўра мен учун зиндон яхшироқ. Уларнинг ҳийласини Ўзинг мендан нари қилмасанг, уларга мойил бўлиб, жоҳиллардан бўлиб қоламан» (Юсуф сураси, 33-оят).

 

Шунинг учун Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳдан бир кеча-кундузда икки марта афв ва офият сўраб дуо қилар эдилар. У зот бу дуони йиллар давомида, узлуксиз қилганлар.

Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кеч кирганда ҳам, тонг отганда ҳам шу дуони канда қилмас эдилар: «Аллоҳим! Менга динимда, дунёимда ва охиратимда афв ва офият бергин. Аллоҳим, динимда, дунёимда, аҳлимда ва мол-мулкимда афв ва офият бергин. Аллоҳим, авратимни (гуноҳларимни) яширгин, қўрқинчларимни омонликка айлантиргин. Аллоҳим, мени олдимдан, ортимдан, ўнгимдан, сўлимдан ва устимдан муҳофаза қилгин, суиқасдга қолишдан Ўзинг паноҳингда асрагин».

 

Бир қиз айтади:

«Турмушга чиқишимдан олдин сиқилган пайтларимда ўзимни ўзим дуоибад қилар эдим. Кўп йиллар шундай ўтди. Баъзан бир кунда бир неча марта ўзимни қарғар эдим. Қачон бирор нарсадан сиқилсам, «Аллоҳим, ўлсам қутуламанми? Мени қўл-оёғимдан, кўзимдан жудо қилгин!» деб бақирардим. Шунга ўхшаш ҳар хил ёмон гаплар айтиб, ўзимни ўзим қарғар эдим. Оиламдагилар эса бу сўзларимга парво қилмас, ўзини эшитмаганга олишарди. Аллоҳ таоло эса мени ҳар сафар кечираверган экан, янги-янги имкониятлар бераверарган экан.

Бу иллатдан турмушга чиққанимдан кейин ҳам қутулолмай, ўзимга ёмонлик, ўлим, бедаво дард ва шу каби балоларни сўраб дуо қилавердим. Аллоҳнинг марҳаматини қарангки, турмуш ўртоғим бу дуоибадларимга қаттиқ эътибор берар, мени бундан қайтарар эди. Лекин мен ўзимни ўзим қарғашдан тўхтамасдим. Бир куни у мени бу ишдан қайтариш учун ажойиб ҳийла ўйлаб топди. Ўзимни дуоибад қилаётганимни эшитса, «Аллоҳ менинг қаеримни шол қилсин? Ўнг тарафимни ёки чапимними? Фақат қўлларим ишламай қолсинми ёки оёқларим ҳамми?» дер эди.

Мен эса эримнинг бу сўзларидан баттар жаҳлим чиқиб, яна ҳам кўпроқ қайсарлик қилишга ўтардим. Шу йўсинда ўн йил ўтди. Аллоҳ айбларимни яширар, мени офиятда сақлар эди. Лекин кўза кунида синди – тўсатдан ёмон дардга чалиндим: бир оёғим ишламай қолди. Шунақанги ғам-ғуссага ботиб қолдимки, йиғидан тўхтамай қолдим. Бир куни: «Нима учун Аллоҳ шундай навқирон ёшимда менга бу дардни раво кўрди?» деб ҳасрат қилиб ўтирсам, эрим: «Бу неча йиллардан буён ўзингиз Аллоҳдан тилаб олганингиз-ку! Шол бўлишни ўзингиз дуо қилиб сўрардингиз-ку? Нега энди сўраганингизни берганида хафа бўляпсиз?» деди.

Одам ғамга ботган, ғазабланган пайтида ҳам ўзини қарғаб, дуоибад қилмаслиги кераклигини шундагина тушундим. Дуоибадни дуои хайрга алмаштириб, нима бўлганда ҳам Аллоҳдан соғлик, омонлик сўрайдиган бўлдим».

 

Муҳтарама синглим!

Ўзингизни дуоибад қилишингиз худди осмонга тош отгандек гап. Ўша тош бошингизга келиб тушиши мумкин. Ўша дуоибадларингиз Аллоҳ дуоларни ижобат қиладиган вақтга тўғри келиб қолиши мумкин. Қарабсизки, дуоларингиз ижобат бўлиб, ўша бало бошингизга келиши мумкин.

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.

Мақолалар