БИСМИЛЛАҲИР РОҲМАНИР РОҲИЙМ
Машҳур устозлардан бири Абдулазиз ат-Тавийжирийнинг уйларида меҳмон бўлиб, кундузи билан у кишининг суҳбатларида бўлдим.
Аср намози яқинлашган бир пайтда устоз мени қўлимдан ушлаб хонасига олиб кирдиларда: Сени ажойиб роҳат баҳш этувчи уч дақиқалик дам олишинги истайман дедилар. Гўёки бу Хитойнинг тиббиётига ўхшар эди.
Шундоқ ҳам дам олиш учун бир неча дақиқалардан ортиқ вақт йўқ эди. Мен ётдим. Устоз: кўзингни юм, оғзингни ёп ва дунёни унит, дедилар.
Мен икки кўзимни юмдим. Кўзни юмиш деганда: дунёни, муаммоларни, ғам-ғусса ва хафагарчиликларни эслатадиган манзараларни кўрмайсиз. Оғизни юмиш деганда: суҳбатлашмайсиз ва гапирмайсиз. Дунёни унитиш деганда: ўйингизни дунё ишларини тафаккур қилиш билан машғул қилмайсиз.
Ҳақиқатда кечаси билан ухлаб дам оламиз бироқ, борлиқ ўзгармайди. Чунки борлиқ Аллоҳнинг ҳимоясидадир. Ҳаётда борлигимиз йўқлигимизга, тириглигимиз вафот этганимизга ўхшайди. Биз шундай бир башармизки таом еймиз, бозорларда юрамиз, ухлаймиз ва яна уйғонамиз. Бироқ биз борлиқга келсакда ва ўтиб кетсакда дунёда бирор-бир нарса ўзгармайди.
Мен ушуб уч дақиқада унитишни бошладим. Ҳеч нарсани ўйламадим сўнг ўтириб олдим. Ишониг ажойиб бир роҳатни ҳис қилдим.
Устоз: бу машқни катта табиблардан ўргандим. Агар ишларинг ва ташвишларинг кўпайиб кетган бўлса кўзингни юм ва дунёни унит. Чунки бу иш билан дам оласан, қалбинг ва руҳинг таскин топади. Бу иш гўёки йўл юрган одамни бекатда дам олишига ўхшайди, дедилар. Мен ушбу уч дақиқалик дам олиш тажрибасидан келиб чиқиб айтаманки: сиз дунё муаммоларини юк қилиб кўтариб юрманг чунки сиз борлиқга масул эмассиз. Шунингдек оилангизни қазо қадарига ҳам эга эмассиз.
Болангиз касал бўлиб қолса, шифо Аллоҳдан, қизингиз бирор-бир ташвиш билан сизга шикоят қилса, унинг ечими Аллоҳдан, қарздор бўлиб қолсангиз, унинг ҳал бўлиши ҳам Аллоҳдан ва агар сизга бирор бир мусибат етса, унинг ечими ҳам Аллоҳдандир.
Шундай экан барча ишларнинг калитини Аллоҳга топширинг ва дунёни унитинг. Шуни билинки, сиз бу оламда бир заррасиз. Тадбирингиз ҳам ҳаракатингиз ҳам Аллоҳнинг қўлидадир.
Сизга фақатгина Мавлоингизга гўзал бандалик қилишингиз даркордир. Шу билан Аллоҳнинг розилигига эришасиз, ишларингизни тадбири гўзал бўлади ва сизни Яратган зот энг яхши йўлга йўналтириб қўяди.
Бугунли кунимиз шовқин, захмат, толиқиш ва қийинчиликлар билан тўлиб тошган. Ғам-ғуссалар ва муаммолар билан машғул бўлиб қолганмиз. Мисол учун: болаларимизнинг ўқиши, уй ишлари, ҳисоб китоб, ниҳоясига етмаган ишларимиз, ҳаққини талаб қилаётган дўстларимиз, қарзларини сўраётган пул эгалари ва бир қанча ҳаёт талаб қиладиган узундан-узун ишлар.
Буларнинг барчасидан узулиб, ҳаётингизда ҳотиржамлик, сокинлик ва осойишталикни пайдо қилишингиз учун кўзингизни юмиб ва дунёни унитишингиз учун бир қанча дақиқа зарур бўлади. Бу вақтда барча ишингизни ҳатто қалблардаги нарсаларни ҳам билувчи Зотга топширинг!
Бу қандай ҳам роҳат берувчи бир лаҳзаки, мен уни ҳеч эсимдан чиқармайман. Қачон ушбу ишни қилсам роҳат қиламан, хотиржам ва тинч бўламан.
Бу ўрганган ишимни қилишимдан олдин жуда ташвишли, қачон мошинамга ўтирсам жисмимни толиқганини ва руҳимни безовта бўлганлигини сезаман.
Лекин ушбу уч дақиқалик кўзни юмиб, дунёни унитиш менга доимо вазминликни, роҳат ва хотиржамликни қайтариб беради.
Шундай экан эй азиз дўстим! Ҳаётингиз давомида сизга роҳат ва ҳотиржамлик берувчи бир бекат қуринг. Борлиқни Эгасига, халқни Яратувчисига ва ишингизни Аллоҳга топширинг. Қурган бекатингизда тўхтаб, дам олиб, тинчлик, сакинат ва ҳотиржамликка эга бўлганингиздан сўнг куч-қувватга эга бўлиб, ҳаётингизни давом эттиринг!
“Ниҳоят баҳтли бўлишни кашф қилдим” асаридан. “Кулол-Қўрғон” жомеъ масжиди имом хатиби Абдурахманов Яҳё таржимаси.
Унутмангки, Аллоҳ таоло Ўзига юзланишингиз учун сизни турли мусибатлар билан синайди. Баъзан Аллоҳдан имтиҳонлардан муваффақиятли ўтишни ёки солиҳа жуфт ҳалол ё яна бошқа нарсаларни сўраб ой ва йиллар давомида дуо қиласиз. Аммо дуоингиз ижобат бўлмаётганидан ташвишга туша бошлайсиз.
“Нега Аллоҳ дуоларимни қабул қилмаяпти?” деган саволлар ҳаёлингизда тинмай айланади. Аммо Аллоҳ сизга қанча неъматларини тайёрлаб қўйганини билмайсиз! Сиз банда эканингизни эътироф этиб, ноумид бўлмай Аллоҳдан қанча кўп сўрасангиз, қалбингиз шунча юмшайди. Тобора Аллоҳга муҳтож эканингизни тушунасиз. Аслида, ҳар бир олган ва чиқарган нафасимиз Аллоҳнинг бизга берган чексиз неъматидир.
Аллоҳнинг юборган синовлари сабабли банда ожизлигини англаш билан бирга, Аллоҳдан бошқа ҳеч ким унга ёрдам бермаслигини тушуниб етади. Бу банданинг иймонини янада мустаҳкамлайди.
Агар Сиздан “Аллоҳга энг яқин бўлган вақтиниз қачон бўлган?” деб сўрасалар сиз “Оила қурганимда”, “фарзандли бўлганимда” ёки “янги ишга кирганимда” деб айтмайсиз. Балки ҳаётингизнинг энг қийин лаҳзаларини, қийинчиликка дуч келганингизда вазиятдан қандай чиқишни билмай қолганингизни, фарзандингиз касал бўлганда, онангиздан айрилганингизда Аллоҳга янада яқин бўлганингизни эслайсиз.
Сиз ҳаётингизнинг ана шундай энг мушкул вазиятларида Аллоҳга ҳар қачонгидан ҳам кўра кўпроқ ёлвориб дуо қилгансиз.
Нега? Чунки фақат Аллоҳ сизни бу қийинчиликлардан қутқариши мумкинлигини билгансиз. Аллоҳдан бошқа ҳеч ким ёрдам бера олмаслигини англаб етгансиз.
Ҳа, айрим бандалар турли синов-мусибатлар сабабли Аллоҳга юзланади, Роббига қайтади.
Яна баъзи бандаларнинг эса Аллоҳ таолога қайтишига гуноҳ амаллар сабаб бўлади. Бу ҳақда Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳи бундай дейдилар: “Гоҳида У Зот сенга тоат эшигини очади ва қабул эшигини очмайди. Гоҳида сенга гуноҳни тақдир қилади ва у (У Зотга) етишишга сабаб бўлади”.
Уламолардан бири айтади: “Банда гуноҳ сабабли жаннатга кириши ва савоб иш туфайли жаҳаннамга тушиши мумкин”, деди. Одамлар таажжубланиб: “Қандай қилиб бундай бўлиши мумкин?” деб сўрашди. Олим уларга: “Банда баъзан гуноҳга қўл уради, кейин ўзига келиб, қилган гуноҳига қаттиқ афсусланади, тинмай афсус-надомат чекади. Охир оқибат унда ўзини паст олиш, синиқлик ва надомат пайдо бўлади. Аввалгидан кўра тоат-ибодатга кўпроқ уринади, ихлос қилади. Натижада бу гуноҳи унинг жаннат сари ҳаракат қилишига сабаб бўлади. Яна бошқа банда бир яхшилик қилиб, кибрга, ужбга, мақтанишга, одамлардан мақтов эшитишга берилади. Айнан шу ҳол унинг ҳалокатига, дўзахга сари етаклайди”.
Даврон НУРМУҲАММАД