Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
30 Сентябр, 2024   |   27 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:01
Қуёш
06:19
Пешин
12:18
Аср
16:20
Шом
18:09
Хуфтон
19:22
Bismillah
30 Сентябр, 2024, 27 Рабиъул аввал, 1446

Қуръони карим маъноларининг ўзбек тилидаги нашрлари

14.08.2018   23319   2 min.
Қуръони карим маъноларининг ўзбек тилидаги нашрлари

Ҳозирги кунда ислом дини асосларини, айникса, Қуръони каримни илмий ўрганиш дунё микёсида шу даражада оммалашиб кетдики, бу мавзуда чиқаётган адабиётларни энг умумий тарзда ҳам камраб олиш имконидан ташқаридир.         

Қуръони карим маъноларининг ўзбек тилига таржимасини Муҳаммаджон хожи Ҳиндистоний ўтган асрнинг 80-йилларида қилган эди. Лекин у таржима давр тақозоси билан чоп этилмай қолиб кетди.

Ватандошимиз Олтинхон тўра араб имлоси билан ўзбек тилига ўгирган Қуръони карим маъноларининг таржимаси мустақилликнинг илк даврларидаёқ ўзбек китобхонларига етиб борди. Араб имлосини мутолаа қила оладиган кишилар мазкур таржимадан баҳраманд бўлдилар. Бироқ ушбу китоб ўзбек тилида бўлса-да, араб имлосида экани кўпчиликка қийинчилик туғдирди.

Сўнгра Шамсуддин Бобохонов ўзбек тилига таржима қилган Қуръоннинг охирги жузи – Амма пораси, Алоуддин Мансурнинг тўла изоҳли таржимаси чоп этилди. Ушбу изоҳли таржима аввалига “Шарқ юлдузи” журналида мунтазам бериб борилди. Кейинчалик алоҳида китоб шаклида босилиб, мутахассислар учун қўлланма бўлди.

Шунингдек, 1992 йилдан бошлаб, шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуфнинг “Тафсири ҳилол”и нашр этила бошланди. Бу дастлаб, Қуръони каримнинг охирги жузларини ўз ичига олган эди. Кейинчалик 114 та суранинг барчаси жилдларга бўлинган ҳолда “Тафсири ҳилол” номи билан босиб чиқарилди. Натижада халқимизнинг Қуръон илмлари борасидаги тушунчаларини ортишига сабаб бўлди. Ниҳоят шайх Абдулазиз Мансур амалга оширган, имом Аъзам мазҳаби доирасида изоҳланган, янги мукаммал таржима ҳам нашрдан чиқди. Ушбу изоҳли таржима дастлаб 2001 йили, орадан бир оз вақт ўтиб, аниқроғи 2004, 2017 йиллари қайтадан чоп бўлди. Мазкур нашр бугунги кунда нафақат исломшунослик йўналишида таҳсил олаётган талаблар учун, балки ижтимоий-гуманитар соҳаларда изланишлар олиб бораётган тадқиқотчиларга ҳам қўлланма бўлиб хизмат қилмоқда.

Бундан ташқари, Ўзбекистон фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти таржимонлар жамоасининг ҳам Қуръони карим маъноларининг илмий изоҳли академик таржимаси нашр этилди. Бунинг эътиборли томони шундаки, китобнинг кириш қисмида Қуръони карим тарихига доир маълумотлар ҳам ўрин олган.

Айтиш мумкинки, кейинги йилларда ўзлигимизни англаш, муқаддас динимиз арконларини ҳар томонлама ўрганиш имкони пайдо бўлди. Қуръони карим маъноларнинг ўзбек тилига ўгирилиб халқимизга туҳфа қилиниши халқимизнинг маънавий ҳаётида муҳим аҳамият касб этди.

Худойберди Саидов

Олмазор туманидаги “Иброҳим ота” жоме масжиди имом-хатиби

манба:nasihat.uz

Қуръони карим
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Вафотингдан олдин фахрланадиган ишинг борми?

25.09.2024   844   4 min.
Вафотингдан олдин фахрланадиган ишинг борми?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Мана бу ҳадисни қаранг, нақадар ажойиб, нақадар гўзал! Шунақанги гўзал қисса, ажойиб вазифаки, унга алоҳида эътибор бермасангиз бўлмайди.

Довуд ибн Абу Ҳинд Нуъмон ибн Солимдан ривоят қилади: «Амр ибн Авс шундай деди: «Анбаса ибн Абу Суфён ўлимидан олдин қаттиқ бемор бўлиб, ётиб қолди. Кўргани борсам, бир ҳадисни айтиб, қалби мана шу ҳадис билан таскин топаётганини айтди: «Умму Ҳабиба шундай деган: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам «Ким бир кеча‑кундузда ўн икки ракъат нафл намоз ўқиса, бу туфайли унга жаннатда бир уй қурилади», деганлар. Шуни эшитганимдан бери бу намозларни канда қилмаганман». Умму Ҳабибадан бу гапни эшитганимдан бери мен ҳам бу намозларни канда қилмадим». Анбасадан буни эшитганимдан бери мен ҳам бу ўн икки ракъат намозни канда қилмадим».

Нуъмон ибн Солим айтади: «Амр ибн Авсдан бу гапни эшитганимдан бери мен ҳам шу ўн икки ракъатни канда қилмадим» Имом Муслим ривоят қилган.

Нақадар гўзал ҳадис! Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ўн икки ракъат нафл намозни (беш маҳал фарз намоздан олдинги ва кейинги суннат намозларни) бардавом ўқиган кишига Аллоҳ таоло жаннатда бир уй қуриши ҳақида мужда бермоқдалар!

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ўн икки ракъат намозни ҳам ўзлари баён қилиб берганлар: «Пешиндан олдинги тўрт ракъат ва ундан кейинги икки ракъат; шомдан кейинги икки ракъат; хуфтондан кейинги икки ракъат; бомдоддан олдинги икки ракъат».

Мўминларнинг онаси Умму Ҳабиба бинт Абу Суфён розияллоҳу анҳо онамиз Аллоҳнинг Расулидан бу ҳадисни эшитиб, ўн икки ракъат намозни ҳар куни қолдирмай ўқибдилар.

Шундан кейин бу ҳадисни акалари Анбаса ибн Абу Суфён розиялллоҳу анҳуга айтиб берибдилар. Акалари буни эшитиб, роса севинибди, кейин шу ўн икки ракъат суннат намозни доимий ўқиб юрибди, «Умму Ҳабибадан эшитганимдан бери уларни канда қилмадим», дебди.

Анбаса ибн Абу Суфён розияллоҳу анҳуга ўлим элчиси келгач, уни кўргани келган яқинларига бутун умр канда қилмай ўқиб юрган ўн икки ракъат намози ҳақида айтиб берибди. Фахрланиб, хурсанд бўлиб, қалби таскин топиб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу ўн икки ракъат намоз ҳақида айтган сўзларини айтиб берибди. Бу суннат намозларни синглисидан эшитганидан бери ҳеч қачон тарк этмаганини айтибди. Бу саҳобийни боқий ҳаётга кузатиб қўйганлар орасида улуғ тобеъинлардан бири – Амр ибн Авс ҳам бор экан. Бошқалар қатори, у ҳам бу ҳадисни эшитиб, унга амал қилиб, ўн икки ракъат намозда бардавом бўлибди, умрининг охирида «Бу ҳадисни Анбаса розияллоҳу анҳудан эшитганимдан бери шу намозларни бирор марта қолдирмадим», дебди.

Амр ибн Авс бу ҳадисни кичик тобеъинлардан бири Нуъмон ибн Солимга айтган эканлар. Нуъмон ҳам бу ҳадисни эшитиб, унга дарҳол амал қилибдилар. Ҳаётлари давомида шу ўн икки ракъат суннат намозини асло тарк этмабдилар.

Энди сизга бир савол: Бу гўзал ҳадисни ва унга амал қилган улуғ зотларнинг сўзларини ўқидингиз. Энди сиз ҳам улардек бўлишни, бу амални ҳаётингиз давомида бажарадиган ишларингиз қаторига қўшишни хоҳлаб қолдингизми? Аллоҳ таоло сизга ҳам бу амалингиз эвазига жаннатларда қасрлар қуриб беришини хоҳладингизми? Шу оддий, аммо бардавом амаллар туфайли бу дунёдаги уйингиз ҳам жаннатдаги бир сўлим гўшага айланишини, унда офиятда яшашни хоҳлаб қолдингизми?

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг

“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ таржимаси.

Мақолалар