Бир йигит бемор ётган қариндошининг ҳолидан хабар олиш мақсадида йўлга чиқибди.Қўлида иккита нон,мева-чеваси бор.
Бирмаҳал,тутзор бўйлаб секин кетаётганида тут тагида йиғлаб ўтирган бир кимсага кўзи тушибди.
Йиғлаб ўтирган ул кимсанинг ҳоли абгор,соч-соқоли ўсган,хароб.
Бу ҳолатга бефарқ бўлиб ўтиб кетишни истамаган софдил йигит ўша бечорадан гап нимадалигини сўрабди.Шунда ҳалиги бечора:
"Аҳволим ёмон биродар! Ейишга ноним,ичишга сувим йўқ! Ўзим эса ўрнимдан туролмайман!Агар қўлингдан келса нон сув бер,уйимга элтиб қўй!..." дея жавоб берибди.
Ноилож қолган йигит "Кел,шу бечораҳолнинг ҳожатини чиқариб кетақолай" дея рози бўлибди.
Хуллас,йигит ўша бечорага қўлидаги нон-мевасидан берибди.Елкасидан тутганча унинг айтган манзили бўйлаб орқага қараб кетаверибди.
Йўл юришибди.Узоқ далалар-у,кенг яйловлардан ҳам ўтишибди.Йўл юравериб кунни ҳам кеч қилишибди.Бу орада иккови ҳам қизғин суҳбат қурар,йигитнинг эса ҳатто нима мақсадда йўлга чиққани ҳам ёдидан кўтарилибди.
Хуллас иккови кетаверибди.Ҳар замон,ҳар замонда иккови хахолаб кулишар,гўё шу йўл бахона минг йиллик қадрдонга айланишганди улар.
Бир маҳал уларнинг олдидан қўлида овқат кўтарган ёш бола чиқиб қолибди.
Буни кўрган ҳалиги бечораҳол, йигитга қарата:"Оғайни қорин ҳам жуда очди-ку,кел шу боланинг овқатини тортиб олайлик!" дея қистабди.Йигит бошида кўнмабди,аммо боядан бери бирга келаётган "қадрдони" қўйавермагач ноилож болакайдан овқатини тортиб олибди...
Мана иккови яна йўл юришарди.Бу орада қоринлари тўқ,турли мавзуларда тинмай гаплашишарди.Бир маҳал уларнинг олдидан йўл четида жимгина ётган ит чиқиб ҳалиги бечораҳолнинг жазаваси тутибди ва йигитга тезда ўша итни ўлдиришини айтибди.Йигит бошида кўнмабди."Бегуноҳ итда нима айб?" дея рози бўлмабди.Аммо ўша ит бечораҳолга қарата акиллай бошлагач "қадрдонини" ҳимоя қилиш мақсадида йигит ноилож итни ўлдирибди.Йигитнинг бу ишидан ўша бечораҳол қадрдони шундай хурсанд бўлибдики,унга чўнтагидан қуритилган беҳи чиқариб берибди:"Олақол дўстим! Мени етаклаб келаётганинг,қорнимни тўйғизганинг ва барча айтганларимни қилганинг учун" дебди.
Хуллас яна йўлга тушибдилар....Бир маҳал сал нарироқдан нурга ўхшаш нарса пайдо бўлиб,кўзни қамаштирибди.Йигит бечораҳол қадрдонини ерга ўтказиб ўзи секин нур томонга борибди.Бориб қараса нур бўлиб кўринган нарса одам экан! Одам бўлганида ҳам Қори-Мулла Қори бобо экан! Қори бобони кўриши билан йигит унга салом бериб,бошидан ўтган ҳамма нарсани айтиб берибди.Шунда Қори бобо ўша бечораҳолни кўриш учун сал нарироқ юрган экан....Воажаб ўша юролмайдиган бечораҳол кўздан ғойиб бўлибди.....
Кейин эса Қори бобо йигитдан ўша бечораҳол берган беҳини сўрабди.Йигит чўнтагига қўлини тиқибдида қўлига илинган нарсани кўриб кўнгли айниб кетибди...
Ҳа,ўша куни йигитнинг омади келиб,қаршисидан Қори бобо чиқиб қолди.Йўқса,ўша "қадрдон" ЖИН оғайниси уни янада даҳшатлироқ ишларга ундаган бўлармиди?!...
Шундан сўнг йигит йўлга чиқса бетаҳорат юрмайдиган бўлди......
Шерзод Хайдарбеков.....
Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг муҳаббати
Буюк саҳобий Абу Бакр розияллоҳу анҳу бундай дейдилар: “Биз ҳижратда эдик. Мен жуда чанқаб турган эдим. Озгина сут олиб келиб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга узатдим ва: “Ё Аллоҳнинг Расули, ичиб олинг”, дедим. Расулуллоҳ ичдилар-у, менинг чанқоғим қонди”.
Бу гаплар айнан ҳақиқат. Абу Бакр розияллоҳу анҳу чин дилдан шундай дедилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ичдилар ва Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг чанқоқлари қонди. Бу муҳаббатнинг гўзаллигини ҳис қила оляпсизми? Бу ўзгача, хос бир муҳаббатдир...
Савбон розияллоҳу анҳунинг муҳаббати
Пайғамбар алайҳиссалом дастёрлари Савбон розияллоҳу анҳунинг олдида кун давомида бўлмадилар. Набий алайҳиссалом қайтиб келганларида Савбон розияллоҳу анҳу у зотга қараб: “Эй Аллоҳнинг Расули, мени ёлғиз ташлаб кетдингиз”, деди-да, йиғлаб юборди. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Шунга йиғлаяпсанми?” – дедилар. Савбон розияллоҳу анҳу: “Йўқ, Расулуллоҳ! Лекин жаннатда сизнинг ва ўзимнинг мартабамни ёдга олиб қўрқиб кетдим. Аллоҳ таолонинг мана бу ояти эсимга тушди: «Кимда-ким Аллоҳ ва Пайғамбарга итоат этса, ана ўшалар Аллоҳнинг инъомига эришган зотлар, яъни, пайғамбарлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳ кишилар билан биргадирлар. Улар эса энг яхши ҳамроҳлардир»[1]. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Хурсанд бўлавер! Сен ҳам ўзинг муҳаббат қўйганлар билан биргасан”, дедилар.
Савод ибн Ғозийянинг муҳаббати
Савод ибн Ғозийя Уҳуд ғазоти кунида қўшиннинг марказида турарди. Набий алайҳиссалом қўшинга қарата: “Сафларни ростланглар, тўғри туринглар!” – дедилар. Қараб борар эканлар Набий алайҳиссалом Савод розияллоҳу анҳунинг тўғри турмаганини кўриб: “Ростлангин, эй Савод!” – дедилар. Саҳобий: “Хўп”, деди-ю, бироқ тўғирланмасдан тураверди. Пайғамбар алайҳиссалом у томонга яқинлашиб, қўлларидаги мисвоклари билан саҳобийнинг биқинига ниқтаб: “Савод, тўғри тургин!” – дедилар. Савод: “Оғриттингиз, Расулуллоҳ! Аллоҳ таоло сизни ҳақ ила юборган бўлса, энди мен сиздан ўч олишим учун имкон беринг”, деди. Пайғамбаримиз алайҳиссалом қоринларини очиб: “Қасосингни олвол, Савод”, дедилар. Савод розияллоҳу анҳу эгилиб қоринларини ўпа бошлади ва: “Ё Аллоҳнинг Расули, бугун шаҳидлик кунидир, шунинг учун ҳам охирги онларимда танам сизнинг муборак танангизга тегиб қолишини хоҳладим”, деди.
Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Минбар ясалмасидан аввал Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам хурмонинг танасига суяниб хутба қилар эдилар. Бир муддат ўтиб, минбар жойлаштирилганидан сўнг Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам минбарга кўтарилдилар. Шунда ўша хурмо танасидан (ёш боладай) ўксик овоз чиқди. Уни, ҳатто биз ҳам эшитдик. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам келдилар-да, унга қўлларини теккиздилар. Зум ўтмай у тинчиб қолди” (Имом Бухорий ривояти).
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Нисо сураси, 69-оят.