Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Ноябр, 2024   |   25 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:01
Қуёш
07:24
Пешин
12:15
Аср
15:15
Шом
16:59
Хуфтон
18:17
Bismillah
26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446

Мени эшитяпсизми?..

9.07.2018   4112   6 min.
Мени эшитяпсизми?..

Алламаҳал уйғондим.

Аллақандай нур кўринди, аммо хона эшиги ёпиқ эди.

Қарасам, соат 3.30, саҳар вақти.

Менга кўринаётган нур қайдан тушаётир?

---

Бирдан қўрқиб кетдим, чунки қўлимнинг ярми девор ичига ботиб кетган эди.

Шошиб қўлимни тортиб олдим, ваҳима ичра ўтириб қўлимга қарадим.

Қўлимни яна деворга тирадим, қўлим яна девор ичига кириб кетди!!!

---

Бир кулги овозини эшитгандек бўлдим.

Укамнинг ётган жойига ўгирилиб қарадим, ухлаб ётибди.

Қўрққанимдан ўрнимдан туриб укамни уйғотгани бордим.

Аммо жавоб бермади.

Тўғри онамнинг хонасига бордим.

Отамни уйғотмоқчи бўлдим.

Бирортасининг менга жавоб беришини истар эдим, лекин кимса жавоб бермас эди.

Онамни уйғотмоқчи бўлган эдим, қарасам, онам уйқудан уйғонди.

Уйғонди-ю, аммо мен билан гаплашмади.

---

“Бисмиллаҳир роҳманир роҳим” дерди ва яна шу иборани такрорлар эди.

Отамни уйғотди. “Туринг, бир болалардан хабар олиб келайлик”, деди.

“Ҳозир-а, айни уйқунинг вақти-ку, бир оз ёт, тонг ёришади”, деди отам.

Аммо онам ғишава қилаверганидан кейин отам ҳам ўрнидан турди ва улар олдин-кейин бўлиб хонамизга кириб келишди. 

---

“Отажон, онажон”, дея бақира бошладим, аммо ҳеч бири жавоб бермади.

Онам эгнидаги кийимини ғижимлади, унинг мени тинглашини истаётган эдим, бироқ у мени ҳис этмаётганди.

Онамнинг орқасидан эргашиб юра бошладим, у бизнинг хонамизга келиб эшикни очди.

Бироқ менга фарқи йўқ эди, менга ҳар тараф эшик эди.

Айни ўша вақтда жуда қизиқарли бир ҳодисага юзлашдим.

---

Ўзимнинг вужудимни кўрдим!

Ҳа, ўз вужудимни. 

Ўтириб ўзимни ўзим томоша қилардим. икки киши эдим.

Ўзимдан ўзим, ким бўлди бу ажабо? деб сўрар эдим.

Бу ваҳимали тушдан қутулай, дея ўзимни ўзим уйғота бошладим.

Аммо уйғона олмадим.

---

Отам: “Ана ётишибди-ку, юр кетдик, хонамизга”, деди.

Лекин онам хотиржам бўла олмади ва мен ётган ўринга яқин келиб,

Мени уйғота бошлади. “Тур, Муҳаммад, турақол, менга жавоб бер”.

Аммо жавоб йўқ эди!!!

Бир неча марта уриниб кўрди, бўлмади.

Дафъатан, отамнинг кўзларидан ёш оқаётганини кўриб қолдим.

Шу вақтга қадар ҳеч қачон отамнинг йиғлаганини кўрмаган эдим.

Бақир-чақир, йиғи-сиғи бошланиб кетди, укам уйғонди ва: “Нима бўлди?” деб сўради. отам аччиқ йиғи орасида: “Аканг Муҳаммад ўлди”, деди.

---

Йиғи-сиғи бошланди.

Онамнинг олдида туриб, “ойижон, йиғламанг, қаранг, мана қаршингизда турибман”, дейман.

Бироқ негадир ҳеч ким гапимга қулоқ солмайди.

Ўтириб олиб “мен бу ердаман”, дея бақира бошладим.

Қанча баланд овозда бақирсам ҳам ҳеч ким эътибор қилмади.

Ё Раббий, мени бу қўрқинчли  тушдан ва бу азобдан халос эт, дея илтижо қила бошладим.

---

Узоқдан бир сас эшитдим, яқинлашгани сайин баландлашарди.

У – Аллоҳ таолонинг бир ояти каримаси эди:

(Албатта, сен бундан ғафлатда эдинг. Бас, Биз сенинг пардангни очдик ва бугун кўзинг ўткирдир).

Қўққисдан икки киши келиб, мени тутди, улар инсон эмасди.

Жуда қўрқиб кетдим!

“Қўйиб юборинг мени, кимсиз ўзи, мендан нима истайсиз?” дея бақира бошладим.

“Қабрга қадар сенинг қўриқчиларингизмиз”, дедилар.

----

“Мен ўлмадим, ҳали яшаяпман”, дедим.

“Нега мени қабрга олиб кетяпсиз, қўйиб юборинг! Мен ҳис этяпман, гаплашяпман ва кўряпман, мен ўлганим йўқ”.

Менга кулимсираб жавоб бердилар.

Дедиларки, “Эй инсонлар, сизлар жуда ҳам ажойиб яратиқсиз, ўлимни ҳаётнинг сўнгги деб ҳисоблайсиз, аммо билмайсизки, аслида сиз яшаган ҳаёт рўёдан иборат бўлиб ўлганингиз заҳоти уйғонасиз”.

Мени ҳали ҳам қабрга қаратиб олиб бораётган эди.

Йўлда бораётиб кўрдимки, мен каби инсонлар ва уларнинг ёнларида ҳам айни мени олиб кетаётганга ўхшаган иккитадан яратиқ бор, қайси бири куляпти ва қайси бири бақириб йиғлаяпти.

Улардан: “Нега бундай қиляпти, ановилар?” деб сўрадим.

Дедиларки, “Бу инсонлар ҳайрат ичидадирлар, қаёққа кетаётганини биладилар, қайси бирлари залолатдалар...” қўрқув ичида сўзларини бўлиб сўрадим:

“Оташга кетяптиларми?”

“Ҳа”, дедилар.

Сўзларида давом этиб анови кулаётганлар жаннатга кетаётганларини айтдилар. Дарҳол: “Хўп, мен қаёққа кетаман?” деб сўрадим.

“Сен баъзан, яхши эдинг, баъзан ёмон эдинг, – дедилар. – Баъзида тавба қилиб, эртасига гуноҳ ишлар қилар эдинг ва бораётган манзилингни ўзинг аниқ билмас эдинг, бу ердаги аҳволинг шу одатингга монанд бўлади”.

Даҳшатга тушиб яна гапини бўлиб сўрадим:

“Яъни, мен оташга кетяпманми?”

Улар: “Аллоҳнинг раҳмати кенг ва йўлчилик узундир”, дедилар. 

---

Юзимни ўгириб қўрқув ичида ортимга боқтим, оилам: отам, амаким, қариндошларим ҳаммаси

тобутга солиб менинг жасадимни кўтариб келаётган эди.

Уларнинг олдига югуриб бордим ва “Мен учун дуо қилинг, илтимос”, дея ёлвордим.

Аммо кимса менга жавоб бермади,

қайси бири йиғлаётган эди, бошқаси маҳзун эди.

Укамнинг олдига бориб: “Диққатли бўл, дунёнинг фитнаси сени чалғитмасин”, дедим.

Мени эшитишини жон-жонимдан истадим. 

У икки фаришта мени қабрдаги жасадимга боғладилар.

Қарасам, отам устимга тупроқ ташлаяпти.

Қариндошларим ҳам тупроқ ташлаяпти.

У ердаги инсонларнинг ҳаммаси устимга тупроқ ташлаяпти.

----

Дедимки, “Оҳ, кошкийди уларнинг ўрнида бўлсам-да, Аллоҳга тавба этсам эди”. Кечалари  ва кундузлари намозларимни ўқисам эди.

Кошкийди ҳар куни Раббимга дуо этсам эди.

Кошкийди ҳар куни тавбамни янгиласам эди.

Кошкийди ёмонликлардан узоқ бўлсам эди.

Қабримнинг тепаси ёпилаёзган чоқда:

“Эй инсонлар! ҳушёр бўлинг, дунё ҳаёти сизни алдаб қўймасин”, дея бақира бошладим.

Бақириғимни озгина бўлса-да эшитишларини жуда ҳам истадим.

Сиз мени эшитяпсизми?..

 

 

Дамин ЖУМАҚУЛ

таржимаси

Ибратли ҳикоялар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Мазҳаб – бу умматдир

25.11.2024   920   4 min.
Мазҳаб – бу умматдир

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Мазҳаб – бу умматдир. Уммат эса кўпчилик уламолардан ташкил топган. Бу уламолар ижтиҳод қилишади, таҳқиқ қилишади. Масала бир эмас, кўпчилик томонидан илмий таҳқиқ қилинади. Умматда саноқсиз уламолар бор, саноқсиз китоблар бор. Уламолар қайта-қайта ўзаро баҳслар қилиб, «Фалон масала тўғри», деб хулоса қилишади.

Натижада мукаммал даражада маъсум бўлмасак-да, кучли ишонч ила тўғри йўлда бўламиз. «Маъсум бўлмасак-да», деганимнинг сабаби шуки, биз ҳанафийлар «Сўзимиз юз фоиз тўғри», деб даъво қилмаймиз. Тўқсон саккиз-тўқсон тўққиз фоиз тўғри бўлиши мумкин, хато қилиш эҳтимоли бор. Токи шофеъий мазҳабига ҳам йўл қолсин. Аммо биз бу қадар катта нисбатга фақат Абу Ҳанифанинг ижтиҳоди билан эмас, балки илм ижтиҳоди билан эришдик, катта миқдордаги, жуда кўп уламолар воситасида эришдик. Уламолар масалаларни диққат билан ўрганиб, таҳқиқ қилишади. Шунинг учун бир масалада турли ўлкаларда авлоддан авлодга маълум бир фатвога кўра амал қилиб келинади. Барча уламолар мана шу масалага мувофиқ келади. Натижада суянишнинг энг олий чегарасига чиқиб борилади.

Бу суяниш ниҳоятда қувватли бўлади, иймон келтирадиган даражада аниқ бўлмаса-да, шунга яқин келади. Аҳли суннанинг ўзига хос хусусияти мана шудир. Нима учун бу фиқҳ залолатдаги фиқҳ бўлмайди? Чунки унда хато бўлиш эҳтимоли жуда кам, чунки ундаги ижтиҳод бир кишига тегишли эмаски, унинг аксари хато бўлса... Балки бу нарса илмий мактаб ижтиҳодига, қарорига айланди. Бундай илмий мактабда эса хато қилиш эҳтимоли жуда кам бўлади. Аллоҳ таоло Ўзининг динини илмий мактабларнинг мана шундай тартибли илмлари орқали муҳофаза қилди.

Акс ҳолда Аллоҳ таоло Ўзининг динини Зайд, Амр ёки Юсуфнинг қўлида, яъни бир ёки бир неча кишининг қўлида муҳофаза қилган бўлиб қолар эди. Бу гапга ақл бовар қиладими? Йўқ. Аллоҳ таоло Ўзининг динини кучли, асосли, жуда кўп уламоларни ўз ичига олган қатъий, собит илмлар орқали муҳофаза қилади.

Масалага енгил, юзаки қарайдиган, мутаассиб мактаблар наздидагина мўътабар бўлган Фалончи ёки Пистончининг фатво бериши билан улуғ уламоларнинг ижтиҳоди ва қарорлари орасида қанчалар фарқ бор!

Қуръон ва Суннатни англашни, фаҳмлашни якка шахсларга топшириб қўйиш мумкинми? Йўқ. Қуръон ва Суннатни англашни илмий мактабдан ҳосил бўлган илмларгагина ҳавола қилиш мумкин.

Аҳли суннанинг наздида Қуръон ва Суннатнинг қадрини кўряпсизми?

Аҳли сунна Аллоҳнинг Каломи ва Расулининг Суннатини англаш йўлида дунёдаги энг буюк илмни сафарбар қилишди. Тўрт мазҳабнинг илми дунёдаги энг кенг илмдир. Бу илм сон-саноқсиз уламоларни қамраб олган. Уларнинг вазифаси – Аллоҳ таоло ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ирода қилган нарсани баён қилиб беришдир. Ақоид борасида Аллоҳ ва Расулининг иродасини очиқлаб берадиган мустаҳкам илмлар ишлаб чиқилди. Одоб-ахлоқ борасида ҳам шундай бўлди.

Биз тўғри, нотўғри эмас, балки қатъиян ҳақ, деяётган бу мактаб қаерда-ю, залолат мактаби – енгиллик ва мутаассиблик мактаблари қаерда?!

Ҳақ мактаб Аллоҳнинг Китоби ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Суннатларини ҳурмат қилди. Уни англаш учун керакли барча илмларни ишлаб чиқди. Бу мактабда инсоният тарихидаги энг афзал, энг улуғ уламолар фаолият кўрсатдилар. Улар Аллоҳнинг Китоби ва Расулининг суннатини оламда тенги йўқ илмлар, қоида ва усуллар орқали тафсир қилишди. Бу дунёда фиқҳ қоидаларининг ўхшаши йўқ! Бирон киши уларнинг мақомию ҳисобига ета олмайди. Саҳобалар ҳам, тобеъинлар ҳам барча саъй-ҳаракатларини Аллоҳ ва Расулининг муродига бағишлашди. Шу боис барча илмлар ўз қоидаларига эга бўлиб, мустаҳкам қарор топди. Бизда – Урдунда «Ким қонунларни ўрганмоқчи бўлса, усулул-фиқҳни ўргансин», деган гап бор. Усулул-фиқҳ (фиқҳ қоидалари)ни билсангиз, қонунларни ҳам яхши тушунасиз.

Қонунлар ишлаб чиқилган, лекин ўзларида усул йўқ, шунинг учун усулул-фиқҳни ўрганишга мажбур бўлишади, шунда уларни яхши тушунишади. Тасаввур қилинг, қанча-қанча қоидалар ишлаб чиқилган! Буларнинг барчаси усулдандир.

«Ҳанафий мазҳабига теран нигоҳ» китобидан

Жаҳолатга қарши маърифат