Инсон яшаши учун озгина нарса еса кифоя. “Ошқозонингизнинг бир қисмини овқатга, иккинчи қисмини сувга, учинчи қисмини эса ҳавога тақсимланг” (ҳадис)
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу ҳадиси шарифини ҳар бир мусулмон ёдда тутиб, унга амал қилса, ўзининг соғлигини мустаҳкамлайди, умри узаяди ва ҳар доим кайфияти аъло бўлади. Шунингдек, инсон замонавий хушбўй мева-сабзавотлардан еб парҳез қилиб юрса ҳам анча фойдали бўлади.
Кўплаб тадқиқот ўтказган олимлар келган хулоса шу бўлдики, чуқур ва тўлиқ нафас олиш ошқозон лиқ тўла бўлмаган вақтда хийла осон бўлар экан. Чуқур олинмаган нафас ҳаётнинг қисқаришига сабаб бўларкан.
Танани углекисло газдан тозалаш учун қон ўпкага келади. Аммо одамнинг нафас йўли керагича очиқ бўлмаса (бунинг оқибатида кислород ўпкага зарурий миқдорда етиб келмайди ) жараён секинлашади. Натижада қон ҳаётий эҳтиёж бўлган кислород билан керагича таъминланмайди ва ўша ҳолатида танага қайтади. Бу эса инсон танасига зарар етишига сабаб бўлади.
Бир дақиқа ичида биз 16 марта нафас олиб, нафас чиқарамиз. Ҳар нафас олганимизда танамизга ярим литр ҳаво киради. Демак, инсон бир кеча-кундузда 23 240 марта нафас олиб, нафас чиқаради. Бунинг натижасида танамизга таркибида кислород бўлган 11 620 литр ҳаво киради.
Бироқ тўла-тўкис нафас олиш чуқур нафас олингандагина ҳосил бўлади. Ошқозон ҳеч нарса сиғдирмайдиган даражада тўла бўлса, чуқур нафас олиш имкони бўлмайди ва танамизда айланаётган қонни тозалаш учун зарур бўлган кислороднинг бир қисмигина кира олади, холос. Оқибатда танада турли касалликлар пайдо бўлади.
Аён бўлаётирки, биз касалликни ўз пулимизга сотиб олаётган эканмиз. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам буни жуда ҳам аниқ қилиб тушунтирганлар: “Одам авлодлари учун ошқозонини тўлдиришдан-да хунукроқ иш йўқ”.
Шу ўринда мана бу ибратли воқеа ёдга тушади. Аллоҳнинг Расулининг ҳузурига қимматбаҳо совғалар билан бир малакали табибни юборадилар. Пайғамбар алайҳиссалом табибга ҳурмат-эҳтиром кўрсатиб уни ортига қайтариб юборар экан, унга бундай дейдилар: “Биз оч қолмасдан туриб овқат емаймиз, умуман, биз тўйиб овқат емаймиз, шунинг учун табибга муҳтож бўлмаймиз”.
Дамин ЖУМАҚУЛ тайёрлади.
ЎМИ Матубот хизмати
Отам менга ўргатган учта ишни ҳеч қачон унутмайман. Сизларга ҳам улар ҳақида айтиб бергим келди.
Биринчиси, отам менинг қўлимдан тутиб, ёзишни ўргатарди. Мен ўқиш ва ёзишни отамдан ўргандим. Ҳаётим мобайнида нимаики яхши нарса ўқисам, ёзсам, унинг савобидан отамга ҳам насиба бориб туради, иншоаллоҳ.
Иккинчиси, отам тирноқларимни олиб қўяр, менга бу ишнинг аҳамияти, тирноқ остидаги микробларнинг зарари, хусусан, овқат пайтидаги зиёни ҳақида гапириб берарди. Бироз каттароқ бўлганимда тирноғимни ўзим олишимни ўргатди. Ҳар тирноқ олганимда шуларни эслаб, ҳақига дуо қилиб қўяман.
Учинчиси, отам нонушта қилмай уйдан чиқишимга йўл қўймасди. Соғлом бўлишда эрталабки нонуштанинг аҳамиятини кейин билиб олдим. Ҳар нонушта қилганимда ҳам отамнинг ҳаққига дуо қиламан.
Маърузаларимдан бирида йиғилганлардан: «Фарзандларингизга ҳар куни қўллайдиган учта ажойиб одатингиз борми?» деб сўрадим. Бир ота деди: «Ишга кетишимдан олдин уларни ўпиб қўяман, аср намозини ўқиб бўлгач, уларинг ҳар бири учун дуо қиламан, уйқуга ётишларидан олдин уларни бағримга босаман».
Сиз ҳам ўзингиздан сўраб кўринг-чи, отангиз ёки онангиз сиз учун бажарадиган учта энг яхши ишни эслай оласизми? Ёки ўзингиз болангизга учта яхши одатни ўргатяпсизми?..
Абдуллоҳ Муҳаммад Абдулмуътийнинг
"ФАРЗАНД ТАРБИЯСИДА 700 САБОҚ" китобидан