11 Июл, 2025, 16 Муҳаррам, 1447
11 Июл, 2025, 16 Муҳаррам, 1447
Инсон яшаши учун озгина нарса еса кифоя. “Ошқозонингизнинг бир қисмини овқатга, иккинчи қисмини сувга, учинчи қисмини эса ҳавога тақсимланг” (ҳадис)
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу ҳадиси шарифини ҳар бир мусулмон ёдда тутиб, унга амал қилса, ўзининг соғлигини мустаҳкамлайди, умри узаяди ва ҳар доим кайфияти аъло бўлади. Шунингдек, инсон замонавий хушбўй мева-сабзавотлардан еб парҳез қилиб юрса ҳам анча фойдали бўлади.
Кўплаб тадқиқот ўтказган олимлар келган хулоса шу бўлдики, чуқур ва тўлиқ нафас олиш ошқозон лиқ тўла бўлмаган вақтда хийла осон бўлар экан. Чуқур олинмаган нафас ҳаётнинг қисқаришига сабаб бўларкан.
Танани углекисло газдан тозалаш учун қон ўпкага келади. Аммо одамнинг нафас йўли керагича очиқ бўлмаса (бунинг оқибатида кислород ўпкага зарурий миқдорда етиб келмайди ) жараён секинлашади. Натижада қон ҳаётий эҳтиёж бўлган кислород билан керагича таъминланмайди ва ўша ҳолатида танага қайтади. Бу эса инсон танасига зарар етишига сабаб бўлади.
Бир дақиқа ичида биз 16 марта нафас олиб, нафас чиқарамиз. Ҳар нафас олганимизда танамизга ярим литр ҳаво киради. Демак, инсон бир кеча-кундузда 23 240 марта нафас олиб, нафас чиқаради. Бунинг натижасида танамизга таркибида кислород бўлган 11 620 литр ҳаво киради.
Бироқ тўла-тўкис нафас олиш чуқур нафас олингандагина ҳосил бўлади. Ошқозон ҳеч нарса сиғдирмайдиган даражада тўла бўлса, чуқур нафас олиш имкони бўлмайди ва танамизда айланаётган қонни тозалаш учун зарур бўлган кислороднинг бир қисмигина кира олади, холос. Оқибатда танада турли касалликлар пайдо бўлади.
Аён бўлаётирки, биз касалликни ўз пулимизга сотиб олаётган эканмиз. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам буни жуда ҳам аниқ қилиб тушунтирганлар: “Одам авлодлари учун ошқозонини тўлдиришдан-да хунукроқ иш йўқ”.
Шу ўринда мана бу ибратли воқеа ёдга тушади. Аллоҳнинг Расулининг ҳузурига қимматбаҳо совғалар билан бир малакали табибни юборадилар. Пайғамбар алайҳиссалом табибга ҳурмат-эҳтиром кўрсатиб уни ортига қайтариб юборар экан, унга бундай дейдилар: “Биз оч қолмасдан туриб овқат емаймиз, умуман, биз тўйиб овқат емаймиз, шунинг учун табибга муҳтож бўлмаймиз”.
Дамин ЖУМАҚУЛ тайёрлади.
ЎМИ Матубот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Одатда одамларда «Қиз бола бировнинг ҳасми, эрта-индин эрга тегиб кетиб қолади. Ундан нима фойда бўлиши мумкин», деган салбий фикр бўлади. «Ўғил бола эса доимо хизматда бўлади. Уни уйлаб қўйсанг, келин ҳам хизматингни қилади. У қариганингда ҳам жонингга оро киради», каби тушунчалар бор. Бу нотўғри фикр. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қизларга нафақа қилишнинг фазли ҳақида ўз ҳадисларида қайта-қайта баён қилганлар. Ўзлари тўрт нафар қизларига қилган муомалалари билан барчага намуна кўрсатганлар.
Ушбу ҳадиси шариф ва ривоятларда ҳам шу маънолар илгари сурилган.
عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ كَانَتْ لَهُ بِنْتَانِ فَصَبَرَ عَلَى لَأْوَائِهِمَا وَنَفَقَتِهِ عَلَيْهِمَا كَانَتْ لَهُ بِنَفَقَتِهِ عَلَيْهِمَا الْجَنَّةُ».
Зуҳрийдан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимнинг икки қизи бўлса ва уларнинг машаққатларига ва нафақасига сабр қилса, уларга қилган нафақаси учун унга жаннат бўлади», дедилар.
Шарҳ: Қиз боқиш осон нарса эмас, буни ҳамма яхши билади. Бу ишни амалга ошириш учун сабр-матонат керак, ҳаракат, ғайрат керак, топганини сарфлаш керак. Барибир шу қиз эртами, индинми, бировнинг уйига кетиши, келин бўлиши борлигини ўйлаб, юрак увушиб ҳам туради. Айниқса қизи кўп бўлса, бу ҳолат аниқ билинади. Ана шуларни билиб туриб ва сабр этиб, қизларини яхши тарбия қилган одам ўзи учун охиратнинг катта бир мартабасини касб қилган бўлар экан.
Айни пайтда қизларни нафақа билан таъминлаш ҳам лозим экан. Бу иш учун ҳам сабр-бардош керак бўлади.
Икки қизнинг тарбиясидаги машаққатларга, хусусан, қизларнинг нафақасини таъминлашдаги қийинчиликларга сабр қилиш ота-она учун катта савоб ҳамда жаннатга киришга сабаб бўладиган амаллардан бири ҳисобланар экан.
«Яхшилик ва силаи раҳм» китоби 1-жуз
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа