Ҳозир Америкада уч юз минг нафарга яқин ўзбек яшайди. Дастлаб, ўтган асрнинг 60–70-йиллари ўн мингга яқин ўзбек оилалари бу ўлкада қўним топишди. Бир неча минг нафар ўзбеклар 80-йилларда Туркия ва Афғонистон орқали ўтишган. Ўзбекистон мустақиллигидан кейин ҳар йили салкам икки минг фуқаро АҚШ ҳукумати тақдим этаётган «Яшил чипта» соҳибига айланяпти.
Инглиз тилини яхши ўзлаштирган ва ўқишни давом эттириш учун келган ёшлар юқори малакали мутахассис бўлиб, Ватанга қайтиб, танлаган соҳаларида ишни давом эттириш учун аниқ мақсад сари интилишяпти.
Бугун улар фақат ишчи эмас, балки тадбиркор, ўқитувчи, профессор, адвокат, учувчи ва ҳатто ҳуқуқшунос бўлиб давлат ташкилотларида ишлашяпти. Давлат мутахассислари кузатувларига кўра, Америкада турмуш кечираётган миллатлар орасида ўзбеклар ўзининг қонунга итоатлилиги, меҳнатсеварлиги, инсонпарварлиги ва меҳмондўстлиги билан алоҳида ажралиб тураркан.
Ватандошларимиз нафақат АҚШ жамиятининг бир қисми, балки ўзбек миллий маданияти, қадриятлари ва урф-одатларининг муҳим бўғини сифатида ҳам мазмунли ҳаёт кечиришмоқда. Бунда, албатта, миллатимиз, халқимиз равнақи, маданиятимиз тарғиботига бағишлаб ўтказилаётган турли тадбирларнинг аҳамияти катта. Ҳар йили Ўзбекистоннинг Америкадаги элчихонаси юртимиз мустақиллиги, Наврўз ва ҳайит байрамларига бағишлаб ватандошларни тадбирга таклиф қилади ва шодиёналар кенг нишонланади.
Юртдошларимиз ташкил этган «Туркистон-Америка» уюшмаси ва «Ўзбек Америка» жамияти у ердаги ўзбекларни бирлаштириб туради. Ватандошларимиз Пенсилвания, Филаделфия, Техас, Чикаго ва янада узоқ штатларда умргузаронлик қилмасинлар, уларнинг ҳолидан хабар олиб туришади. Жамият миллий қадриятларимизни сақлаб қолиш ва ёшларни Ватанга муҳаббат руҳида тарбиялаш мақсадида турли анжуманлар ўтказади. Уларга ош, ҳалим ва сумалак каби миллий таомлар тортиқ қилинади. Бундан ташқари, уюшма ўн йилдан бери мунтазам Рамазон ойида Ўзбекистондан мураттаб қориларни таклиф қиляпти. Қориларимиз у ердаги жоме масжидларида хатмга ўтиб, маърузалар қилишади ва уларнинг саволларига жавоб беришади.
Америкада бир гуруҳ ўзбекистонлик ташаббускор ёшлар етакчи мутахассислар билан ҳамкорликда инглиз тилида «The Uzbek Times» журнали ва ўзбек тилида «Ватандош» газетасини чоп этишяпти. Журнал ва газета, аввало, буюк аждодларимиз ҳаёти ва ижоди, ўзбек миллий анъаналари, ватандошларимиз ютуқ ва муаммолари, турмуш тарзи ҳақида маълумот беради. Газета ойда, журнал эса ҳар фаслда бир марта чоп этилади.
Америкалик ўзбекларнинг ҳам орзуси киндик қони тўкилган она юртга қайтишдир. Албатта, кўчада миллатдошини кўриб, Ватанни эслаганида, она заминнинг муқаддас тупроғи қай даражада ўзига тортишини фақат ҳижронда яшаётган одамгина ҳис этиши мумкин.
Азизхон ҲАКИМОВ
тайёрлади.
Болалар билан муомала қилиш услуби
Эрингизнинг ҳурматини жойга қўйинг!
Эркак кишининг оилада оила бошлиғи, ота сифатида ўз ўрни бўлмоғи лозим. Бунинг учун аёл киши турмуш ўртоғига нисбатан меҳр-муҳаббатли, айниқса, фарзандларининг олдида отанинг ҳурматини жойига қўймоғи керак. Солиҳа аёл ҳар қандай вақтда оталарининг буюк шахс эканини билдириб туради ва отани ҳурмат қилиш, уни яхши кўришда болаларига ўрнак бўлиб, амалий йўл кўрсатади. Фарзандларига отасининг гўзал хислатларини ўрнак сифатида айтиб беради. Онанинг фарзандига: “Мана шундай қилсанг отанг сендан хурсанд бўлади. Бундай қилмагин, дадангнинг жаҳллари чиқади. Дадангнинг сендан жаҳли чиқса, Аллоҳнинг ҳам ғазаби келади”, дея панд-насиҳатлар қилмоғи мақсадга мувофиқдир.
Арзимас бўлса ҳам ҳадялар беринг!
Фарзандингизга кичик бўлса-да, ҳадялар беринг. Байрам кунлари, бирор муваффақиятга эришганликлари муносабати билан, айниқса, ҳайит кунлари буни унутманг. Бу билан фарзандингизнинг сизга бўлган меҳр-муҳаббати, эътибори ортади, кайфияти кўтарилади, яхшиликлар сари интилади. Совғаларингиз ичида у қизиққан китоблар бўлса, ундан-да яхши.
Фарзандингизга қулоқ солинг!
Фарзандингиз боғчасида ёки мактабида нима бўлганини айтиб бериш учун олдингизга келса, унинг шаштини қайтарманг. Сўзларини диққат билан тингланг. У сиз билан ўзининг ҳис-туйғуларини бўлишмоқчи бўлади. Фарзандингизнинг муваффақиятларини рағбатлантиринг, агарда у имтиҳондан юқори баҳо олса, йилни аъло баҳоларга якунлаб, мақтов ёрлиғи билан тақдирланса, сиз ҳам фарзандингизни муносиб баҳоланг, ширин сўзларингиз билан уни янада илҳомлантиринг.
Фарзандларингиз билан ҳазиллашиб туринг!
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам болалар билан ҳазиллашар ва уларга меҳр кўрсатар эдилар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам неваралари Ҳасайинни ўпдилар. У зотнинг олдиларида тамиймлик Ақро ибн Ҳобис ўтирган эди. У Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга: “Менинг ўнта болам бор, улардан биронтасини ҳам ўпмаган эканман”, деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Раҳм қилмаган кишига раҳм қилинмайди” [1], дедилар».
Набий алайҳиссалом болалар билан ҳазиллашар, уларнинг бошларини силар эдилар. Болалар эса у зотнинг тафтини, меҳрини ҳис қилишарди. Абдуллоҳ ибн Жаъфар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, у киши айтади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўллари билан менинг бошимни силадилар ва: “Аллоҳ, Жаъфарга боласи учун ўринбосар бўл” [2], дедилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам болаларнинг яноқларини силаганлари борасида “Саҳиҳи Муслим”да ривоят келтирилади. Жобир ибн Самура розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга намоз ўқидим, кейин у зот уйларига чиқиб кетдилар, мен ҳам бирга қўшилиб олдим, йўлда иккита ёш бола у зотнинг қаршиларидан чиқди, ҳар бирининг яноқларини алоҳида-алоҳида силаб қўйдилар”.
Муовийя розияллоҳу анҳу: “Кимнинг кичик ёшдаги фарзанди бўлса, фарзанди билан муносабатда ўзини болалардек тутсин”, деганлар.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Муттафақун алайҳ.
[2] Имом Ҳоким ривояти.