Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ри­воят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: «Мўмин (ий­монли) бўлмагунингизча жаннатга кир­майсизлар, бир-бирларингизни яхши кўрмагунингизча мўмин (иймонли) бўлмайсизлар. Ўзаро бир-бирингизни яхши кўришингизга сабаб бўладиган ишни айтайми? Орангизда саломни ёйинглар!» (Имом Муслим «Саҳиҳ»ида ривоят қилган).

Жаннатга кириш шарти иймонли бў­лишдир. Ҳадисдаги: “Мўмин (иймонли) бўлмайсизлар” жумласидан мурод “комил иймонли” бўлмайсизлардир. Ҳар бир мусулмон Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам амрларига амал қилиши лозим.

Салом мусулмоннинг бошқа мусулмон­ларга нисбатан қалбидаги муҳаббатнинг тасдиғидир. Салом бериш билан инсон қаршисидаги кишига хотиржамлик ула­шади. Чунки “Ассалому алайкум” дейиш тинчлик, саломатлик тилашдир.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва сал­лам баъзида саҳобаларига савол бериб, баъзида улардан жавобини сўрардилар, баъзан аксинча бўларди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шу тарзда саҳобалар қалбларида Ислом аҳкомлари ва одобларини мустаҳкам ўрнатганлар.

Шунингдек, Расули акрам соллаллоҳу алайҳи ва саллам бизларга салом бериш­нинг одоблари ва тартибларини ҳам ўр­гатганлар: уловдаги пиёдага; ёлғиз киши кўпчиликка; ёш катталарга салом беради.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ри­воят қилинади. «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Кичик каттага, ўтиб кетаётган ўтирганга, камчилик кўпчиликка салом беради”, дедилар» (Имом Бухорий ривояти). Биринчи бўлиб салом бериш кишининг яхшилиги, қалби поклиги белгисидир.

Абу Айюб Ансорий розияллоҳу анҳу­дан ривоят қилинади. Расулуллоҳ сол­лаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Му­сулмон биродари билан уч кундан ор­тиқ аразлашиши ҳалол эмас. Учраш­ганларида униси ҳам, буниси ҳам юз ўгириб кетади. Уларнинг яхшиси би­ринчи салом берганидир” (Имом Бухорий ривояти).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: «У зот ўтирган бир неча одамлар олдига келиб: “Сизларнинг яхшингиз ва ёмонингиз кимлигини айтайми?” дедилар. Улар ҳеч нима дейишмади. У зот саволларини уч марта такрорладилар. Шунда бир киши: “Ҳа, ё Расулуллоҳ, яхши­миз ва ёмонимиз кимлигини айтинг”, деди. У зот: “Яхшингиз яхшилиги умид қилинадиган, ёмонлигидан қўр­қилмайдиган кишидир. Ёмонингиз эса яхшилиги умид қилинмайдиган, ёмонлигидан қўрқиладиган кишидир”, дедилар» (Имом Термизий “Сунан”ида ривоят қилган).

Манбалар асосида

Жамшид ШОДИЕВ тайёрлади.

"Ҳидоят" журналининг 8-сонидан олинди