Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Июн, 2025   |   1 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:06
Қуёш
04:51
Пешин
12:31
Аср
17:41
Шом
20:03
Хуфтон
21:42
Bismillah
26 Июн, 2025, 1 Муҳаррам, 1447

Фурайъа бинти Молик

21.02.2017   7393   4 min.
Фурайъа бинти Молик

Бу аёл Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) суҳбатларидан баҳраманд бўлиш шарафига эришган, икки дунё саодатини қўлга киритган улуғ саҳобалардан эди. У насл – насаби машҳур ансорийлардан эди.

Фурайъа бинти Молик (разияллоҳу анҳо) ҳамма ерда яхшиликлар қилишга интилган машҳур хонодонлардан бирида улғайди. Ислом тарихи мана шу аёлнинг баракотидан эзгуликка тўлиб тошган воқеа ҳодисалар билан бойдир. Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ўсган оиланинг Ислом динини ёйиш соҳасидаги ҳизматлари ўзи алоҳида китобларга мавзу бўлади.

Саҳобиянинг отаси ҳазрати Молик ибн Синон жаннат билан башоратланган буюк саҳобий эдилар. Абу Саид Ҳудрий куняси билан машҳур бўлган Саъд ибн Молик (разияллоҳу анҳу) унинг акаси эди.

Фурайъанинг бир акаси эса улуғ саҳобий Қатода ибн Нўмон Зафарий             (разияллоҳу анҳу) эди. Бу зот бадр ғазоти қаҳрамонларидан бўлган. Уҳуд куни жангда бир кўзи оқиб тушди. Шу ҳолатда Расулуллоҳ ҳузурларига борди. Пайғамбаримиз муборак қўллари билан кўзини жойига қўйиб, силаб қўйдилар. Унинг кўзи тузалиб, аввалгидан ҳам ўткир бўлди.

Молик ибн Синон ҳали Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Мадинага ҳижрат қилмасларидан олдин ҳам оила аъзоларига у зот ҳақларида завқ билан сўзлаб берарди. Унинг ҳикояларидан оила аъзолари, хусусан Фурайъа зеҳнида ҳам Аллоҳ элчисининг муборак сиймолари гавдаланар, қалбида муҳаббат уйғонар эди. Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Мадинага етиб келишлари билан Молик у зот билан учрашишга ошиққан. Барча оила аъзолари, жумладан, қизи Фурайъа ҳам унга эргашиб борган.

Молик ибн Синон фарзандларига бирон қийматли мерос қолдирмай дунёни тарк этди. Гоҳо улар уйида бирор егулик ҳам топа олмай қолишарди. Эскириб  тўзиб кетган кийимларни янгилашга ҳам имконлари йўқ эди. Аммо улар Аллоҳнинг бу синовига ҳам сабр қилишар, садақа сўрашмас, ҳожатларни билдиришмас эдилар. Шундан сўнг Аллоҳ таоло уларни бой – бадавлат қилди. Чиройли сабрлари ва Расулуллоҳга ихлос – садоқтлари барокотидан яна кўп молу давлатга эга бўлишди.

Фурайъа Ҳазраж қабиласидан Саҳил ибн Рофеъ исмли кишига турмушга чиққан эди. Бир муддат бирга яшагач, эридан ажраб қолди. Саҳл қочиб кетган қулларни излаб йўлга чиққанда, қўлга тушиб қолишдан қўрққан қуллар Мадина яқинида уни ўлдириб кетишди. Рофеънинг ўлими ҳақида хабар келганда Фурайъа эрига Аллоҳдан савоб умид қилиб сабр қилди. Ёлғиз ёрдамчисиз қолгач уйига, яқинлари олдига қайтди.

Фурайъа эрининг уйида тўрт ой ўн кун идда сақлаб ўтирди. Иддаси тугагач, унга Саҳил ибн Бишр уйланди. Саҳил ансорийларнинг Бани Зафар қабиласидан эди. Фурайъа исломнинг барча босқичларида эрига тобе, динимиз изн берган ҳамма ишларда унга ёрдамчи бўлган.

Фурайъа бинти Молик Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) мажлисларида иштирок этиб, нубувват мадрасасида таҳсил олган бахтиёр саҳобиялардан эди. Кучли ҳофиза соғлом тафаккур эгаси бўлган бу аёл Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан саксонта ҳадис ривоят қилган. Ундан эса Зайнаб бинти Каъб ибн Ҳужра ривоят қилган. Фурайъа ривоят қилган ҳадисларни Миср, Ироқ, Шом, Ҳажоз ва Мадина фақиҳлари қабул қилиб, ҳукмлар чиқаришган.

Фурайъа жаннат башорати ила шарафланган саҳобиялар сирасига киради. У ҳижратнинг олтинчи йили Ҳудайбияда дарахт остида Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) байъат қилган бир гуруҳ саҳобиялар сафида эди. Мушриклар мусулмонларни Маккаи мукаррамага киришдан тўсиб қўйганда бўлган ушбу байъатда иштирок этганлар аҳли жаннат ҳисобланишади.

Пайғамбар (салоллоҳу алайҳи васаллам) Фурайъа у билан байъатда ҳозир  бўлган саҳобияларга жаннат башоратини бердилар. Умму Мубашшир ал–Ансорийдан ривоят қилинишича, у киши Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)  Ҳафса онамиз ҳузурида бундай деганларни эшитган: “Иншааллоҳ дарахт остида байъат қилганларнинг ҳеч бири дўзахга кирмайди”.

Давоми бор...

Манбалар асосида

Тошкент Ислом Институти 4-курс талабаси

Тожиддинов Абдуссомад Абдулбосит ўғли тайёрлади

Сийрат ва ислом тарихи
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Фейк хабар тарқатиш ёлғонга шерикликдир

25.06.2025   3393   2 min.
Фейк хабар тарқатиш ёлғонга шерикликдир

Бугунги кунда ахборот тарқатиш имконияти ҳар бир инсонда мавжуд. Биргина сўз, алоқа қурилмаларидаги биргина ҳаракат бутун жамиятда шов-шув, ваҳима келтириб чиқариши мумкин. Англамай, ёки ўйинқароқлик билан, ёки мақсадли ёлғон ахборот тарқатиш ҳоллари кўп кузатилмоқда. Хусусан, дин ва эътиқод каби нозик масалаларда тарқатилаётган фейк хабарлар нафақат шахсий хатолик, балки жамиятга салбий таъсир ўтказувчи умумий масъулият ҳамдир.

Ёлғон гапириш оғир гуноҳлардан саналади. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Ростгўйликни маҳкам тутинглар. Зеро, ростгўйлик эзгуликка йўллайди, эзгулик эса жаннатга бошлайди. Киши рост гапириш ва ростгўйликка интилишда давом этаверади, натижада Аллоҳ ҳузурида ростгўй деб ёзилади. Ёлғончиликдан сақланинглар. Зеро, ёлғончилик гуноҳкорликка, фожирлик эса дўзахга бошлайди. Банда ёлғон гапириш ва ёлғончиликка интилишда давом этаверади, ниҳоят Аллоҳ ҳузурида ёлғончи деб ёзилади”, дедилар. (Имом Бухорий, Муслим, Термизий ривояти).

Шундай экан, ҳақиқатга тўғри келмайдиган ахборотни тарқатиш қатъий ман қилинган.

Фейк хабар тарқатишнинг кўплаб салбий оқибатлари бор:

  1. Жамиятда фитна келтириб чиқаради – нотўғри маълумот одамлар ўртасида ишончсизлик, гумон ва бўлинишларга сабаб бўлади;
  2. Диннинг мавқейини туширади – тўғри тушунчаларни бузиб кўрсатади, эътиқод қилувчиларни адаштиради;
  3. Расмий диний муассасаларга нисбатан иғво ва ишончсизликни келтириб чиқаради – фейк хабарлар баъзан таниқли расмий диний масъуллар номидан сохта фатво ва баёнотлар сифатида тарқатилади;
  4. Жиноятга олиб боради – баъзи ҳолларда фейк хабарлар одамларни тажовузкор ҳаракатларга ундайди.

Қуръони каримнинг Ҳужурот сураси 6-оятда шундай марҳамат қилинади:

“Эй иймон келтирганлар! Агар фосиқ хабар келтирса, аниқлаб кўринглар, билмай бир қавмга мусибат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар”.

Фейк, ёлғон хабарлардан эҳтиёт бўлиш кераклигини Қуръони карим таъкидламоқда. Демак, ҳар қандай хабарни текшириш ва эҳтиёт билан ёндошиш керак.

Рост хабарни қандай ажратиш мумкин:

  • - Расмий ахборот манбаларига таяниш;
  • - Сарлавҳаси эмас, мазмунига эътибор бериш;
  • - Тарқатаётган шахс ёки саҳтфаларни текшириб кўриш;
  • - Мутахассисларга мурожаат қилиш.

Ҳар бир хабар – тарқатувчи учун ҳам, ундан фойдаланувчи учун ҳам масъулият. Алоқа воситалари ва ижтимой тармоқларга жойлаётган пост билан ё тўғриликни тарғиб қилиш, ёки одамларни чалғитиш мумкин.

Шундай экан, фейк ахборот тарқатиш оғир маънавий жиноятдир. Ҳар бир мусулмон бундай хатарли ҳолатдан ўзини ва бошқаларни сақлаши лозим.

Хоразм вилояти Шайх Қосим бобо

жоме масжиди имом-хатиби Шермуҳаммад Болтаев

МАҚОЛА