Умра ибодатини мукаммал адо қилиш учун киши ўзини ҳар томонлама тайёрлайди. Барча амаллар ниятга боғлиқ бўлгани учун, ибодатда ягона мақсад Аллоҳ таолонинг розилигини исташ бўлиши керак.
Агар дунё ноз – неъматларига эришмоқчи, “ҳожи” ёки “умрага борган” номларини қозонмоқчи, “ҳўжа кўрсин” ёки асосий мақсади ўзга юртларни сайр қилиб, бир йўла умрани адо этиб келмоқчи бўлса, умра ибодати қабул бўлмайди. Аллоҳ таоло буюради:
“Ҳаж ва умрани Аллоҳ учун мукаммал адо этинг!”. Бақара сураси, 196.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан нақл қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Умра кейинги умрагача қилган гуноҳларига каффоратдир...”. Саҳиҳи Бухорий, 1773.
Ато розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: “Ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтдилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ансорий аёлга: “....Рамазон ойи келса у ойда умра қилгин, чунки рамазон ойидаги умра ҳаж қилган билан баробар савобга эгадир”-дедилар. Термизий ривояти.
Мазҳабимиз хулосасига кўра умра суннати муаккададир. У буюк зиёратдир! Зеро, мусулмон киши бунда бутун қалби, руҳи ва бадани ила Аллоҳ таоло учун энг суюкли бўлган жойни зиёрат қилади. Бу омонлик диёрида кўнгиллар хотиржам бўлади, кўзлар эса уни кўришликка ошиқ бўлади. Бу диёр мусулмонлар қалбидан улкан ўрин эгаллаган Макка ва Мадинадир.
Ҳаммамизга маълумки, умра қилишни қасд қилган ҳар бир мусулмон улуғ ибодатни тўла-тўкис адо этишни истайди. Ўз-ўзидан биз учун бу нафақат ибодат, балки узоқ масофали сафар ҳамдир. Шу сабабли, умра қилишни қасд қилган ҳар бир киши умра қонун – қоидалари билан бир қаторда сафар қоидалари ва одобларини яхшилаб ўрганиши лозимдир. Улар қуйидагилардир:
“Аставдиъукумулллоҳал-лазий ла тазиъу вадаъиуҳу (маъноси: “Сизларни Унга топширилган омонатлар зойе бўлмайдиган Зот Аллоҳга омонат топширдим”)”. Ибни Можа ривояти;
Ибни умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафарга чиқиб туяларига ўрнашсалар Аллоҳга ҳамд (Алҳамдулиллаҳ), тасбеҳ (Субҳаналлоҳ) ва уч маротаба такбир (Аллоҳу акбар)ни айтиб шундай дердилар: “Субҳаналлазий саххоро лана ҳаза ва ма кунна лаҳу муқринийн. Ва инна ила Роббина мунқолибун. Аллоҳумма инна насъалука фий сафарина ҳаза ал-бирро ват-тақва ва минал амали ма тарзо. Аллҳумма ҳаввин сафарона ҳаза ватви анна буъдаҳу. Аллоҳумма антас-соҳибу фис-сафари вал холифату фил аҳли. Аллоҳумма инний аъузу бика мин ваъсаис-сафар ва каабатил манзор ва суил мунқолаб фил аҳли вал мали вал валад” (маъноси: “Бизларга бу (улов)ни бўйсундириб қўйган зотга тасбеҳ айтамиз. Бизлар ўзимиз бунга қодир эмас эдик. Албатта, бизлар (барчамиз) Раббимиз (ҳузури)га қайтувчидирмиз. Ё, Аллоҳ! Биз Сендан ушбу сафаримизда яхшилик, тақво ва Ўзинг рози бўладиган амални сўраймиз. Ё, Аллоҳ! Ушбу сафаримизни енгиллаштир ва узоғини яқин қил. Ё, Аллоҳ! Сен сафарда ҳамроҳ ва аҳли-оилага кафилдирсан. Ё, Аллоҳ! Мен Сендан сафар қийинчиликлари, ғамга солувчи манзара ҳамда аҳли-оила, мол ва фарзандга ёмон ҳолда қайтишдан паноҳ тилайман”).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафардан қайтганларида эса: “Айибуна таибуна абидуна лироббина ҳамидуна” (маъноси: “Ё, Аллоҳ! Қайтишимизни тавба қилувчи, ибодат қилувчи ва ҳамд айтувчи ҳолда қилгин”), жумласини қўшиб қўярдилар. Муслим ривояти.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон уловга минмоқчи бўлсалар оёқларини узангига қўйишлари билан: “Бисмиллоҳ”, – дер эканлар. Эгарга ўрнашиб олганларидан кейин: “Алҳамду лиллаҳи ала кулли ҳал. Субҳаналлазий саххоро лана ҳаза, вама кунна лаҳу муқринийн. Ва инна ила Роббина ламунқолибун”, – деб қўяр эканлар. Уловга миниладиган ҳайвонлардан ташқари замонавий йўл воситалари ҳам киради.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Учта дуо борки, шаксиз мустажобдир. Мазлумнинг, мусофирнинг ва ота-онанинг фарзандига қилган дуоси”. Термизий ривояти.
Абдуллоҳ ибн Зубайр розияллоҳу анҳу айтдилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар:“Менинг ушбу масжидимда ўқилган намоз ундан бошқа масжидларда ўқилган мингта намоздан афзалдир. Фақатгина масжидул ҳаром бундан мустаснодир. Масжидул ҳаромда ўқилган намоз менинг масжидимда ўқилган юзта намоздан афзалдир”. Имом Аҳмад ривояти.
Аллоҳ таоло умра зиёратига отланган ватандошларимизнинг сафарларини бехатар, ибодатларини ўз дагоҳида қабул қилсин!
Жаҳонгир Убайдуллоҳ,
Т
Нукус шаҳридаги "Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний" ўрта махсус ислом билим юрти кичик спорт майдонида "Спорт - саломатлик гарови" шиори остида мусобақа ташкил этилди.
Ушбу футбол мусобақаси қарийб икки ҳафта давомида кўтаринки кайфиятда, соғлом рақобат руҳида ўтди. Талабалар ўз жамоалари билан ғалаба учун курашар экан, ўзаро ҳурмат, жамоавийлик ва спортга бўлган меҳрини намоён этди. Беллашувларда ҳар бир жамоа ғалабага муносиб ўйин намойиш этди, томошабинлар эса ҳар бир гол ва ҳаракатни қизғин олқишлар билан кузатиб борди.
Уч гуруҳда, жами 11 жамоа ўйинларда иштирок этди. Дастлабки ўйинда А гуруҳидан, В гуруҳидан ва С гуруҳидан ғолиблар аниқланиб, кейинги босқичга йўлланма олди.
Якунига кўра, 4-Б курс талабаларидан тузилган гуруҳ 3-ўринни, 2-А курс талабаларидан тузилган гуруҳ 2-ўринни ва 4-С курс талабаларидан тузилган гуруҳ 1-ўринни эгаллади.
Ғолиб жамоалар билим юрти жамоаси томонидан тайёрланган диплом ва совғалар билан тақдирланди. Шунингдек, мусобақа давомида энг яхши дарвозабон, энг яхши ҳужумчи, энг яхши ўйинчилар аниқланиб, улар ҳам фахрий ёрлиқлар билан тақдирланди.
Мусобақа якунида Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси Б.Разов, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши раисининг ижтимоий ва диний ташкилотлар бўйича котибият мудири Ж.Юсупов ҳамда билим юрти мудири Ж.Абдиразаков мусобақа иштирокчиларини ғалабалари билан табриклаб, келгуси ўқишларида муваффақиятлар тилади.