Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
06 Октябр, 2024   |   03 Рабиъус сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:07
Қуёш
06:25
Пешин
12:16
Аср
16:12
Шом
17:59
Хуфтон
19:12
Bismillah
06 Октябр, 2024, 03 Рабиъус сони, 1446

Араб тилидаги контентни яхшилаш бўйича вебинар ўтказилди

6.09.2024   1846   3 min.
Араб тилидаги контентни яхшилаш бўйича вебинар ўтказилди

Подшоҳ Салмон номидаги араб тили глобал академияси ва Ислом ҳамкорлик ташкилоти ахборот агентликлари иттифоқи (UNA-OIC) “Араб тилида сўзлашмайдиган ИҲТга аъзо давлатлар ахборот агентликларида арабча мазмунни ошириш” мавзусида вебинар ташкил этди.

Академия бош котиби доктор Абдуллоҳ бин Солиҳ Ал-Вашмий анжумандан турли медиа платформаларда араб тилидаги контентни бойитиш мақсади кўзланганини таъкидлади. Бу саъй-ҳаракат тегишли ходимларни рағбатлантириш ва қўллаб-қувватлаш, уларнинг илмий ва касбий имкониятини оширишга ёрдам беради.

UNA-OIC бош директори Муҳаммад бин Абд Раббо Ал-Ямий арабча гапирилмайдиган юртлардаги ахборот агентликлари таркибида араб тили бўйича бўлимлар, рақамли платформаларда саҳифалар очишга интилиш ортаётганини эътироф этди. 

– Бундай ташаббус ишончли маълумот манбаси яратиш орқали маданий мулоқот кўпригини барпо этиш ва мустаҳкамлашга қаратилган, – деди у.

Вебинарда Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги Халқаро ахборот  таҳририяти бош муҳаррири ўринбосари Ўткир Алимов ва Таржима таҳририяти етакчи муҳаррири Фатҳиддин Самариддинов ҳам иштирок этди.

– Республикамиз ҳаётига оид ижтимоий-сиёсий ахборотларни тарқатувчи етакчи расмий ахборот агентлиги ҳисобланган ЎзА бугунги кунда ўз фаолиятини замон талабидан келиб чиқиб такомиллаштириш йўлида изчил иш олиб бормоқда, – деди агентлигимиз араб тилидаги саҳифаси масъул ходими Ф.Самариддинов. – ЎзА давлат идоралари фаолияти, мамлакатимиз ва жаҳонда юз бераётган муҳим ижтимоий-сиёсий воқеаларни батафсил ёритиб келмоқда. Агентлигимиз 9 тилда, жумладан 2010 йилдан араб тилида ҳам тезкор, холис ахборот узатиб келади. Чунончи, Ўзбекистон сўнгги йилларда хорижий давлатлар билан дўстона муносабатни ривожлантириш борасида сезиларли натижага эришаётгани, мамлакатимиздаги ижобий ўзгаришлар дунё ҳамжамиятида юртимизга нисбатан жиддий қизиқиш уйғотаётгани, давлатимизнинг халқаро майдондаги нуфузи ошишига хизмат қилаётганидан биринчилардан бўлиб оммани хабардор қилади. Ўз навбатида, тузилмамиз жаҳоннинг етакчи ахборот агентликлари билан ҳамкорликни мунтазам ривожлантириш, мунтазам ахборот алмашишни йўлга қўйиш, дунёда рўй бераётган воқеалар тўғрисида аҳолини холис, ҳаққоний ахборот билан тезкор таъминлаш имкониятини изчил кенгайтирмоқда. Хусусан, араб тилидаги ахборотларимизда Кўрфаз давлатлари билан икки ва кўп томонлама алоқалар жадал ривожланаётгани яққол акс этмоқда.

Вебинарда “Араб тилида сўзлашмайдиган ИҲТга аъзо давлатлар ахборот агентликларида арабча мазмун муаммоси” ва “Подшоҳ Салмон номидаги араб тили глобал академиясининг араб тилида сўзлашмайдиган давлатлар ахборот агентликларида арабча мазмунни яхшилашга қараши” мавзулари муҳокама қилинди.

Сессияларда тилшуносликни ривожлантиришга ҳисса қўшадиган механизм ва дастурлар, тегишли ахборот агентликлари дуч келаётган масалалар ҳам кўтарилди. Айни муаммоларни бартараф этишнинг мақбул йўллари, ечими кўриб чиқилди. Институционал тилшунослик бўйича ўқув дастурлари ва режалар ишлаб чиқиш, араб тилидан фойдаланиш кўламини кенгайтиришга ҳисса қўшадиган услубий ёндашувлар ишлаб чиқиш зарурлиги қайд этилди.

Вебинар якунида тилни тарғиб қилишда ОАВ аҳамиятини инобатга олган ҳолда, хорижий ахборот агентликларида араб тилидаги контентни кўпайтириш бўйича тавсия берилди. Подшоҳ Салмон Глобал академияси ва UNA рақамли маконда араб тили мавжудлигини қўллаб-қувватлаш, араб тилида сўзлашмайдиган давлатларда айни масалага бағишланган форумлар ташкил этиш учун ҳамкорликни ривожлантиришга чақирилди.

Муҳаррама Пирматова, ЎзА

Араб тилидаги контентни яхшилаш бўйича вебинар ўтказилди Араб тилидаги контентни яхшилаш бўйича вебинар ўтказилди Араб тилидаги контентни яхшилаш бўйича вебинар ўтказилди
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Сиз эмасми, ё Расулуллоҳ

25.09.2024   3093   8 min.
Сиз эмасми, ё Расулуллоҳ

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Сизнинг пайғамбарлигингизни тасдиқ қилмай мусулмон бўла олмайман, ё Расулуллоҳ! Чунки Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Аллоҳга ҳамда Унинг уммий Набийсига иймон келтиринг!”, (Аъроф сураси, 158-оят) деган-ку!

Иймонимнинг асосий пойдеворларидан бири сизга муҳаббат қўйишдир, ё Расулуллоҳ! Ахир, сиз ўзингиз: “Сизлардан бирортангиз мен унга то ота-онаси, боласи ва барча инсонлардан кўра суюклироқ бўлмагунимча ҳаргиз комил мўмин бўла олмайди ”, дегансиз-ку! Дарҳақиқат, сиз мана шундай олий муҳаббатга лойиқсиз, ё Расулуллоҳ.

Аллоҳ таоло сизнинг зикрингизни баланд, қадрингизни олий қилди. Исмингизни Ўзининг исми ила ёнма-ён зикр қилди. Биз мўминлар фақат сиз рози бўладиган ишларни қиламиз. Ахир, Аллоҳ таоло мўминлик учун сизни рози қилишни шарт қилган-ку, ё Расулуллоҳ! “Агар мўмин бўлсалар, рози қилишларига Аллоҳ ва Унинг Расули ҳақлироқдир” (Тавба сураси, 62-оят).

Биз сизнинг буйруғингизни иккиланмасдан, сўзсиз бажарамиз. Чунки сизнинг амрингизга хилоф қилганларни Аллоҳ таоло фитна ва аламли азоб етишидан огоҳлантирган-ку, ё Расулуллоҳ! (Пайғамбарнинг) амрига хилоф иш тутадиган кимсалар ўзларига бирор фитна етиши ёки аламли азоб етишидан ҳазир бўлсинлар!” (Нур сураси, 63-оят).

Биз сизга тўлиқ итоат қиламиз. Чунки Аллоҳ таоло сизга бўлган итоатни Ўзига бўлган итоат билан ёнма-ён қўйган ва Ўзининг итоатига сизга бўлган итоатни шарт қилган-ку, ё Расулуллоҳ! “Ким пайғамбарга итоат қилса, батаҳқиқ, у Аллоҳга итоат қилибди” (Нисо сураси, 80-оят).

Қиёмат куни биз ҳасрат-надомат қилмаслигимиз учун бу дунёда сизга эргашамиз, ҳеч қачон буйруғингизга хилоф иш қилмаймиз. Чунки сизга эргашмаган, итоат қилмаган ҳамда сизнинг амрингизга қарши иш қилган осийлар қиёмат куни, албатта, жуда қаттиқ пушаймон бўлишади-ку, ё Расулуллоҳ! “Юзлари олов ичида айлантирилаётган кунда улар: “Эҳ, кошки Аллоҳга итоат қилганимизда эди, Расулига итоат қилганимизда эди!”, дерлар” (Аҳзоб сураси, 66-оят).

Биз сиз танлаган йўлни танлаймиз, чунки сиз билан бир йўлни танламагани сабабли қиёмат куни золимлар ҳасрат-надомат чекишади-ку, ё Расулуллоҳ! “У кунда золим икки қўлини тишлаб: “Эй, воҳ!!! Пайғамбар ила бир йўлни тутганимда эди!”, дер. “Эй, воҳ!!! Кошки фалончини дўст тутмаганимда эди. Батаҳқиқ, менга зикр (Қуръон) келганидан сўнг у (гумроҳ дўст) мени адаштирди. Шайтон инсонни ёрдамсиз ташлаб кетгувчидир”, дер (Фурқон сураси, 27–29-оятлар).

Биз Аллоҳ таолога суюкли банда бўлишимиз учун сизга эргашамиз ва итоат қиламиз. Чунки Аллоҳ таоло Ўзининг муҳаббатига – сизга эргашишни ва итоат қилишни шарт қилган-ку, ё Расулуллоҳ!. “Айтинг (эй, Муҳаммад!): “Агар Аллоҳни севсангиз, менга эргашингиз. Шунда Аллоҳ сизларни севади ва гуноҳларингизни мағфират қилади”. Аллоҳ кечирувчи ва раҳмлидир. Айтинг: “Аллоҳ ва Расулига итоат қилинг. Агар юз ўгирсангиз, Аллоҳ, шубҳасиз, кофирларни севмас” (Оли Имрон сураси, 31–32-оятлар).

Биз ўзаро ўртамизда чиққан келишмовчиликларга сизни ва сиз олиб келган одил шариатни ҳакам қиламиз. Ахир, ўзаро чиққан келишмовчиликларга сизни ҳакам қилмагунимизча, кейин сиз чиқарган ҳукмга дилларимизда танглик топмай, бутунлай таслим бўлмагунимизча, зинҳор комил мўмин бўла олмаслигимизга Аллоҳ таоло Ўзи билан қасам ичган-ку, ё Расулуллоҳ! “Йўқ, Роббинггизга қасамки, сизни ўз ораларида чиққан келишмовчиликларга ҳакам қилмагунларича, сўнгра, сиз чиқарган ҳукмга дилларида танглик сезмай, бутунлай таслим бўлмагунларича, зинҳор мўмин бўла олмаслар!” (Нисо сураси, 65-оят).

Сиз нимани келтирган бўлсангиз – оламиз, сиз нимадан қайтарган бўлсангиз – қайтамиз. Чунки Аллоҳ таоло бизга сиз келтирган нарсани олиб, сиз қайтарган нарсадан қайтишни буюрган-ку, ё Расулуллоҳ! “Пайғамбар сизларга нимани келтирса, ўшани олинглар ва нимадан қайтарса, ўшандан қайтинглар. Аллоҳдан қўрқинглар. Албатта, Аллоҳ азоби шиддатли зотдир” (Ҳашр сураси, 7-оят).

Бизнинг Аллоҳ таолодан ва охират кунидан умидимиз бор. Шунинг учун ҳар бир ишимизда сиздан ўрнак оламиз. Ахир, Қуръони каримда Аллоҳдан ва охират кунидан умидвор мўминларга намуна қилинган зот сиз эмасми, ё Расулуллоҳ?! “Батаҳқиқ, сизлар учун – Аллоҳдан ва охират кунидан умидвор бўлганлар ҳамда Аллоҳни кўп зикр қилганлар учун Расулуллоҳда гўзал намуна бордир” (Аҳзоб сураси, 21-оят).

Жаннатда набийлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳлар билан бирга бўлишимиз учун сизнинг кўрсатмаларингизга бўйсунамиз. Ахир, Аллоҳ таоло неъматлантирган бандалар билан жаннатда бирга бўлиш башоратига сизга итоат қилиш шарт қилинган эмасми, ё Расулуллоҳ?! "Ким Аллоҳга ва Расулга итоат қилса, айнан ўшалар Аллоҳ неъматлантирган набийлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳлар билан биргадирлар. Уларнинг ҳамроҳлари нақадар гўзалдир!" (Нисо сураси, 69-оят).

Бутун оламларга раҳмат қилиб юборилган зот – сиз эмасми, ё Расулуллоҳ?! “Биз сизни оламларга фақат раҳмат қилиб юборганмиз” (Анбиё сураси, 107-оят).

Сизга кўплаб саловатлар айтамиз. Чунки сизга саловат айтишни Аллоҳ таоло мўминларга буюрган. Ахир Аллоҳ таоло Ўзи ҳам, Унинг фаришталари ҳам сизга саловат айтишади-ку, ё Расулуллоҳ! “Албатта, Аллоҳ ва Унинг фаришталари Пайғамбарга саловат айтурлар. Эй, иймон келтирганлар! Сиз ҳам унга саловот айтинг ва салом юборинг” (Аҳзоб сураси, 56-оят).

“Ва тезда Роббингиз сизга ато қилур ва сиз рози бўлурсиз” (Зуҳо сураси, 5-оят) ояти нозил бўлганда, “Ундай бўлса, умматимдан бирортаси дўзахда бўлишига рози бўлмасман”, деган зот сиз эмасми, ё Расулуллоҳ?!

Макка даври ҳаёти оддий инсонлар ҳамда мазлумлар учун ибратли бўлган, Мадина даври эса ҳукм юритиш қўлида бўлган ҳокимларга раҳбарлик қилиш таълимини берган ибратли ҳаёт сизнинг ҳаётингиз эмасми, ё Расулуллоҳ?

Сиз ҳақингизда нима дей оламан, ё Расулуллоҳ? Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло раббоний, кўркам йиғилишда пайғамбарлардан аҳду паймон олиб, шундай деган: “Эсланг, Аллоҳ Набийлардан шундай аҳд олган эди: “Мен сизларга китоб ва ҳикмат берганим учун, эндиликда сизлардаги нарсани тасдиқловчи бир Пайғамбар (Муҳаммад) келганда, албатта, унга иймон келтирасиз ва ёрдам берасиз, – деб туриб: “Иқрор бўлдингизми? Бу ҳақда ишончли аҳду паймонимни қабул қилдингизми?” деганида, улар: “Иқрор бўлдик”, дейишди. У: “Энди гувоҳ бўлинглар, мен ҳам сизлар билан бирга гувоҳ бўлувчиларданман”, деди”. (Оли Имрон суарси, 81-оят).

Ё Расулуллоҳ, сиз ва менинг мисолим худди қоронғу кечада саҳрода адашиб, йўлини йўқотган, нима қиларини билмай довдираб, тушкунликка тушган, сўнгра осмонга ой чиқиб, унинг нурида ўз йўлини топиб олган кишига ўхшайди. Шунда мен хурсандлигимдан: “Эй ой, Аллоҳ қадрингни баланд, нурингни зиёда, ўзингни эса тўлин ва гўзал қилсин”, дейман.

Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло қадрингизни баланд қилди. “Сизнинг зикрингизни юқори кўтариб қўйдик” (Шарҳ сураси, 4-оят).

Дарҳақиқат Аллоҳ таоло нурингизни зиёда қилди. “Дарҳақиқат, сизларга Аллоҳдан нур (Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам) ва ойдин Китоб келди” (Моида сураси, 15-оят).

Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло сизни буткул гўзал қилди. “Эй Набий, албатта, Биз сизни гувоҳлик берувчи, хушхабар элтувчи, огоҳлантирувчи, Аллоҳнинг изни ила Унга (Унинг динига) даъват қилувчи ҳамда (йўл кўрсатувчи) нурли чироқ қилиб юбордик” (Аҳзоб сураси, 45–46-оятлар).

Аллоҳ таоло бизларни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга муносиб уммат қилсин! Қиёмат куни у зот соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шафоатларига муяссар айласин! Омийн!

Қудратуллоҳ Сидиқметов

Мақолалар