Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
01 Октябр, 2024   |   28 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:02
Қуёш
06:20
Пешин
12:18
Аср
16:19
Шом
18:08
Хуфтон
19:20
Bismillah
01 Октябр, 2024, 28 Рабиъул аввал, 1446
Мақолалар

Оёқлар ораси тўрт бармоқ кенглигида очилади

18.09.2024   1565   2 min.
Оёқлар ораси тўрт бармоқ кенглигида очилади

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Намозхон қиём ҳолатида қиблага юзланган, қадди тик, қўллари икки ёнга туширилган, иккала оёқларининг ораси тўрт бармоқ кенглигида очилган бўлади.

Намозда қиёмда турганда оёқлар ораси қандай ҳолатда туриши ҳақида Абдурраҳмон ал-Жузайрий раҳимаҳуллоҳ “ал-Фиқҳ ъала-л-мазоҳиб ал-арбаъа” асарида қуйидагиларни ёзган: “Қиём ҳолатида икки оёқни очиш миқдори жуда яқин ҳам, жуда узоқ ҳам бўлмаслиги керак. Фақат семизлик, тўлалик, барвасталик ва шунга ўхшаш узр билан бўлса, жоиз. Мазҳабларда унинг миқдори борасида ихтилофлар

Ҳанафийлар икки оёқ орасини тўрт бармоқ миқдори очиш деб белгилаганлар. Ундан ортиқ ёки кам бўлса, макруҳ бўлади.

Шофеъийлар эса бир қарич деб белгилаганлар. Улар ораси бундан қисқа ёки ортиқ очилса, макруҳ бўлади. Худди бу бир оёқ олдинроқда, бириси орқароқда тургандек макруҳ бўлади.

Моликийлар икки оёқ орасини очишни суннат эмас, балки мандуб бўлади, дейдилар. Улар фикрича, икки оёқ ораси бир-бирига теккизилган ёки жуда очилган ҳолатда эмас, балки урфда ёмон кўрилмайдиган ҳолатдаги ўртача очилиши керак.

Ҳанбалийларнинг фикрлари ҳам моликийлар сингаридир, фақат улар мандуб ёки суннат деб белгилаган эмаслар» (Абдурраҳмон ал-Жузайрий. ал-Фиқҳ ъала-л-мазоҳиб ал-арбаъа. Ж. 1. – Б. 202).

Бу масала бўйича доктор Ваҳба Зуҳайлий «Ал Фиқҳул Исламийю ва адиллатуҳу» (Ислом фиқҳи ва унинг далиллари) номли китобида (Ж. 1. – Б. 695) қуйидагиларни ёзади:

Ҳанафийлар айтадилар: “Қиёмда икки оёқ орасини тўрт энлик миқдорича очиб туриш суннатдир. Чунки бу хушуъга яқинроқдир”

Шофеъийлар айтадилар: “Икки оёқ ораси бир қарич
миқдорида очилади”

Моликий ва ҳанбалийлар айтадилар: “Икки оёқнинг орасини очиш мандубдир. Ўртача ҳолатда бўлсин. Иккисини бир-бирига қўшиб олмасин ёки жуда кенгайтириб, урфда нохуш саналадиган бўлмасин”.

Демак, тўрт мазҳабнинг фиқҳий қарашларига кўра намозда қиёмда турганда икки оёқ ораси жуда катта очилган бўлмаслиги, урфда ва одамлар назарида ғайритабиий кўринмаслиги даркор. Шунинг учун ҳам, намозларда икки оёқларини кериб, кенг очиб туриш ҳолати намоз борасидаги диний анъанага тўғри келмагани боис эриш туюлади.

“Суннатга мувофиқ намоз ўқинг” китобидан олинди.

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар

Бу хонада гуноҳ қилма, бу ерда Қуръонни 12 минг марта ўқиганман

27.09.2024   3165   3 min.
Бу хонада гуноҳ қилма, бу ерда Қуръонни 12 минг марта ўқиганман

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Абу Бакр ибн Айёш роҳимаҳуллоҳ табаъа тобеъинлардан бўлиб, машҳур етти қироатнинг ровийларидан бири эди. У зот Шуъба исми билан машҳур эди. «Осимнинг Шуъбадан ривояти» дейилган қироат соҳиби шу кишининг исми билан юритилади. Буюк имом Аҳмад ибн Ҳанбал Ана шу муборак зотни «Қуръон ва яхшилик соҳиби эди», деб таърифлаганлар.

Шуъба роҳматуллоҳи алайҳ ҳижрий 95 йилда туғилиб, 193 йили Куфа шаҳрида, 96 ёшида вафот этган.

У зот вафотидан олдин ўғлига уйидаги ҳужралардан бирини кўрсатиб, «Ўғлим, мана шу ҳужрада гуноҳ қилишдан сақланингла, чунки мен бу хонада Қуръонни ўн икки минг марта ўқиб тугатганман», деган эканлар... Субҳаналлоҳ!

Ўлим тўшагида ётганларида ёнларида ўтирган қизлари йиғласа, «Нега йиғлайсан, қизим? Мендан хавотирланяпсанми? Мен мана шу хонада Қуръонни ўн икки минг марта хатм қилганман…» деганлар.

Умрини Қуръонга бағишлаган бу улуғ зот бу хизматларини Аллоҳ таоло қабул қилишидан, улар сабабли гуноҳларини кечиб юборишидан умидвор бўлганлар.

Бир аёл мана шу ўринга мос воқеани айтиб берган эди:

«Турмуш қурган илк кунларимизданг бошлаб, эрим билан ҳар куни икки саҳифа Қуръон ўқишга келишиб олдик. Алоҳида вақт ажратиб, бирга Қуръон ўқиб ўтирамиз. Аввал у киши менга бир саҳифани ўқиб берадилар, кейин мен у кишига иккинчи саҳифани ўқиб бераман. Мабодо сафарда бўлиб қолсалар, икки саҳифани иккимиз ҳам ўзимиз ўқир эдик, шунда ўша икки саҳифа икки марта ўқилар эди.

Аллоҳ таоло бизни шу вазифани доимий бажаришга мушарраф айлади. Ҳар сафар Қуръонни ўқиб тугатганимизда охирги саҳифасига бир белги қўямиз. Бу йил тўйимизга ўттиз йил бўлибди. Охирги саҳифадаги белгилар эса 127 та бўлибди. Демак, шу ўтган йиллар давомида Қуръонни 127 марта хатм қилибмиз. Қуръон ўқишда давом этганимиз сари, ҳаётимизга осойишталик, бахт ва нур кириб келаверди, энг асосийси – турмуш ўртоғим билан ўртамиздаги муҳаббат кучайиб бораверди. Аллоҳ у кишини паноҳида асрасин!»

Энди мана шу саволга жавоб беринг:

Ҳаётингиздан ўрин олган оддий, лекин доимий, айни вақтда дунёга ҳам, охиратингизга ҳам (ибодатга, ижтимоий ҳаётга, илм-фанга ёки соғлом турмуш тарзига алоқадор) манфаатли бирор вазифангиз борми?

Ўзингиз учун кунлик одатий вазифа кашф этсангиз, лаънати шайтон ҳар хил йўллар билан сизни вазифангиздан чалғитишга ҳаракат қилади. Лекин сиз бунга йўл қўйманг! Ҳушёр бўлинг, у сизни тўхтатиш учун турли важларни ўйлаб топади. Қилиб юрган вазифангиздан сизни оғдириш учун бирор кишидан ҳам фойдаланиши мумкин (одатда яқин инсонларингиздан бирини танлайди. Масалан, энг яқин дугонангизни…) Огоҳ бўлинг! Инсон ва жин-шайтонлар сизни йўлдан оздиришига асло йўл қўйманг!

Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг

“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ таржимаси.