25 Ноябр, 2024, 24 Жумадул аввал, 1446
25 Ноябр, 2024, 24 Жумадул аввал, 1446
Мамлакатимиз ҳудудида яшовчи турли миллат ва элатларнинг тили, урф-одати ва анъаналарига ҳурмат билан муносабатда бўлиш, уларни ривожлантириш учун шарт-шароитлар яратишга катта эътибор қаратиб келинмоқда.
Давлатимиз сиёсатининг энг муҳим, устувор йўналишларидан бири барча миллатларнинг равнақи учун тенг шароит ва имконият яратиш, миллатлараро муносабатларни уйғунлаштиришдир.
Мазкур муҳим вазифаларни амалга ошириш мақсадида Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси, Дин ишлари бўйича қўмита қатор вазирлик ва идоралар билан ҳамкорликда Халқаро бағрикенглик кунига бағишлаб 11–16 ноябрь кунлари “Бағрикенглик ҳафталиги”ни ўтказмоқда. Бу ҳақда ЎзА хабар берди.
Ҳафталик давомида турли маданий, маънавий-маърифий ва илмий-амалий тадбирлар ўтказиш режалаштирилган. Ҳафталик доирасида Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси Медиа марказида мамлакатимизда миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенгликни таъминлаш, хорижий давлатлар билан дўстлик алоқаларини ривожлантириш борасида амалга оширилаётган ишлар юзасидан “Ўзбекистон – бағрикенг диёр” мавзусида Халқаро пресс-клубнинг навбатдаги сессияси бўлиб ўтади.
Шу куннинг ўзида Тошкентдаги “Янги Ўзбекистон” боғида турли миллат ва диний конфессиялар вакиллари иштирокида Мустақиллик монументига гулчамбар қўйиш тадбири бўлиб ўтади.
Тадбир доирасида 12 ноябрь куни Тошкент фотосуратлар уйида “Ўзбекистон – бағрикенг диёр” номли фотокўргазманинг очилиш маросими бўлиб ўтади. Кўргазмадан кўзланган мақсад юртимизда диний эркинлик ва миллатлараро муносабатларнинг барқарорлигини кенг жамоатчиликка яна бир бор намойиш этиш ва шу қадриятларни сақлаб ривожлантиришдан иборат.
13 ноябрь куни Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасида “Янги Ўзбекистон китоб ва кутубхонадан бошланади” номли қардош халқлар ёзувчи ва шоирлари китоблари кўргазмасининг очилиш маросими ташкил этилади. Тадбирнинг асосий мақсади ёш авлод онгига Ватанга муҳаббат ва унинг тақдири учун дахлдорлик ҳиссини сингдириш, уларни миллий ва умуминсоний қадриятларга содиқлик руҳида тарбиялаш, диний бағрикенглик ва миллатлараро тотувликни мустаҳкамлаш, уларни китобхонликка фаол жалб қилишдан иборат.
14 ноябрь куни Тошкент Фотосуратлар уйидаги фотокўргазма ҳамда Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасидаги қардош халқлар ёзувчи ва шоирлари китоблари кўргазмаларига талаба-ёшлар ташрифи белгиланган.
15 ноябрда Тошкентдаги “Wyndham Tashkent” меҳмонхонасида динлараро ва миллатлараро бағрикенгликни таъминлашга ўз ҳиссасини қўшиб келаётган маҳаллий фуқаролар ва хорижлик ҳамкорларни “Диний бағрикенглик” кўкрак нишони билан тантанали тақдирлаш маросими бўлиб ўтади.
Маълумки, Вазирлар Маҳкамасининг қарори билан «Диний бағрикенглик» кўкрак нишони тўғрисидаги низом тасдиқланди. Кўкрак нишони билан атоқли давлат ва жамоат арбоблари, диний-ижтимоий соҳадаги раҳбарлар ва етук уламолар, давлат ташкилотлари ва нодавлат нотижорат ташкилотлари ходимлари, халқаро ташкилотлар, дипломатик ваколатхоналарнинг вакиллари, хорижий арбоблар ва олимлар тақдирланади.
Байрам муносабати билан бир гуруҳ ҳамюртларимиз “Диний бағрикенглик” кўкрак нишони билан тақдирланди. Тадбирга турли вазирлик ва идоралар, жамоат ташкилотлари, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва бошқа диний конфессия вакиллари, миллий маданий марказлар фаоллари, юртимизда миллатлараро дўстлик ва диний бағрикенглик ришталарини мустаҳкамлашга муносиб ҳисса қўшаётган ҳамюртларимиз ҳамда ОАВ вакиллари таклиф этилди.
Шунингдек, Ўзбекистон касаба уюшмалари федерацияси саройида Ўзбекистон маданият ва санъат усталари иштирокида “Бағрикенглик оҳанглари” номли гала-концерт бўлиб ўтади. Концерт давомида миллатлараро тотувлик ва бағрикенгликни тараннум этувчи мусиқий чиқишлар намойиш этилади.
16 ноябрь куни ҳафталикнинг якуни ҳам қизиқарли учрашув ва музокараларга бой бўлади. “Янги Ўзбекистонда диний бағрикенглик” мавзусида халқаро илмий-амалий конференция бўлиб ўтади. Конференция Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси ва Дин ишлар бўйича қўмита томонидан ташкил этилади.
Бугунги кунда инсоният турли геосиёсий ва мафкуравий курашлар, терроризм, экстремизм, фундаментализм, сепаратизм, одам савдоси, “оммавий маданият” каби таҳдидлар гирдобида – мураккаб вазиятда яшамоқда. Конференция ишида бундай шароитда ҳар бир давлатнинг миллий яхлитлигини сақлаш, жамиятни маънавий-ахлоқий соғломлаштириш, ўсиб келаётган ёш авлодни миллий ўзликни англаш руҳида тарбиялаш ва бошқа долзарб масалалар муҳокама этилади.
Ҳафталик доирасида республиканинг барча ҳудудларида жорий йилнинг 11-16 ноябрь кунлари кўплаб тадбирлар ўтказилади. Давлат умумий ўрта таълим мактабларида “Миллий анъана ва удумлар” кўргазмалари, “Бағрикенглик менинг наздимда” мавзусида энг яхши иншолар танловлари, “Менинг бағрикенг дунём” мавзусида энг яхши расмлар танловлари ва бағрикенгликни тарғиб қилувчи шеърхонлик кечаларини ўз ичига олган “Бағрикенглик” фестивали ўтказилади.
Давлат олий таълим муассасаларида “Биз бир мамлакатда яшаётган ягона халқмиз”, “Диний маърифат ва миллатлараро бағрикенглик – жамият барқарорлиги шарти”, “Миллатлараро тотувлик ва бағрикенглик – умрбоқий қадриятлар” мавзуларида давра суҳбатлари, “Ўзбекистон – умумий уйимиз” мавзусида илмий-амалий ва маърифий тадбирлар ўтказиш кўзда тутилган.
Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳамда туман (шаҳар) ҳокимликлари ҳудудларидаги хиёбон ва сайилгоҳларда “Ўзбекистон – бағрикенг диёр” шиори остида маданий тадбирлар, қардош халқлар ёзувчи, шоир ва рассомларининг бадиий асарлари кўргазмалари бўлиб ўтади.
Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси ҳамда нодавлат телеканаллар орқали ўзбек халқининг бағрикенглиги, меҳмондўст ва тинчликсеварлиги ҳамда буюк аждодлар меросига бағишланган бадиий ва ҳужжатли фильмлар намойиши кўзда тутилган.
Бир сўз билан айтганда, “Бағрикенглик ҳафталиги” дўстлик, эзгулик, ҳамжиҳатлик байрами сифатида юқори савияда бўлиб ўтади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Улуғ устозларнинг ибратли ҳаёт йўллари, солиҳ амаллари, гўзал хислатлари барчамизга ўрнакдир. Ана шундай етук олимлардан бири Шайх Дўстмуҳаммад домла Турсундир. У киши 1938 йили Қашқадарё вилоятининг Деҳқонобод туманида туғилган. Домла дастлабки таълимни бобоси мулла Абдуллоҳ Охундан, сўнгра замонасининг етук уламолари муфтий Равшан ҳазрат, Маҳмуд домла, тошкентлик Лазгин домла, Душанбе шаҳар қозиси Абдурашид домла, Абдуллоҳ охундлардан Қуръон, тафсир, ҳадис, фиқҳ, ақида имларини олган.
Шайх Дўстмуҳаммад домла аллома Мавлавий Ҳиндистонийдан сабоқ олган. Шунингдек, Нақшбандия тариқати шайхи Ҳазрати Муҳаммад Шариф Ҳисорий, Шайх Абдуссалом Ғилоний, Ҳожи Муқимхон Эшон Ургутий, Абдусаломхон эшон, Шайх Миён Бўритош Нақшбандий, Шайх Аҳмаджон Махдум, Шайх Абдулҳай, Зиёвуддин Бобохон каби улуғ устозлардан иршод олиб, муршиди комил даражасига етган.
Дўстмуҳаммад домла илм олиш билан бирга уни халққа етказиш, маърифат тарқатишда ҳам фаол бўлган. Буюк фақих фаолияти давомида Денов шаҳридаги “Саййид ота” мадрасасида мударрислик қилиб, талабаларга фиқҳдан таълим берган. Шу билан бирга у киши олимларни эъзозлаган ва шогирдларини ҳам шунга тарғиб қилган. Давраларда бирор кишининг хатосини гапирмаган. Ҳаммани яхшилик билан тилга олар, динга, элга, бирдамликда хизмат қилиш кераклигини таъкидлаган. Янги диний адабиётлардан ҳар доим хабардор эди. Давраларда ҳамсуҳбатларини яхшиликка, китобхонликка чорлаган.
Бундан ташқари, Шайх Дўстмуҳаммад домла Шўрчи туманидаги “Домла Қосим” масжидининг бунёд этилишида ҳам ташаббускорлик кўрсатган ва кўп йиллар ушбу масжидга имом бўлган.
Дўстмуҳаммад домла замондош уламолар билан яқин алоқада бўлиб, улар билан суҳбатлар қилган. Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари ҳам у кишининг фиқҳий масалаларда етук уламо бўлганини эътироф этган.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Фароизни ўрганинглар ва уни одамларга ўргатинглар, у илмнинг ярмидир, у унутилади, у менинг умматимдан биринчи суғуриб олинадиган нарсадир” (Имом ибн Можа ривояти), деганлар.
Дўстмуҳаммад Турсун домла, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтганларидек, уммат орасидан илк бор кўтарилиб кетаётган фароиз, яъни мерос тақсимоти масаласида биринчилардан бўлиб ўзбек тилида 17 бобдан иборат “Мерос рисоласи” асарини ёзган. Китобда марҳумнинг мол-дунёси нималарга сарфланиши ва ундан кимлар мерос олиши оят ва ҳадислар асосида баён қилинган.
Инсонларни бир-бирларига нисбатан меҳр-муҳаббатли бўлишга ташвиқ қилган, ёшларни ҳамма вақт замона фитналарига аралашиб қолмасликларини тайинлаган. Динимиз ривожида домланинг саъй-ҳаракатлари самарасиз кетмади. Ўзидан кўплаб китоблар ва қўлёзмалар мерос қолдирди. Шайхнинг шогирдлари бугунги кунда ҳам домла бошлаб берган илм йўлини давом эттирмоқда.
Шайх Дўстмуҳаммад домла 2013 йилда оламдан ўтиб, Шўрчи туманидаги “Ҳошимхон эшонбобо” қабристонига дафн этилган. Айни кунда Музработ туманида у кишининг номи билан “Дўстмуҳаммад бобо” жоме масжиди фаолият юритмоқда.
Аллоҳ таоло домлани раҳматига олсин!
Акбар ШУКУРОВ,
Музработ тумани “Дўстмуҳаммад бобо”
жоме масжиди имом ноиби
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 