30 Январ, 2025, 30 Ражаб, 1446
30 Январ, 2025, 30 Ражаб, 1446
2024 йил 12-13 ноябрь кунлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Зайниддин домла Эшонқулов бошчилигида Тошкент вилоятининг Янгийўл туманида амалий тадбирлар ўтказилди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассислари, Тошкент вилояти вакиллиги ходимлари, туман ва шаҳарларнинг бош имом-хатиблари, Янгийўл тумани имом-хатиблари, отинойилари, шунингдек, “Ҳаж – 2024” зиёратчилари ва маҳалла фуқаролар йиғини раислари иштирок этди.
Йиғилишда имом-хатиб ҳамда отинойилар “Ҳаж – 2024” зиёратчиларини маънавий-маърифий тадбирларга фаол жалб этиш, масжидни бошқариш, фаолияти ҳамда ҳужжат юритиш ишларини яқиндан ўрганиш, пешин намозларида долзарб мавзуда маъруза қилиш каби масалалар муҳокама қилиниб, Ишчи гуруҳ тузилди.
Икки кун давомида Ишчи гуруҳ аъзолари 7 тоифага мансуб 188 та оилага, отинойилар 5 тоифага мансуб 45 та оилага, умумий ҳисобда 233 та оилага кириб, маънавий-маърифий тарғибот ҳамда амалий ёрдам тадбирлари олиб бордилар.
Жумладан,
- эр-хотин, ака-ука, ота-бола, қайнона-келин, ўртасидаги келишмовчилик ва жанжаллар сабабли нотинч бўлиб турган 76 та оила ўрганилиб, уларга насиҳат қилинди. Нотинчлик сабабларини бартараф этиш, аразлашганларни яраштириш чоралари кўрилди;
- 34 та ҳолатда оилавий ажримларнинг олдини олишга ҳаракат қилинди, 3 та оилани яраштиришга муваффақ бўлинди, 8 оилани яраштириш жараёнини давом эттирилиш белгиланди;
- 18 та хонадонда ёт ғоялар таъсирига мойил бўлганлар билан суҳбатлашилди, тушунчалари тўғриланди.
- 19 та хонадонда ЖИЭМда жазо муддатини ўтаётганларнинг оила аъзолари, жазо муддатини ўтаб қайтганлар, муқаддам судланганлар билан юртимизда олиб борилаётган ислоҳотлар борасида суҳбатлашилди;
- 47 та хонадонда ичкиликка ружу қўйганлар билан, Зарарли одатлардан сақланиш тўғрисида тушунтирилди, насиҳат қилинди. Тушунтиришлар натижасида 4 нафар шахс ичкиликни ташлаганини маълум;
- ногирон ва касалманд фуқаролар яшайдиган 9 та оилаларга кирилиб, улардан кўнгил сўралди, даволаниш ва дори дармон учун моддий ёрдам кўрсатилди;
- 29 та хонадонда оиланинг маънавий муҳитини соғломлаштириш ишлари олиб борилди. Жумладан фарзандининг тарбияси, ўқишига бефарқ бўлган 8 нафар ота-онанинг масъулияти оширилди.
Шунингдек, тадбир дорасида масжид имом-хатиби фаолияти ўрганилди. Жумладан, устав асосида иш ва ҳужжат юритиш, жамоани бошқариш, масжидни тоза ва озода сақлаш, унда қулай шароитлар яратиш жиҳатлари кўриб чиқилди.
Икки кун давомида Ишчи гуруҳ аъзолари ўзларига бириктирилган масжидларда пешин намозини адо этиб, йиғилган қавмга “Тинчлик неъмати”, “Шукроналик”, “Ёш авлод тарбияси”, “Ёт ғоялар таъсиридан сақланиш” каби долзарб мавзудаги маърузалар қилиб бердилар.
Тадбир сўнгида амалга оширилган ишлар таҳлил қилиниб, Янгийўл тумани масжидлардаги камчиликларни бартараф этиш, имом-хатибларнинг маънавий-маърифий ҳамда масжид бошқарувидаги фаолиятида кузатилган камчиликларни бартараф этиш юзасидан кўрсатма ва тавсиялар берилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
- 64فَخُوضُوا فِيهِ حِفْظًا وَاعْتِقَادًا تَنَالُوا جِنْسَ أَصْنَافِ الْمَنَالِ
Маънолар таржимаси: Шунинг учун (эй ўқувчилар) ёдлаб, (маъноларига) эътиқод қилиб, унга киришинглар. (Шунда) турли мукофотларга эришасизлар.
Назмий баёни:
Сўзларин ёд олинг қилиб эътиқод,
Мукофотларидан бўласизлар шод.
Луғатлар изоҳи:
فَ – “таълилия” маъносида келган ҳарф.
خُوضُوا – “шўнғиш” маъносидаги خَوضًا масдаридан олинган амр феъли. Фоили охиридаги واو дир.
فِيهِ – жор мажрур خُوضُوا га мутааллиқ. هُوَ замир олдинги байтдаги نَظْمًا га қайтади.
حِفْظًا – тамйизликка кўра насб бўлиб турибди.
وَاعْتِقَادًا – бу калима ҳам тамйизликка кўра насб бўлган. Нозим ўқувчилардан ушбу назмни фақат ўқиб қўйиш билан чекланмасдан сўзларини ёд олиб маъноларига эътиқод қилишни сўраган.
تَنَالُوا – “эришмоқ” маъносидаги نَيْلاً масдаридан олинган амр феъли. Фоили охиридаги واو дир.
جِنْسَ – мафъул. Жинс ҳақиқати ҳар хил нарсаларга, нав эса ҳақиқати бир хил нарсаларга нисбатан ишлатилади. Масалан, ҳайвон жинс, инсон навдир. Шунга кўра ушбу калимадан ҳақиқатлари турли мукофотларга эришасизлар, маъноси тушунилади.
اَصْنَافِ – музофун илайҳ. Бу калима صَنْفٌ нинг кўплик шакли бўлиб, “турлар”, “навлар” маъноларига тўғри келади.
الْمَنَالِ – луғатда “эришиладиган мукофот” маъносини англатади. Яъни дунёю охиратда Аллоҳ таоло берадиган мукофотларга эришасизлар.
Матн шарҳи:
Ушбу қисқа ва лўнда назмни ёдлаб, унда баён қилинган масалаларга эътиқод қилинса, мусаффо ақидага эга бўлинади. Эътиқоди мусаффо кишининг эса қилган озгина амали ҳам кўп мева беради, яъни Аллоҳ таоло унинг ақидаси мусаффолиги сабабли унга икки дунё бахт-саодатини ато этади. Сўфи Оллоҳёр бобомизнинг машҳур сўзларига эътибор беринг:
Ақида билмаган шайтона элдир,
агар минг йил амал деб қилса, елдир.
*****
Уялма маърифатни ўрганурдин
Танур жойинг бўлур, қолсанг танурдин.
Яъни ақида билмаган кимсада шайтондан ўзини ҳимоя қиладиган энг муҳим восита бўлмайди. Шайтон бундай ҳимоясиз кимсани бир ҳамладаёқ ўз измига солиб етаклаб кетаверади. Шайтонга эргашган кимсанинг эса ўзича ибодат деб қилаётган нарсалари, аслида, беманиликдан бошқа нарса бўлмайди. Шунинг учун маърифатни, яъни Аллоҳ таоло тўғрисидаги соф эътиқодни ўрганишга астойдил ҳаракат қилиш лозим.
Мусаффо эътиқоддан баҳраманд бўлганларни Аллоҳ таоло хотиржамлик ва қаноат неъматидан баҳраманд қилиб қўяди. Қайси бир инсон эришган муваффақиятлари сабабли ҳовлиқишга эмас, шукр қилишга ўтаётган бўлса, бошига тушган мусибат ё омадсизликлар сабабли ортиқча маҳзунликка эмас, савоб умидида сабр қилишга ўтаётган бўлса, дунёнинг ўзидаёқ мусаффо эътиқодининг самарасини кўраётган бўлади.
مَنْ شَاءَ عَيْشًا رَحِيبًا يَسْتَطِيبُ بِهِ فِى دِينِهِ ثُمَّ فِى دُنْيَاهُ اِقْبَالاً
فَلْيَنْظُرَنْ اِلَى مَنْ فَوْقَهُ وَرَعًا وَلْيَنْظُرَنْ اِلَى مَنْ دُونَهُ مَالاً
“Динида хайрли ҳаёт излаган,
Қарасин тақвода ким ундан ўзар.
Дунёда фаровон ҳаёт кўзлаган,
Ўзидан ночорга ташласин назар”[1].
Кейинги мавзу:
Дуо қилиш одоблари баёни.
[1] Мулла Али Қори. Шарҳу айнил илм, II жуз. – Қозон: “Харитонов босмахонаси”, 1908. – Б. 209.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 