Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бир қиз айтади:
«Кўп йиллар давомида бирор ғам-қайғу етиб, ғам-ташвишга тушсам, тинимсиз йиғлардим, қайғуларимнинг сабаби ҳақида ўйлайверардим. Бу ҳам етмагандай, эски муаммоларимни ўйлаб, «Мени ҳеч ким яхши кўрмайди, ҳамма менга нисбатан ноҳақлик қилади, ҳатто севганларим, яқинларим ҳам…» деб, ўзимни мазлума ҳисоблардим. Бундай хаёллар мени тинимсиз қийнар, ҳаммаси мени эзиб турадиган оғир юкка айланган эди. Бутун ақлу хаёлимни фақат қайғуларим ҳақидаги фикрлар эгаллаб олган эди.
Бир куни интернетда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ғам-қайғуга ботганда ўқиладиган дуоларини кўриб қолдиму, маҳзун бўлган пайтларимда уларни айтиб юрадиган бўлдим. Аввалига натижасини унчалик сезмадим. Ҳатто ўзимга ўзим «Бу дуолар менга фойда бермайди, чунки қайғуларим шунақанги каттаки, уларни кетказишга бу дуоларнинг кучи етмайди», деган пайтларим ҳам бўлди. Лекин шайтонга енгилмадим, дуоларни кўп-кўп айтавердим. Ниҳоят, Аллоҳ таоло мени иккита фойда билан сийлади:
Биринчи фойда: қайғуларга қарши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг дуолари билан кураша бошлаганимдан кейин маҳзунлигим бирдан камая бошлади. Қайғу пайтидаги ёмон ўй-хаёллардан халос бўлдим, чунки шайтон маҳзун қизларни овлаб, уларга «Сен мазлумасан, бахтиқаросан, сени ҳеч ким яхши кўрмайди» деб, васваса қилади, уларни ғам-қайғудан «қутқарадиган» ҳар хил ёмон ишларга бошлайди. Масалан, «Уйдан қочиб кет», «Жонингга қасд қил, ўзингни ўзинг ўлдир» деб васваса қилади. Бу дуолар эса айнан мана шундай ёмон фикрлардан қайтариб, маҳзун қизларни шайтоннинг васвасасидан ҳимоя қилади.
Иккинчи фойда: қайғуларимнинг кўплиги, уларга қарши набавий дуолар билан кўп марта курашганимни эътиборга олсак, бу қайғулар Аллоҳ таолони кўп зикр қилишимга сабабчи бўлди. Бу эса Аллоҳ таолонинг менга кўрсатган марҳамати, иноятидир. Зеро, мана шу қайғулар сабаб Аллоҳни кўп ёд этиб, У Зотнинг қуйидаги оятида мақталган бандалар қаторига биз ҳам кирамиз:
«Аллоҳни кўп зикр қилувчи эркагу аёлларга Аллоҳ мағфират ва буюк ажр тайёрлаб қўйган» (Аҳзоб сураси, 35-оят)».
Бошқа бир қиз айтади:
«Ўрта мактабда устозларимдан ўрганган нарсаларимнинг энг яхшиси – Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ғам-қайғу пайтида қилган дуоларидир. Устозимиз уларнинг баъзиларини шарҳлаб, тушунтириб, чиройли қоғозларга ёзиб берганлар, кейин эса ҳар биримиздан уларни ёдлашни талаб қилганлар. Ёдлаганларга мукофотлар бериб, бу дуоларни ёдлашга ҳаммамизни қизиқтирган, ғамга ботган пайтларимизда уларни айтишни тайинлаган эдилар. Кутилганидек, натижалар ҳам кетма-кет кела бошлади. Баъзиларнинг тажрибасидан шуни тушуниб етдикки, қиз бола бу дуоларга деярли ҳар куни эҳтиёж сезар экан, бу дуолар эса инсоннинг ҳаётини янада мунаввар этар экан.
Бир куни онам билан суҳбатлашиб ўтириб, устозларимиз ўргатган, қайғу пайтида ўқиладиган дуолар ҳақида айтиб бердим. Онам эса мени ҳайрон қолдириб, шундай дедилар: «Бошингга оғир кун келган пайтда айтиладиган, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларида келган дуолар ҳақида ҳаётимда биринчи марта эшитяпман. Қанийди бу дуоларнинг биттасини бўлса ҳам ёшлигимда эшитган бўлсам! Эллик йил умримни ғам-аламлар билан ўтказибман-а! Агар бу дуоларни билганимда, ҳаётим бутунлай бошқача бўлар эди».
Онам шундай деб, бирпас жим қолдилар. Кўзларига ёш тўлди. Сўнг шундай дедилар: «Қизалоғим, бу дуоларни менга ҳам ўргатгин! Ўзинг эса уларни ҳеч қачон ёдингдан чиқарма, чунки биламан, бу дуолар сенинг ҳаётингни ҳам, менинг қолган ҳаётимни ҳам гўзал қилади».
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.
Қўлни бўғимгача ювиш фойдалари
Маълумки, биз таҳоратни икки қўлимизни ювишдан бошлаймиз. Бунинг кўплаб фойдалари бор. Инсон қўли билан турли нарсаларни ушлайди, ўзгалар билан қўл бериб кўришади. Мана шу нарса бактериянинг тарқалиши ва унинг кўпайишига сабаб бўлади. Қўл орқали юқадиган касалликларга ич терлама, дизентерия (ичбуруғ) ва гастрит кабиларни мисол қилиб келтириш мумкин.
Исломда қўлни покиза сақлаш, тирноқларни вақтида олиб, озода бўлиб юриш ҳар бир мўмин-мусулмоннинг қатъий вазифаларидан саналади.
Қўл ювилганда, бармоқ учларидан нур чиқиб, қўл атрофида доира ҳосил қилади. Бунинг натижасида бизнинг ички энергиямиз ҳаракатга келади ва қўлларимиз тоза, чиройли кўриниш касб этади.
Оғизни чайиш (мазмаза) фойдалари.
Таҳоратда аввал қўлларни ювишнинг фойдаси жуда кўп. Агар қўллар яхшилаб ювилмаса, бактериялар оғиз орқали ошқозонга ўтиб, касаллик келтириб чиқаради.
Оғизни пок тутиш ҳам муҳим аҳамиятга эга. Унга ҳаво, озиқ-овқат ва бошқа сабаблар билан турли зарарли моддалар тушади. Агар булар вақтида тозаланмаса ёки мисвок билан покланмаса, оғизда кўплаб касалликлар, жумладан, милк ва тиш касалликлари келиб чиқади.
Таҳоратда мисвок ишлатиш суннати муаккада бўлиб, бу нарса тиббий нуқтаи назардан ҳам фойдалидир.
Замонавий илмий кашфиётлар мисвок ҳақида қуйидаги хулосаларга келди:
– арок дарахтидан олинадиган мисвок таркибида кўп миқдорда фторид бўлиб, бу модда тиш чиришининг олдини олишда катта аҳамиятга эга;
– мисвок эмал ва милкларга зарар бермаган ҳолда тишларни муваффақиятли тозалайди ва оқартиради;
– мисвок таркибидаги табиий антисептиклар оғиздаги зарарли микроорганизмларга қирон келтиради;
– мисвок таркибидаги фтор моддаси тишларнинг кариесга йўлқишининг олдини олади;
– хлор моддасига эга бўлгани сабабли тишлардан турли ранг ва доғларни кеткизади;
– ошловчи кислота (дубилъная кислота) милкни касалликлардан сақлайди;
– хлорид моддаси ҳар хил тошма ва доғларнинг кетишига ёрдам беради;
– мисвок таркибидаги силикат моддаси тишларни оқартиради;
– мисвокдаги баъзи моддалар оғиз саратони ва чиришнинг олдини олади;
– фарфор моддаси тишни чиритувчи бактериялардан ҳимоя қилади;
– мисвокдаги хушбўй ёғ сўлак ажралиб чиқишини (саливация ) кўпайтиради ва натижада ксеростомия касаллигининг олди олинади;
– мисвок умумий шамоллашнинг оддий давосидир;
– гингивит касаллигини камайтиради;
– арок дарахти экстракти билан оғиз чайилса, оғиздаги бактериялар 75% гача камайиши ўз тасдиғини топди. Мисвок билан тозалаганда ҳам шу натижага эришилади;
– милк қонашининг олдини олади;
– Мисрда олиб борилган изланишларда маълум бўлишича, мисвок билан оғиз тозалангач, унинг қолдиқлари икки кунгача (!) бактерияларни ўлдириш хусусиятини сақлаб қолар экан;
Одилхон қори Юнусхон ўғли