Тошкент шаҳри ва Тошкент вилоятида ўтказиб келинаётган намунавий-амалий тадбирларнинг навбатдагиси 17 ноябрь куни Юнусобод туманида ўтказилди. Тадбирга Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Зайниддин домла Эшонқулов бошчилик қилди.
Тадбир аввалидаги йиғилиш Юнусобод тумандаги “Минор” жоме масжидида бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассислари, Тошкент шаҳар вакиллиги раҳбарияти, туманлар бош имом-хатиблари ва отинойилари, шунингдек, Юнусобод туманидаги масжид имом-хатиблари, ноиблари, отинойилар, “Ҳаж – 2024” зиёратчилари, маҳаллалар раислари иштирок этди.
Мажлисда Зайниддин домла бошчилигида Тошкент шаҳар вакиллиги раҳбарияти, туманлар бош имом-хатиблари ҳамда тажрибали имом-хатиблардан таркиб топган Ишчи гуруҳ тузилди.
Мазкур Ишчи гуруҳ фаолиятининг асосий йўналишлари сифатида қуйидагилар белгиланди:
– имом-хатиб ва отинойиларнинг “Ҳаж – 2024” зиёратчиларини маънавий-маърифий тадбирларга фаол жалб этиш ишига кўмаклашиш, намуна сифатида иштирок этиш;
– имом-хатибларнинг устав асосида масжидни бошқариш фаолияти ва ҳужжат юритиш ишларини яқиндан ўрганиш, маслаҳат ва кўмак бериш;
– имом-хатиб учун намуна тарзида пешин намози вақтида масжидга келганларга долзарб мавзуда маъруза қилиб бериш;
– “Яшил макон” умуммиллий лойиҳаси бўйича юртимизда экологик барқарорликни таъминлашга тарғиб қилиш, амалий ҳисса қўшиш, шахсий намуна кўрсатиш кабилар.
Шу мақсадда Ишчи гуруҳ аъзолари Юнусобод туманининг 13 та масжиди ва 20 та маҳалласига бириктирилди.
Биринчи йўналиш бўйича Ишчи гуруҳ аъзоси ва имом-хатиблар, шу билан бирга отинойилар ўзларига бириктирилган маҳалла ҳудудидан “Ҳаж – 2024” зиёратчисини маънавий-маърифий тадбирларга жалб этди. Биргаликда маҳалланинг муаммоли хонадонларига кириб, у ерда яшаётганлардан ҳол-аҳвол сўради. Муаммоларини ўрганди, таклиф фикр, мулоҳазаларини тинглади. Имом-хатиблар 7 тоифага мансуб 103 та оилага, отинойилар 3 тоифага мансуб 14 та оилага, умумий ҳисобда 117 та оилага кириб, маънавий-маърифий тарғибот ва амалий ёрдам тадбирларини олиб борди.
Хусусан, ногирон ва касалманд, эҳтиёжманд фуқаролар, шунингдек, табаррук ёшдаги қариялар яшайдиган 25 та оилага кирилиб, улардан кўнгил сўралди, совға-саломлар берилди, даволаниш ва дори дармон учун моддий ёрдам кўрсатилди. Ҳомийларни жалб қилган ҳолда эҳтиёжмандларга 17 миллион сўмлик озиқ-овқат, кийим-кечак, уй-рўзғор буюмлари тарқатилди. Улар орасидан ўта ночор бўлганларининг моддий таъминотидан хабардор бўлиб туриш режалаштирилди.
Иккинчи йўналиш бўйича масжид имом-хатиби фаолияти ўрганилди. Жумладан, устав асосида иш ва ҳужжат юритиш, жамоани бошқариш, масжидни тоза ва озода сақлаш, унда қулай шароитлар яратиш жиҳатларини кўриб чиқилди.
Ўрганиш натижасига кўра 6 та масжид имом-хатиби фаолиятига “қониқарли”, 7 та масжид имом-хатиби фаолиятига “яхши” тарзда баҳо берилди. “Юнус ота” масжидини кенгайтириш, “Юнусобод оқ тепа” масжиди таҳоратхонасини кенгайтириш чораларини кўриш тавсия қилинди.
Учинчи йўналиш бўйича Ишчи гуруҳ аъзолари ўзларига бириктирилган масжидларда пешин намозини адо қилиб, жамоатга долзарб мавзуларда маъруза қилиб берди.
Тўртинчи йўналиш бўйича “Яшил макон” умуммиллий лойиҳаси амалий тарғиб қилинди. Юнусобод туманининг масжидлари томонидан масжидлар ҳудуди ҳамда атрофларида жами 110 туп мевали ва манзарали дарахт кўчатлари ҳамда 1200 туп гул кўчатлар ўтқазилиб, юртимизда экологик барқарорликни таъминлашга амалий ҳисса қўшилди. Кўчат экиш ишларига масжид қавми ва маҳалла фуқаролари жалб қилинди.
Тадбир сўнгида амалга оширилган ишлар таҳлил қилиниб, Юнусобод тумани масжидлардаги камчиликларни бартараф этиш, имом-хатибларнинг маънавий-маърифий ва масжид бошқарувидаги фаолиятида кузатилган камчиликларни бартараф этиш юзасидан кўрсатма ва тавсиялар берилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Аллоҳ таоло айтади: «Улар эҳсон қилганларида исроф ҳам, хасислик ҳам қилмаслар (тутган йўллари) бунинг ўртасида – мўътадилдир»[1].
Ўзингиздан бойроқ бўлганлар билан тенглашишга уринманг. Акс ҳолда бўйнингизгача қарзга ботиб, маломатга қоласиз.
Ўзингизга, оила аъзоларингизга, шунингдек, қўли юпин кишиларга нисбатан зиқналик қилманг.
Зиқна одам учун таъмагир бўлмасдан яшаётганининг ўзи катта гап. Аллоҳ таоло айтади: «(Бахиллик қилиб) қўлингизни бўйнингизга боғлаб ҳам олманг. (Исрофгарчилик қилиш билан) уни бутунлай ёйиб ҳам юборманг. Акс ҳолда маломат ва маҳрумликда ўтириб қолурсиз»[2].
Мен жуда катта маош оладиган, бироқ ой тугамасиданоқ ойлигидан бир чақа ҳам қолмайдиган кишиларни биламан. “Улар шунча пулни, мол-дунёни қаерга сарфлашяпти экан”, деб ҳайрон қоламан. Аллоҳ таоло айтади: «...ва мутлақо йўл қўйманг! Чунки исрофгарлар шайтонларнинг дўстларидир. Шайтон эса, Парвардигорига нисбатан ўта ношукр эди»[3].
Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳу: “Анча кунга етадиган рўзғорликни бир кунда ишлатиб юборадиган оилага аччиғим келади”, деганлар.
Муовия розияллоҳу анҳу: “Зое бўлган, бировнинг ҳаққи ўтиб кетган нарсани “исроф” деб ҳисоблайман”, деганлар.
Сарф-харажатда исрофгарчиликка йўл қўядиганлар, зиқналик қилувчилар дунёда ҳар куни қанчадан-қанча мусулмон очликдан ўлаётганини наҳот билишмаса?!
Кимдир эътироз билдириб: “Улар биздан узоқда-да” деса, “Ахир улар бизнинг Исломдаги биродарларимиз, дин қардошларимиз-ку!” – деймиз. Биз эрта қиёмат кунида улар борасида ҳам сўроқ қилинмаймизми? Қолаверса, орамизда рўзғорига ора-сирада гўшт кирадиганлар бор. Гоҳида шу озгина гўштни олишга ҳам имкон топа олмай, ойлаб гўшт емайдилар.
Бир жамоа одамлар Қайс ибн Убода розияллоҳу анҳунинг олдиларига озроқ егулик сўраб келишди. У зот боғларида тўкилган меваларни териб, яхшисини чиригидан ажратиб саралаётган эдилар. Улар Қайс розияллоҳу анҳуга нима учун келишганини айтишди. Саҳобий уларга сўраганларини бердилар. Келган жамоа бир-бирларига ажабланиб қараб: “Ночор ҳаёт кечираётган бўлсангиз, яна қизғанмай инфоқ қилишингиз қизиқ бўлди-ку”, дейишди. У зот: “Сизларга эҳсон қилиш учунгина шундай яшайман”, дедилар (яъни, саҳобий розияллоҳу анҳу мен иқтисод қиламан ва исроф қилмаганим ҳолда, сиз каби муҳтожларга ёрдам беришга ҳам ортинаман демоқчи бўлдилар).
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Чиқимда иқтисод қилиш тирикчиликнинг ярмидир. Одамларга муҳаббатли бўлиш ақлнинг ярмидир. Чиройли савол бериш эса ярим илмдир”, [4] дедилар.
Улуғлардан бири айтади: “Ким фарзандига иқтисод қилиб яшашни ўргатса, унга кўп мерос қолдиришдан ҳам кўпроқ яхшилик қилибди”.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Фурқон сураси, 67-оят.
[2] Исро сураси, 29-оят.
[3] Исро сураси, 26–27-оятлар.
[4] Имом Табароний ривояти.