Таъкидлаш керакки, Малайзия халқаро ислом университети халқаро ислом университетлари рейтингида 2-ўринда туради. Ушбу университет хорижий тилларда дебат қилиш бўйича дунёнинг энг кучли университетлари рейтингида 41-ўринни эгаллаган.
Тадбирда Малайзия халқаро ислом университети билан Ўзбекистон халқаро ислом академияси ўртасида ҳамкорлик истиқболлари муҳокама этилди.
Проректор Муҳаммад Фавзан Нуриддин барча йўналишларда Ўзбекистон билан ҳамкорликка тайёр эканини таъкидлади.
Шунингдек, Малайзия халқаро ислом университети Ислом билимлари факультети декани Шукран Абдураҳмон билан учрашув бўлиб ўтди.
Малайзия томонига Ўзбекистонда диний-маърифий соҳада амалга оширилаётган ислоҳотлар ҳақида кенг қамровли маълумот берилди.
– Президент Шавкат Мирзиёев томонидан диний соҳада амалга оширилаётган лойиҳалар мени ҳайратлантирди, – деди Шукран Абдураҳмон ўз сўзида. – Қисқа вақт ичида бу каби кенг кўламли ишларни ташкил этиш камдан-кам раҳбарнинг қўлидан келади. Ўзбекистон – ислом цивилизациясининг бешиги. Агар Ўзбекистон томони имконият берса, мен ҳам бу қадимий ўлкага бориб илмий тадқиқот қилган бўлар эдим.
Мулоқот самимий ва конструктив руҳда бўлиб ўтди.
Н.Усмонова,
ЎзА мухбири
1. Олимнинг тўлиқ исми шарифи Муҳаммад ибн Муҳаммад ибн Маҳмуд Абу Мансур Мотуридий Самарқандий Ансорий.
2. Камолиддин Баёзийнинг таҳқиқига кўра бу зотнинг насаби улуғ саҳобий Абу Айюб Ансорийга бориб тақалади.
3. Абу Мансур Мотуридийнинг қайси йилда туғилгани аниқ маълум эмас. Аммо устози Муҳаммад ибн Муқотил Розий ҳижрий 248 (милодий 862) йилда вафот этгани айтилган. Шунга кўра, Абу Мансур Мотуридий ҳижрий 240 (милодий 854) йилдан олдин туғилгани тахмин қилинади.
4. Имом Мотуридий кўплаб устозлардан таълим олган. Қуйидагилар уларнинг энг машҳурлари:
5. Ушбу олимлар Имом Мотуридийни Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳгача бўлган санадини боғловчи устозлар ҳисобланади.
6. Имом Мотуридийнинг шогирдлари унинг илимй меросини давом эттириб, бу таълимотни ривожлантирганлар. Масалан:
7. Абу Мансур Мотуридий тафсир, усулул фиқҳ ва ақоид каби шаръий илмларнинг турли йўналишлари бўйича асарлар таълиф этган.
8. Тафсир йўналиши бўйича “Таъвилоту аҳли сунна” номли тафсир ёзган.
9. Усулул фиқҳ йўналишида “Маъхозуш шароиъ” (Шаръий ҳукмлар манбаси) ва “Жадал” (Илмий баҳслар) номли иккита китоб ёзган.
10. Уламолар Абу Мансур Мотуридий ақоид илми бўйича ёзган асарларини ўрганиб чиқиб, уларни уч турга ажратганлар:
11. Абдулҳай Лакнавий “ал-Фавоидул-баҳия” асарида Имом Абу Мансур Мотуридийни мутакаллимлар имоми ва мусулмонларнинг тўғри ақидасини асослаб берган буюк аллома сифатида тавсифлайди. Унинг таъкидлашича, Имом Мотуридий беназир асарлар яратиб, ботил ақида вакилларининг бузғунчи ғояларига раддиялар берган.
12. Уламолар айтадиларки, Ҳужжатул Ислом (Ислом дини ҳужжати) дейилганда фақат Имом Ғазолий тушунилганидек, Имомул ҳудо (тўғри йўлга бошловчи) дейилганда ҳам фақат Имом Мотуридий тушунилади.
13. Бутун ҳаётини илм маърифат ўрганиш ва уни ёйиш билан ўтказган Абу Мансур Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳ ҳижрий 333 (милодий 945) йилда тахминан тўқсон беш ёшида Самарқандда вафот этган ва Чокардиза қабристонига дафн этилган.
14. 2020 йил Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳузурида “Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази” ташкил этилган.
15. Шунингдек, 2025 йил март ойида Давлатимиз раҳбари томонидан буюк олимга юксак ҳурмат ифодаси ўлароқ “Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида”ги қарор қабул қилинди.