Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
27 Август, 2025   |   4 Рабиъул аввал, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:20
Қуёш
05:44
Пешин
12:30
Аср
17:08
Шом
19:08
Хуфтон
20:25
Bismillah
27 Август, 2025, 4 Рабиъул аввал, 1447
Мақолалар

​313 та ҳаётий зийнат қоида (3-қисм)

18.08.2025   5873   37 min.
​313 та ҳаётий зийнат қоида (3-қисм)

313 та ҳаётий ЗИЙНАТ қоида

ни

УЛУҒ УСТОЗ УЛАМОЛАРИМИЗ баён қилиб берганлар:

(3-қисм)

201)            Севимли касб – меҳнатнинг зийнати.

202)            Қайғу – сабр ва синовнинг зийнати.

203)            Хурсанд юз – дўстлик аломатининг зийнати.

204)            Хатолардан сабоқ олиш – тажрибанинг зийнати.

205)            Иноят – тақдирнинг зийнати.

206)            Ёшлик – умиднинг зийнати.

207)            Кексалик – ҳаёт мактабининг зийнати.

208)            Кечиримлилик – бағрикенгликнинг зийнати.

209)            Тозалик – руҳий соғликнинг зийнати.

210)            Фидокорлик – юрт севгисининг зийнати.

211)            Илмий изланиш – тараққиётнинг зийнати.

212)            Яхши тилак тилаш – дўстона муносабатнинг зийнати.

213)            Яхши ният – қалб софлигининг зийнати.

214)            Кузатувчанлик – илм эшигининг зийнати.

215)            Фикрлаш – инсоннинг ақлий бойлигининг зийнати.

216)            Жимлик – суҳбатнинг зарур зийнати.

217)            Улуғ мақсад – ҳаракатнинг зийнати.

218)            Мулоқот – инсоний муносабатларнинг зийнати.

219)            Устозга садоқат – камоли илмнинг зийнати.

220)            Ҳақгўйлик – виждоннинг зийнати.

221)            Матонат – синовда пишган инсоннинг зийнати.

222)            Таомда тўқнашмаслик – одобнинг зийнати.

223)            Севги билан қилинган меҳнат – бараканинг зийнати.

224)            Ватан хизмати – фидойининг зийнати.

225)            Соғлом тан – тиниқ фикрнинг зийнати.

226)            Халқ билан яқинлик – раҳбарнинг зийнати.

227)            Ташаббус – етакчиликнинг зийнати.

228)            Қалб олами – инсон ички дунёси зийнати.

229)            Қаноатли кўз – дунёвий тинчликнинг зийнати.

230)            Байрам – жамоанинг зийнати.

231)            Илмли муҳокама – мажлиснинг зийнати.

232)            Ҳар бир инсон – оиласининг зийнати.

233)            Болаларнинг кулгиси – хонадоннинг зийнати.

234)            Ҳақиқатни ҳимоя қилиш – журъатнинг зийнати.

235)            Тинчлик учун ҳаракат – ватанпарварнинг зийнати.

236)            Ҳарф – билим эшигининг зийнати.

237)            Хурсандчилик – байрамнинг зийнати.

238)            Эзгу ният – ҳар бир қадамнинг зийнати.

239)            Қатъият – раҳбарликнинг зийнати.

240)            Дилдаги хушнудлик – руҳнинг зийнати.

241)            Орзу – ҳаракатнинг зийнати.

242)            Сафо – кўнгилнинг зийнати.

243)            Ҳур фикр билдириш – инсон эркинлигининг зийнати.

244)            Соддалик – қалб софлигининг зийнати.

245)            Ташаббускорлик – ишбилармоннинг зийнати.

246)            Масъулият – ишончли инсоннинг зийнати.

247)            Қарзни ўз вақтида тўлаш – ҳалолликнинг зийнати.

248)            Севимли ўқувчи – устознинг зийнати.

249)            Яхши китоб – вақтнинг зийнати.

250)            Хизмат – хизматдўст қалбнинг зийнати.

251)            Тил – миллатнинг зийнати.

252)            Соғлом турмуш – оиланинг зийнати.

253)            Таътил – чарчоқнинг зийнати.

254)            Табиат – Яратганнинг неъматларини зийнати.

255)            Савоб – яшашнинг зийнати.

256)            Йўлдошлик – сафарнинг зийнати.

257)            Тинчликсеварлик – фуқаролик бурчининг зийнати.

258)            Яхши хотира – узоқ умрнинг зийнати.

259)            Жасорат – қаҳрамонликнинг зийнати.

260)            Буюк мақсад – ҳаёт йўлчироғининг зийнати.

261)            Қувончли кун – одамзотининг зийнати.

262)            Тиббиёт – соғликнинг зийнати.

263)            Ижобий фикр – муваффақият калитининг зийнати.

264)            Барчага яхшилик қилиш – инсонлик бурчининг зийнати.

265)            Таъм – таомнинг зийнати.

266)            Бадиий сўз – шеърнинг зийнати.

267)            Куч – ҳимоянинг зийнати.

268)            Ишонч – дўстликни боғловчи зийнат.

269)            Ҳуқуқ – адолатнинг зийнати.

270)            Улуғ мақсад – ватанни севишнинг зийнати.

271)            Огоҳлик – хавфсизликнинг зийнати.

272)            Хотира кечаси – муҳаббатнинг зийнати.

273)            Шеър – қалб товушининг зийнати.

274)            Меҳрибон устоз – илмнинг равнақи ва зийнати.

275)            Яхши феъл – инсофнинг зийнати.

276)            Гўзал манзара – табиат ҳикмати зийнати.

277)            Кулиш – кўнгилнинг зийнати.

278)            Таъминлаш – оиланинг зийнати.

279)            Ёши улуғлар маслаҳати – ҳаёт йўлининг зийнати.

280)            Дунёқараш – тафаккурнинг зийнати.

281)            Қалб софлиги – ҳаётда барака зийнати.

282)            Тежамкорлик – бараканинг зийнати.

283)            Кутубхона – илм оламининг зийнати.

284)            Дастурхон дуоси – файзнинг зийнати.

285)            Хушкечлик – уйқунинг зийнати.

286)            Яхши ёд – дўстлик хотирасининг зийнати.

287)            Саломатлик – барча неъматларнинг зийнати.

288)            Гўзал ният – ҳаёт баракасининг зийнати.

289)            Ҳиммат – эзгуликка интилишнинг зийнати.

290)            Юрт ҳимояси – ҳарбийнинг зийнати.

291)            Маслаҳат – қарорнинг зийнати.

292)            Фойдали суҳбат – вақтнинг зийнати.

293)            Қониқарли сўз – суҳбатнинг зийнати.

294)            Ёши катталарга эътибор – миллат маданиятининг зийнати.

295)            Орият – иффатнинг зийнати.

296)            Самарадорлик – меҳнат натижасининг зийнати.

297)            Қалб ичидаги поклик – руҳият зийнати.

298)            Уйғунлик – оила бахтининг зийнати.

299)            Ҳақиқий дўст – ҳаёт тажрибасининг зийнати.

300)            Яхши ният билан бошланган иш – бараканинг зийнати.

301)            Саховат – бойликнинг ҳақиқий зийнати.

302)            Ҳамдардлик – инсоний алоқанинг зийнати.

303)            Ёмонликдан қайтиш – тавбанинг зийнати.

304)            Ёмонликка жавоб бермаслик – ақлнинг зийнати.

305)            Яхши тилак – дуо эшигининг зийнати.

306)            Меҳр билан етиштирилган дарахт – боғнинг зийнати.

307)            Ибратли ҳаёт – келажак авлоднинг зийнати.

308)            Хайрия – қалб сахийлигининг зийнати.

309)            Соҳибжамоллик – одоб билан келган зийнат.

310)            Дунёга яхши қараш – онг равшанлигининг зийнати.

311)            Яхши хулқ – мусулмоннинг зийнати.

312)            Камгаплик – аҳли дониш, ақлли инсоннинг зийнати.

313)            Дуо олган инсон – ҳаётнинг энг катта зийнати.

Чегараси йўқ) ...

* СИЗ яна қўшишингиз мумкин...

*** ЭНГ муҳими: йўқотиб қўйишдан олдин уларнинг ҚАДРИГА етиш !!!

Меҳрибон Парвардигоримиз ўзларимизни ҳам,

фарзанд-зурриётларимизни ҳам Ўзи буюрган,

Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам тавсия этган,

ўтмишда ўтганларимизнинг руҳлари шод бўладиган,

халқимиз хурсанд бўладиган,

ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!

Иброҳимжон домла Иномов

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Умматнинг энг қалби яхшилари

25.08.2025   3846   4 min.
Умматнинг энг қалби яхшилари

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ رَضِي اللهُ عَنْهُ قَالَ: كَانَ بَيْنَ خَالِدِ بْنِ الْوَلِيدِ وَبَيْنَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْفٍ شَيْءٌ، فَسَبَّهُ خَالِدٌ فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: لَا تَسُبُّوا أَحَدًا مِنْ أَصْحَابِي، فَإِنَّ أَحَدَكُمْ لَوْ أَنْفَقَ مِثْلَ أُحُدٍ ذَهَبًا مَا أَدْرَكَ مُدَّ أَحَدِهِمْ وَلَا نَصِيفَهُ. رَوَاهُ الْأَرْبَعَةُ. وَلِلتِّرْمِذِيِّ: إِذَا رَأَيْتُمُ الَّذِينَ يَسُبُّونَ أَصْحَابِي فَقُولُوا لَعْنَةُ اللهِ عَلَى شَرِّكُمْ.

Абу Саъийд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Холид ибн Валид билан Абдурраҳмон ибн Авфнинг ўртасида бир гап ўтган эди. Бас, Холид уни сўкди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Саҳобаларимдан бирортасини ҳам сўкманглар! Сизлардан бирингиз Уҳуд мислича олтин нафақа қилса ҳам, улардан бирининг муддича ёки ярим муддичасига ета олмас», дедилар».

Тўртовлари ривоят қилганлар.

Термизийнинг ривояти:

«Қачон саҳобаларимни сўкаётганларни кўрсангиз, «Сизнинг шаррингизга Аллоҳнинг лаънати бўлсин», денглар», дедилар».

«Мудд» – оғирлик ўлчови.

Ушбу ҳадиси шарифдан бир неча хулосалар келиб чиқади:

1. Саҳобаи киромларни мутлақо сўкиб бўлмаслиги.

2. Саҳобаи киромларнинг қилган амаллари, жумладан, садақаларининг савоби ҳам кўп мартага зиёда қилиб берилиши.

3. Саҳобаи киромларни сўкиш шарр – ёмонлик эканлиги.

4. Саҳобаи киромларнинг сўкилаётганига гувоҳ бўлиб қолган киши у зотларни ҳимоя қилмоғи лозимлиги.

5. Саҳобаи киромларни сўккан одамларга: «Сизнинг шаррингизга Аллоҳнинг лаънати бўлсин», дейиш лозимлиги.

Ояти карималар ва ҳадиси шарифлар саҳобаи киромларнинг фазллари қанчалик улуғ эканлигини, уларни эҳтиром қилиш ва эъзозлаш лозимлигини кўрсатади. Биз, мусулмонлар бу ишни ихлос билан бажармоғимиз лозим. Шу билан бирга, ўзимиз бу улуғ инсонларнинг ҳеч бирларини сўкишга журъат қилмаслигимиз, баъзи бир ушбу нобакорликни қиладиганлар чиқиб қолгудек бўлса, уларни бу ишдан қайтаришимиз керак бўлади.

Энди саҳобаи киромлар ҳақида асар бўлиб қолган баъзи бир фикрларни ҳам ўрганайлик.

Абу Нуъайм «Ҳилятул авлиё»да Абдуллоҳ ибн Масъуднинг қуйидаги гапларини келтиради:

«Аллоҳ таоло бандаларининг қалбларига назар солиб, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни ихтиёр қилди ва у зотни Ўз рисоласи ила юбориб, Ўз илми ила танлаб олди. Сўнгра у зотдан кейинги одамларнинг қалбларига назар солди ва у зотнинг саҳобаларини танлаб олди. Бас, уларни Ўз динининг ёрдамчилари ва Набийсининг вазирлари қилди».

Абу Нуъайм Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилади:

«Ким бировнинг суннатини оладиган бўлса, вафот этган кишининг суннатини олсин. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари ушбу умматнинг энг қалби яхшилари, энг илми чуқурлари ва энг такаллуфи озлари эдилар. Улар Аллоҳ таоло томонидан У Зотнинг Набийсига саҳоба бўлиш учун ва У Зотнинг динини нақл қилиш учун танлаб олинган қавм эдилар. Бас, уларнинг ахлоқлари ва тутган йўлларига ўхшашга урининглар. Каъбанинг Роббиси бўлган Аллоҳ ила қасамки, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари мустақим ҳидоятда эдилар».

Саҳобаи киромларни эҳтиром қилиш ва уларга нисбатан беодоблик қилмаслик ҳақидаги шунча таълимотларга қарамасдан, кейинчалик баъзи бир томонлар у буюк зотларга нисбатан беодоблик қилишга ўтдилар. Орада кўплаб тортишувлар бўлди. Ниҳоят, «Аҳли Сунна ва жамоа» ақийдавий мазҳабининг уламолари саҳобаи киромларга нисбатан мўмин мусулмонлар қандай муносабатда бўлишлари кераклиги ҳақидаги гапларни ақийда китобларига битиб қўйдилар.

«Ҳадис ва ҳаёт» китобининг 21-жузидан олинди