Саудия Aрабистони Подшоҳлиги Ислом ишлари, даъват ва иршод вазирлиги томонидан Касабланка шаҳрида ташкил этилган “Жасур” Ислом кўргазмасини Марокаш халқи катта мамнуният билан қарши олди.
“IQNA” сайтининг “Al Youm” нашрига таяниб хабар беришича, “Жасур” ислом кўргазмаси Саудия Aрабистони Подшоҳлиги Ислом ишлари, даъват ва иршод вазирлиги томонидан Марокаш Подшоҳлиги Вақф вазирлиги билан ҳамкорликда ташкил этилган. Ушбу кўргазма ҳозирда Касабланкадаги Ҳасан II масжиди фондида ўтказилмоқда.
Ушбу кўргазмада Макка ва Мадинадан олинган тарихий қўлёзма ва нодир Ислом ёзувлари, фотосурат ва ҳужжатли фильмлар, тарихий масжидлар, Қуръон мусобақалари, Ислом хаттотлиги кўргазмалари ўрин олган. Зиёратчилар виртуал реаллик технологиясидан фойдаланган ҳолда ҳаж зиёратини ҳам адо этиш тўғрисидаги маълумотларга эга бўлиши мумкин.
Марокаш мактабларининг кўплаб талабалари ҳам ушбу кўргазмага ташриф буюришди ва Саудия Aрабистонидаги ислом маданиятининг турли кўринишлари билан танишишди. Виртуал реаллик технологиясидан фойдаланган ҳолда, бу талабалар Макка шаҳридаги Масжидул Ҳаромга ташриф буюриб, Ҳаж ва Умра маросимлари билан танишди. Бундан ташқари, улар Шаҳада, Саҳиҳ ва Рушд каби махсус диний иловалар билан ишлашни ўрганди.
Ушбу кўргазма иштирокчилари “Қирол Фаҳд” мажмуасининг Қуръони карим нашри стендида ҳам бўлишиб, Қуръони карим нусхаларини совға сифатида олишди.
Мазкур кўргазмага ташриф буюрганлар унинг мутасаддиларининг исломий асарларни танитиш ва Қуръони Каримга хизмат кўрсатиш борасидаги саъй-ҳаракатларини юқори баҳоладилар ва миннатдорчилик билдирди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси ходими
Илёсхон домла АҲМЕДОВ тайёрлади
Илгари мусулмонлар айрим уламоларни улуғлаб, “Шайхул Ислом” (Ислом дини шайхи), “Фахрул Ислом” (Ислом дини фахри), “Ҳужжатул Ислом” (Ислом дини ҳужжати), “Нажмул уламо” (Уламолар юлдузи), “Муфтий сақолайн” (Инсу-жин муфтийси), “Лисонул мутакаллимийн” (Мутакаллимларнинг сўзловчи тили) каби унвонлар билан атаганлар. Бундай аташ асло муболаға бўлмаган. Балки у муҳтарам уламолар ҳақиқатдан ушбу унвонларга лойиқ бўлганлар. Масалан, “Шамсул аимма” (Имомлар қуёши) унвони берилган Сарахсий раҳматуллоҳи алайҳ ўн икки минг рисолани ёд олгани нақл қилинган.
Абу Мансур Мотуридийни яқиндан таниган уламолар ва шогирдлари томонидан у зотнинг мартабаларини намоён этувчи кўплаб унвонлар берилган:
– Имомул ҳудо (Тўғри йўлга бошловчи);
– Муваттиду ақоиди аҳлис сунна (Аҳли сунна ақидалари асосчиси).
Абу Мансур Мотуридийнинг мазкур унвонлари ҳам асло муболаға эмас, балки у зот ҳақиқатан шу мартабага лойиқ зот бўлганлар.
Уламолар айтадиларки, Ҳужжатул Ислом (Ислом дини ҳужжати) дейилганда фақат Имом Ғазолий тушунилганидек, Имомул ҳудо (тўғри йўлга бошловчи) дейилганда ҳам фақат Имом Мотуридий тушунилади.
Абдулқодир Абдур Раҳим,
Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом институти
катта ўқитувчиси.