Bir donishmanddan: “Xotirjamligingiz siri nimada?” deb so‘rashsa, u: “Allohni taniganimdan beri boshimga nimaiki kelsa, tahorat olib, ikki rakat namoz o‘qiyman. Yolvorib duo qilaman. Biror ishda ikkilansam, istixora namozini o‘qiyman. Hayotim shukr, sabr va duo bilan o‘tadi. Halovatim ham balki shundandir”, deb javob bergan ekan.
Ko‘pincha odamlar biror yutuqqa erishsa, buni harakatlarining mahsuli deb bilishadi. Biror musibat bilan sinalganida esa, o‘zgalarni ayblashadi. Alloh yozgan taqdirga isyon qiladi. Istaymizmi-yo‘qmi, qiyiinchiliklarda toblanmay, xato qilmay o‘rganish, mag‘lubiyat alamini totmay g‘olib bo‘lish qiyin. Taqdirga rozi bo‘lish chin mo‘minlikdir. Demak, mahzun paytda ham odob saqlash kerak. Zero, musibat ham xuddi shodlik singari Rabbimiz tarafidan beriladigan inoyatdir.
“Erkakmi yo ayolmi – kimda-kim mo‘min bo‘lgan holida biror ezgu ish qilsa, bas, Biz unga yoqimli hayot baxsh eturmiz va ularni o‘zlari qilib o‘tgan go‘zal (solih) amallari barobaridagi mukofot bilan taqdirlaymiz” (Nahl surasi, 97-oyat).
«Oyatdagi “yaxshi hayot” so‘zining ma’nosi faqirlik, kasallik, musibat kabi balo-ofatlardan xoli yashash emas, balki inson qalbining halovat topishi, Allohning qazo-qadariga rozi bo‘lishi, xotirjam yashashi deganidir. Bunday odamga xursandchilik yetsa, shukr qilib savob oladi. Agar musibat yetsa, sabr qilib, yaxshilikka erishadi.
Payg‘ambarlar qavmlarining ozorlaridan zohiran juda ko‘p qiyinchilik, mashaqqat tortgan bo‘lsalar-da, botinan qalblari iymonga limmo-lim to‘lib, Allohning hukmiga taslim bo‘lib, xotirjam hayot kechirishgan.
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam aytadilar: “Odamlar ichida ko‘p musibat ko‘rganlar payg‘ambarlardir. So‘ngra ulardan keyingilar, so‘ngra ulardan keyingilardir. Inson dini (mustahkamligi) miqdoricha sinaladi (musibatlanadi)” (Imom Ahmad rivoyati).
Demak, yaxshi hayot deganda faqat moddiy farovonlikni emas, iymon bilan yashashni tushunishimiz lozim. Zero, dunyo ne’matlari qanchalik ko‘p bo‘lmasin, iymonsiz hayot mazmunsiz, rangsizdir.
Abdulatif ABDULLAYEV