Ka’ba musulmonlar uchun eng aziz va muqaddas joy bo‘lib, Allohning uyi deb ta’riflanadi. Har yili dunyo bo‘ylab millionlab musulmonlar Masjidul Haramga borib, Allohga ibodat qiladilar. Quyida Ka’ba haqidagi 10 ta ma’lumot keltirilgan.

1. Ka’ba bir necha marotaba qayta qurilgan

Ilk bor Ibrohim va Ismoil alayhumussalom tomonidan qurilgan, lekin hozirgi ko‘rinishi o‘sha davrdagidan farq qiladi. Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalom davrlarida ham rekonstruksiya qilingan. So‘ngi eng yirik ta’mirlash ishlari 1996 yilda amalga oshirilib, devoridagi g‘isht va toshlar almashtirilgan, poydevori yanada mustahkamlangan.

2. Ka’baning ikki eshigi va bir darchasi bo‘lgan

Ilgarigi Ka’bada ikki eshik bo‘lgan, biri kirish, ikkinchisi chiqish uchun. Shuningdek, uning yon tomonida bir darcha ham bo‘lgan. Hozir esa faqat bitta eshik mavjud, birinchi eshik ro‘parasidagi ikkinchisi esa yopib qo‘yilgan bo‘lib, ka’bapo‘sh almashtirlayotgandagina uning o‘rnini ko‘rish mumkin.

3. Ka’ba yopinchig‘i rang-barang bo‘lgan

Ka’ba yopinchig‘i rangi har doim qora rangda bo‘lmagan. Kisvaning qora rangda bo‘lish  an’anasi Abbosiylar davrida boshlangan. Chunki, bu sulolaning ramzlari qora rangda edi. Undan oldin Ka’baga yashil, qizil va oq ranglardagi mato ham yopilgan.

4. Ka’baning kalitlari

Ka’baning kalitlari Makka fath qilingan kuni Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalom tomonidan Usmon ibn Talhaga va uning qabilasi Bani Shaybaga berilgan. Hozirgacha ushbu oila Ka’ba kalitining egasi hisoblanadi.

5. Ilgari Ka’ba eshigi hamma uchun ochiq bo‘lgan

Oldinlari kimdir Ka’baga kirmoqchi bo‘lsa, eshigi ochib berilgan. Keyinchalik yopilib, hozirda faqat Saudiya podshohlari, bosh vazirlar, davlat rahbarlari va e’tiborli mehmonlar kira oladi.

6. Makkani suv bosganda odamlar Ka’bani suzib tavof qilgan

Makka pastlikda joylashgani va o‘sha davrda suv tortuvchi tizim yo‘qligi sababli kuchli yomg‘irlar vaqtida Ka’ba atrofida suv to‘planar edi. Shu bois suv toshqinlari vaqtida odamlar Ka’bani suzib tavof qilishga majbur bo‘lishgan.

7. Bo‘laklangan Hajarul asvad

Hozirda qora tosh kumush qoplama ichida ekaniga ko‘pchilik qiziqadi. Bir vaqtlar Bahrayndan kelgan radikal guruh tomonidan minglab hojilar o‘ldirib, jasadlari Zamzam qudug‘iga tashlanadi. Ular hatto Hajarul asvadni bo‘laklab, Iroqning Kufa shahriga olib ketadi va Abbosiy xalifaligi bosimi bilangina qaytariladi. Hozirda bo‘laklangan 8 ta tosh mum yordamida biriktarilib, kumush g‘ilof ichiga mustahkamlab qo‘yilgan.

8. Ka’ba ichida istalgan tomonga yuzlanib namoz o‘qish mumkin

Ka’ba tashqarisida hamma unga yuzlanib ibodat qilsa, ichiga kirgan odam istalgan tomonga yuzlanib namoz o‘qish mumkin bo‘ladi.

9. Ka’ba eshigi yiliga faqat ikki marta ochiladi

Ka’baning eshigi har yili faqat ikki martagina ochiladi. Navbatdan tashqari xorijiy davlat rahbarlari va mehmonlar kelganda ichiga kiritish uchun ochilishi mumkin.

10. Ka’ba kubik shaklida

U kub shaklida bo‘lgani bois, Ka’ba deb nomlanadi. Ka’ba arab tilida kub, kvadrat degan ma’noni anglatadi.

TII Hadis va islom tarixi fanlari kafedrasi
katta o‘qituvchisi Po‘latxon Kattayev