Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Iyul, 2025   |   21 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:24
Quyosh
05:04
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:58
Xufton
21:31
Bismillah
16 Iyul, 2025, 21 Muharram, 1447

Ramazon najot oyidir

20.04.2021   4677   3 min.
Ramazon najot oyidir

Ramazoni sharif oylar ichida eng muborak oydir. Ramazon – mo'min bandalarga yaratganning ulug' ajrlariga etishish uchun imkon eshiklari ochib beriladigan najot oyidir.

Payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v.) ramazon oyini madh etib: "Bu shunday oyki, uning avvali rahmatdir", deydi. Ya'ni, bu oyda tutilgan ro'za va qilingan ezgu amallar bilan Allohning rahmatiga doxil bo'linadi. "... o'rtasida esa bandaning gunohlari mag'firat etiladi", deyiladi. Demak, gunohlarimiz, xato va qusurlarimiz ko'p bo'lsa-da, tutgan ro'zamiz evaziga Alloh gunohlarimizni kechiradi. Yana payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v.) bu oyni ro'za tutib, ibodat bilan o'tkazgan bandalar jahannamdan ozod bo'lishini marhamat qilganlar. Shuning uchun ham har bir mo'min banda ushbu muborak oyning odob va tartiblariga rioya qilmoqliklari muhimdir.

Ramazon oyi odob va tartiblari deganda nimalar tushuniladi? Bu xususda Qur'oni Karim va hadislarda juda ko'p ko'rsatmalar berilgan. Jumladan, ramazon kirishi bilan har bir mo'min eng avvalo, tilini yomon so'zlardan, ya'ni g'iybatdan, yolg'ondan saqlamoqligi kerak. Chunki ulamolar "Alloh uchun ro'za tutib, o'zingizni Alloh halol qilgan narsalarni eyishlikdan tiyilasizlaru sizlarga Alloh harom qilgan narsani eysizlarmi? Ya'ni (insonlarni g'iybat qilib, gunohlarni eysizlarmi) deb marhamat qilganlar.

Payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v.) "Kishiki yolg'on so'zlamoqni tark etmasa va Alloh qaytargan narsadan qaytmasa, ro'za tutib, emay-ichmay qo'ygani bilan ro'zasi qabul bo'lmaydi. Alloh unga rahmat nazarini tashlamaydi".

Yana dinimiz ko'rsatmalarida ramazon oyida mo'minlar atrofidagi insonlarga tili va qo'li bilan ozor bermasligi aytilgan. Chunki payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v.) "Kishi Allohga va oxirat kuniga iymon keltirgan bo'lsa, bas u inson gapirsa, yaxshi ishni gapirsin yoki jim tursin", deb marhamat qilganlar. Shu bois ham ushbu muborak oyda har bir inson Allohga tavba qilmoqligi, shu bilan birga, insonlarga ozor etkazishdan saqlanmoqligi kerak. Zero, payg'ambarimiz (s.a.v.) "Tavbaga shoshilinglar o'lim kelmasdan oldin" deganlar va yana bu oyda mo'min faqirlarning xolidan xabar olib, ularga yordam qo'lini cho'zmoqlari, hech bo'lmasa iftorliklariga bir qultum suv bilan bo'lsa ham ularga mehru muhabbatlarini ko'rsatmoqliklari lozimdir. Bu haqida payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v.) "Kishi bu oyda bir ro'zadorni (bir qultum suv bilan bo'lsa ham) so'rab qo'ysa, Alloh unga kavsaridan bir sharbat in'om etadi, uni ichgan kishi aslo tashna bo'lmaydi", deganlar.

Ushbu muborak oyda mo'min banda etimlar xolidan xabar olib, ularning o'ksik qalblarini shod qilmoqlari lozimdir. Yana payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v.) "Kim bir etimni kafolatini olsa, bas u men bilan jannatda birga bo'ladi", deganlar. Ushbu muborak oyda inson imkoni boricha atrofdagilarga yordam qo'lini cho'zmog'i lozim. Zero, payg'ambarimiz (s.a.v.) "Kim bir musulmonning qiyinchiligini engillashtirsa, Alloh taolo u bandasini qiyomat kuni qiyinchiliklarini engillatadi", deya marhamat qilganlar.

Muborak ramazon oyida Alloh barchalarimizni yuqorida aytib o'tilgan amallarni ado etishlikka, ramazonni chiroyli o'tkazib, Yaratganning marhamatiga etishishlikni nasib etsin.

Sharofiddin MUSABOYeV,

Andijon shahridagi "Abu Hurayra" jome' masjidi imom-xatibi

RAMAZON-2021
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlari uchun namuna – Butunjahon Islom uyushmasi rahbari

16.07.2025   1378   5 min.
O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlari uchun namuna – Butunjahon Islom uyushmasi rahbari

Saudiya Arabistonining Makka shahrida O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari Firdavs Abduxoliqov hamda Butunjahon Islom uyushmasi Bosh kotibi Shayx Muhammad bin Abdulkarim al-Issa  ishtirokida uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Ushbu uchrashuv va tashrif Butunjahon Islom uyushmasi taklifiga binoan amalga oshirildi. Unda O‘zbekistonning Saudiya Arabistonidagi favqulodda va muxtor elchisi Nodir Turg‘unov ham qatnashdi.

Do‘stona va samimiy ruhda o‘tgan uchrashuvda Markaz rahbari O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan yurtimizda bunyod etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi haqida jumladan, Markaz doirasida amalga oshirilayotgan tadbirlar, barcha ilmiy va tashkiliy ishlar haqida ma’lumot berdi.

– O‘zbekiston Islom ilmi, fiqh va hadis sohasida yuksak merosga ega. Bu zaminda mashhur ulamolar, buyuk faqihlar, muhaddislar, mutafakkirlar va san’atshunoslar yetishib chiqqan, – dedi Islom uyushmasi bosh kotibi. – Ushbu merosning Islom olamidagi ahamiyati va dolzarbligini ko‘rsatishda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi muhim o‘rin tutadi. Bu yurtning taniqli va mashhur allomalari tufayli Islom sivilizatsiyasining asl mohiyati xususan, insonparvarlik va bag‘rikenglik qadriyatlari bugungi kunga qadar saqlanib qolgan. Mazkur megaloyiha bu boy merosni jahon hamjamiyatiga tanitishda asosiy ahamiyatga ega. Biz Butunjahon Islom uyushmasi nomidan ushbu sa’y-harakatlarni to‘liq qo‘llab-quvvatlaymiz. O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlar uchun namuna bo‘ladi. Markaz bilan hamkorlik qilishdan benihoyat mamnunmiz! – deya ta’kidladi Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa.

Uchrashuv davomida Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekistonda olib borilayotgan islohotlar xususan, Islom sivilizatsiyasi markazining barcha tadbirlari, rejalashtirilgan turli anjumanlarga qiziqish bildirib, bu borada olib borilayotgan ishlarni yuksak baholadi va mamnuniyat bilan e’tirof etdi. Islom sivilizatsiyasi markazining ochilish marosimi  qanchalik ahamiyatli ekanligiga esa alohida to‘xtaldi. Shu o‘rinda Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida so‘zlagan nutqidan quyidagi iqtiboslarni keltirdi: “Biz butun jahon jamoatchiligiga islom dinining asl insonparvarlik mohiyatini yetkazishni eng muhim vazifa, deb hisoblaymiz. Biz muqaddas dinimizni azaliy qadriyatlarimiz mujassamining ifodasi sifatida behad qadrlaymiz. Islom dini bizni ezgulik va tinchlikka, asl insoniy fazilatlarni asrab-avaylashga da’vat etadi. Islom sivilizatsiyasi markazining faoliyati ham shu maqsadga xizmat qiladi”. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Prezidenti tomonidan BMT minbaridan turib ilgari surilgan mazkur ulkan tashabbus Butunjahon Islom uyushmasi nomidan qo‘llab-quvvatlashini ta’kidlab o‘tdi.

Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Markaz tarkibida Arab-islom xattotlik maktabini ochish yo‘lga qo‘yilganini ma’lum qildi. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa ushbu loyihani to‘la-to‘kis qo‘llab-quvvatladi:

– Yangi O‘zbekiston loyihasi bo‘lmish bu xattotlik maktabi orqali Qur’oni karimning har bir surasini maxsus arab xatida, bezaklar bilan boyitilgan tarzda qo‘lda ko‘chirish maqsadga muvofiq, – deya taklif qildi Bosh kotib, – O‘zbekistondagi bo‘lajak Arab-islom xattotlik maktabi faoliyatini yo‘lga qo‘yishda, shuningdek, jahon miqyosida mashhur bo‘lgan katta tajribaga ega xattotlarni ushbu markazga jalb etish, xattotlarning ish faoliyati samarali bo‘lishi uchun ularni rag‘batlantirish va umuman maktab faoliyatini rivojlantirishda astoydil hamkorlik qilishga   tayyormiz.

Delegatsiya a’zolari Makka shahrida joylashgan Hiro madaniyat dahasi, Vahiy muzeyi, “Burj as-sa’a” minorasida joylashgan shu nomdagi muzey, Ka’ba kisvasi uchun qirol Abdulaziz majmuasi va Madina shahridagi “Bo‘ston” muzeyi, Payg‘ambarimiz (s.a.v) siyratlari  va Islom sivilizatsiyasi muzeyi, Jidda shahridagi Islom san’ati muzeyi va kutubxonasiga tashrif buyurdi va hamkorlik bo‘yicha muzokaralar olib bordi.

Bundan tashqari, Islom sivilizatsiyasi markazi delegatsiyasi a’zolari muzey va kutubxonalarga qilgan tashriflari jarayonida Payg‘ambarimizning faoliyat va turmush tarzlarini ifodalovchi videolavhalar O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga taqdim etilishi masalasini ham ko‘rib chiqishdi. 

Shuningdek, uchrashuvda O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Samarqandda yangidan bunyod etilayotgan Imom Buxoriy majmuasi ziyoratchilari uchun qulay shart-sharoitlar yaratish masalasida ham fikr almashildi. Bu borada Saudiya Arabistoni tajribasidan foydalanish maqsadida Butunjahon Islom uyushmasi Tadbirlar va konferensiyalar bo‘limi boshlig‘i Shokir Saloh al-Advaniy bilan muloqot o‘tkazildi. Muloqot davomida Islom uyushmasi vakili bu  masalada Saudiya Arabistonining yetakchi tashkilotlaridan biri “Ilm” kompaniyasi ko‘mak berishini bildirdi. Keyingi muhokamalar videokonferensiya shaklida davom ettirilishiga kelishib olindi. 

Islom sivilizatsiyasi markazi

Dunyo yangiliklari