Shoh Valiyulloh Dehlaviy “Hujjatullohil balig'o” kitoblarining “Ro'za hukmlari” bobida bir hadisni keltiradilar:
“Payg'ambarimiz sallollohu alayhi vasallam aytdilar: “Agar sizlardan birortangiz og'iz ochadigan bo'lsa, xurmo bilan og'iz ochsin. Albatta u barakadir. Agar uni topa olmasa, suv bilan iftorlik qilsin. Chunki u poklovchidir”. (Ahmad, Dorimiy rivoyati)
Aytamanki, insonning tabiati shirinlikni yoqtiradi, ayniqsa ochlikdan so'ng. Jigar ham shirinlikni xushlaydi. Arablarning ham tabiati xurmoga moil. Hurmo munosib vaqtda tanovul qilingani uchun, baraka olib keladi”. (iqtibos tugadi)
Nabiy sollallohu alayhi vasallam buyurgan har bir ishlarida hikmat va foyda mujassamdir. Ushbu iftorlikda xurmo tanavul qilish hadisi ham juda ko'plab foydani o'z ichiga oladi. Ayniqsa, tibbiy jihatdan!
- Og'iz ochish paytida qorin ochqab, badan ko'p taom istab turgan holatda xurmo birinchi bo'lib oshqozonga etib borsa, miyaga to'qlik hissini jo'natadi. Natijada holsizlanib turgan oshqozonga engil va tez hazm bo'luvchi meva joylashadi.
- Vitamin A, B-1,2,3,5,6,9, C, D, K, Kaltsiy, temir, fosfor, ruh, natriy va marganets singari kompleks elementlarni o'zida mujassam qilgan.
- Hurmodagi kaliy miqdorining yuqoriligi bois asab tizimi o'ziga keladi.
- Ochlikning so'nggi soatlarida qonda qand miqdori ko'tariladi. Natijada holsizlik, dangasalik, diqqatni jamlay olmaslik kabi holatlar avj oladi. Hurmo esa qondagi qand miqdorini pasaytiradi.
- Cheksiz quvvat manbai bo'lib, kun davomidagi charchoqdan forig' etadi.
- Tarkibida ko'plab foydali elementlar va vitaminlar sabab, saraton kasalligini bartaraf etadi.
- Jigar faoliyatini yaxshilaydi.
- O'zi shira, glyukoza va saxarozaga boy bo'lsada, qand miqdorini ko'tarmaydi. Aksincha, tushiradi. Bir kunda to'rt donadan iste'mol qilish tasvsiya qilinadi. Ortiqchasi ko'plik qiladi.
- O'pka ishlashini yaxshilaydi.
- Anemiya va gipertoniyada juda foydali.
- Immunitetni ko'taradi.
- Yurak faoliyatini rivojlantiradi.
- Yuzdagi nerv tolalari shol bo'lishidan saqlaydi.
- 1 donasi taxminan 23 koloriyaga ega.
- Ozishni istaganlar shirinlik sifatida tanovul qilsalar bo'ladi.
- Kislota balansini ushlab turadi.
- Homilador va emizikli ayollarga eng yaxshi ozuqa manbai hisoblanadi.
- Stress va taranglikni kamaytiradi.
Shu va shunga o'xshash foydali jihatlarni o'zida mujassam etgan xurmo mevasi yoshu qariga birday mos keladi. Faqat uni ham me'yorida iste'mol qilish zarur.
Iftorlik va saharlik dasturxoningizdan totli xurmo mevasi arimasin!
N.Saidakbarova tayyorladi
Ma’ruf ibn Fayruz al-Karxiy rahimahulloh aytadilar:
“Dunyo to‘rt narsadan iborat: mol, so‘z, uyqu va taom. Mol tug‘yonga olib boradi, so‘z adashtiradi, uyqu esdan chiqaradi, taom shahvatga yetaklaydi”.
“Solihlar ko‘p, lekin ular ichida siddiqlar kam”.
“Alloh kimga yaxshilikni istasa, unga amal eshigini ochib, tortishish eshigini yopadi. Agar yomonlik istasa, amal eshigini yopib, tortishish eshigini ochadi”.
“Allohga tavakkul qil, toki U sening ustozing va shikoyat qiladigan Zoting bo‘lsin. Chunki insonlardan naf yo‘q”.
“Ko‘zlaringizni tiying, hatto urg‘ochi qo‘ydan ham”.
“Saxiylik — muhtoj paytda muhtoj narsani boshqa birovga berishdir”.
“Tungi ibodat mo‘min uchun qiyomat kunida nur bo‘lib, o‘ngu so‘lini yoritadi. Kunduzgi nafl ro‘za esa, bandani do‘zaxning issig‘idan uzoqlashtiradi”.
“Qiyomat kunida bir nido qilguvchi: “Ey Allohni madh qilganlar turinglar”, deb nido qiladi. Shunda, “Qul huva Allohu ahad”ni ko‘p o‘qiganlar turishadi”.
“Avliyolarning alomati nima?” — deb so‘rashdi. “Alomatlari uchtadir: Alloh uchun g‘am chekadi, Alloh bilan mashg‘ul bo‘ladi va Alloh tomonga qochishadi”.
Dovud Toiyning do‘stlaridan biri menga: “Amalni tashlama. U seni Robbingning roziligiga yaqinlashtiradi”, dedi. Men undan: “Qaysi amalni?” deb so‘radim. U: “Robbingga doimiy itoat, musulmonlarga xizmat va ularga nasixat” dedi.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV