Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Yanvar, 2025   |   14 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:47
Peshin
12:37
Asr
15:36
Shom
17:21
Xufton
18:39
Bismillah
14 Yanvar, 2025, 14 Rajab, 1446

Ro'zadorga makruh bo'lgan amallar

11.04.2021   4442   3 min.
Ro'zadorga makruh bo'lgan amallar

Makruh amal – shariatda yomon ko'rilgan, nomaqbul va xunuk ish sanaladi. Ro'zadorga makruh bo'lgan amallar deyilganda, ro'zani buzmaydigan, ammo savobini kamaytiradigan, buzishga yaqin bo'lgan ishlar tushuniladi.

  1. Ro'zador saqich yoki shunga o'xshash narsani chaynashi makruhdir. Chunki, ko'rgan odam ro'zador emas ekan degan xulosaga keladi. Payg'ambarimiz salollohu alayhi vasallam “Kim Allohga va Oxirat kuniga imon keltirgan bo'lsa, o'zini shubhali o'ringa tashlamasin”, deganlar
  2. Ro'zador ayol yosh go'dagiga yoki bemorga ovqatni chaynab bersa bo'ladi. Bunda farzand ona sutiga to'ymaydigan bo'lsa hamda chaynab beriladigan taom bo'lsa joiz. Chaynamay ham ediriladigan taom bo'lsa, og'izga olib chaynab berish shart emas.
  3. Ayol kishi sho'rvani tatib ko'rishi makruhdir. Bu farz ro'zasida uzrsiz bo'lsa. Agar uzr sababli tatib ko'radigan bo'lsa, makruh hisoblanmaydi. Erning xulqi, fe'li yomon bo'lsa, uzr sanaladi. Farzdan boshqa, masalan nafl ro'zada xoh uzr bo'lsin, xoh uzr bo'lmasin, taomni tatib ko'rish joizdir. “Fathul qodir”da “kim bir narsani tatib ko'rsa, og'zi ochilmaydi, ammo makruh bo'ladi”, deyilgan. Hulosa qilinsa, farz ro'za tutayotgan ayol erining xulqi yomon bo'lmasa, taomning mazasini, tuzini tatib ko'rishi yaxshi emas.
  4. Kishi yog' yoki asalni sotib olayotganda yaxshisidan yomonini ajratib olish olish uchun uni tatib ko'rishi makruhdir.
  5. O'pish, ushlash va quchoqlash agar g'uslni vojib qiluvchi ishga sabab bo'lsa makuruhdir. Agar ro'zani buzuvchi ish sodir bo'lishidan qo'rqmasa, joiz deganlar.
  6. Hoh kunduzi, xoh kechki tomon bo'lsin, ro'zador xo'l yoki quruq misvokni ishlatsa bo'ladi. Ko'p ulamolar kuchli ehtiyoj va zarurat bo'lmasa, misvok qilish makruh, agar halqumga mazasi kelsa, ro'zani buzadi deganlar. Biz aytamiz: misvok xoh qurquq, xoh xo'l bo'lsin, xoh kunduzi xoh og'iz ochishga yaqin bo'lsin uni ishlatish joizdir. Chunki hadisda Payg'ambarimiz salollohu alayhi vasallam Oisha onamizdan qilingan rivoyatda: “Ummatimga mashaqqat bo'lmaganida, ularni har namozda misvok qilishga buyurar edim”, deb aytganlar. Sahobalar ham Payg'ambarimizni ro'zadorlik holatlarida ko'p marotaba misvok qilayotganlarini rivoyat qilganlar. 
  1. Halqumga yutmay boshi va yuzidan salqinlanish maqsadida suv quyish, xo'l lattaga o'ranib olish joiz. Tahoratdan boshqa o'rinda esa, og'izga suv olib chayish makruhdir.
  2. Tahorat asnosida og'iz va burunni mubolag'a qilib chayish ham makurhdir.
  3. Zuluk va shunga o'xshash narsa vositasida ko'p qon oldirib tanani zaiflashtirish.

       10. Ikki-uch kun iftorliksiz ulab ro'za tutish

Ko'zga surma qo'yish makuruh emas. Ya'ni ro'zaga ziyon bermaydi.

“Fatava Sirojiya” va “Fathu babi inaya” kitoblari

asosida N.Saidakbarova tayyorladi

RAMAZON-2021
Boshqa maqolalar

Rahbar va yoshlar muloqoti manfaatli bo‘ldi

13.01.2025   2825   1 min.
Rahbar va yoshlar muloqoti manfaatli bo‘ldi

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin Eshonqulov Toshkent islom instituti talaba- yoshlari bilan muloqot o‘tkazdi. Uchrashuvni institut rektori Uyg‘un G‘afurov ochib, mazkur tadbirning ahamiyati haqida so‘z yuritdi.


Bu kabi muloqotlar barcha diniy ta’lim muassalarida tashkil etilib, O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari raisligida o‘tgan Ulamolar Kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida belgilangan vazifalar ijrosini ta’minlashga qaratilgani ta’kidlab o‘tildi.


Tadbirda Zayniddin Eshonqulov yoshlarga o‘zining hayotiy, ilmiy va kasbiy tajribalarini so‘zlab berdi. Ma’ruzada Diniy idora tizimidagi tashkilotlar va ta’lim muassasalarida amalga oshirilayotgan islohotlar, faoliyat yo‘nalishlari va kelgusidagi rejalar haqida ma’lumot berdi.


Zayniddin domla diniy-ma’rifiy faoliyatda ilm va ma’rifatning o‘rni, kadrlarning vatanparvarlik va axloqiy tarbiyasi va turli yot g‘oyalardan ma’naviy immunitetning shakllangani haqida o‘z fikr va tavsiyalarini bildirdi. 


Notiq o‘z so‘zi davomida talaba-yoshlarni sabr-toqat va qat’iy intizom bilan ilm olishga da’vat etdi. Shuningdek, ixlosli bo‘lish va ustozlarni ehtirom qilish muvaffaqiyat kaliti ekanini ta’kidladi.


Yetuk imom-xatib bo‘lish uchun doimiy ravishda o‘zi ustida ishlash hamda bilim va tajribalarini oshirib borishi lozimligi haqida qimmatli maslahatlar berdi.


Ana shunday tadbirlar yoshlarning ilm olishi va kelgusidagi kasbiy faoliyatini muvaffaqiyatli amalga oshirishiga xizmat qiladi, rahbar xodimlar esa ular uchun hayotiy namuna bo‘ladi, inshoalloh.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

 

Rahbar va yoshlar muloqoti manfaatli bo‘ldi Rahbar va yoshlar muloqoti manfaatli bo‘ldi Rahbar va yoshlar muloqoti manfaatli bo‘ldi