Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyun, 2025   |   17 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
13 Iyun, 2025, 17 Zulhijja, 1446

Jannatga birinchi bo'lib kiradiganlar

25.01.2021   2419   5 min.
Jannatga birinchi bo'lib kiradiganlar

Ulug' tobein Abu Abdulloh Said ibn Jubayr ibn Hishom Asadiy Volibiy hijriy 46 yil (milodiy 665 yil)da Kufada tug'ilgan. Odamlar Ibn Jubayrni “ko'rinishlari qora bo'lsa ham, xislatlari oppoq edi”, deb ta'riflashgan. Abdulloh, Muhammad va Abdulmalik ismli uch nafar farzandi bo'lgan.

Dastlab bir muddat Kufada Abdulloh ibn Utbaning kotibi bo'lgan. So'ngra butun umrini ilmga bag'ishlagan. Ibn Abbos, Ibn Umar, Abdulloh ibn Mug'affal, Abu Said Hudriy roziyallohu anhum kabi yirik sahobalardan ta'lim olgan. Makka tafsir maktabining ustozi, “Qur'on tarjimoni” Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan tafsir va boshqa ilmlardan saboq oldi. Ibn Jubayr xuddi insonga soya ergashib yurgandek, doimo Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu bilan birga yurardi. Shu sabab, Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu shogirdining ilmiga qattiq ishonar, masala so'rab kelganlarni unga yo'llab: “Axir orangizda Said ibn Jubayr borku!” deb tanbeh berardilar.

Ibn Jubayr rohmatullohi alayhi Makka madrasasining old talabalaridan, tafsir, hadis va fiqh ilmlari imomlaridan bo'lib etishdi. Hammod ibn Abu Sulaymon, Amr ibn Diynor, Muhammad ibn Vose', Hishom ibn Hasson, Hilol ibn Hibbon, Sulaymon A'mash rohmatullohi anhum kabi zarabdast olimlarga ustozlik qildi, har kuni bomdod va asr namozlaridan so'ng dars berdi. Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi talabalarga: “Haqiqiy tavbaning uchta sharti bo'lmasa, qabul bo'lmaydi: tavbaning qabul bo'lmaslik qo'rquvi, qabul bo'lishidan umid va toatlarda bardavomlik”, deb aytardi.

Qatoda rohmatullohi alayhi: “Bilimdonlar to'rttadir: Haj amallari borasida Ato ibn Abu Ravoh, tafsir ilmida Said ibn Jubayr, siyrat ilmida Ikrima, halol va haromda esa Hasan Basriydir”, degan.

Ramazon oylarida Ibn Jubayr rohmatullohi alayhi imomlikka o'tardi. Agar yolg'iz o'zi ibodatni ado etsa Qur'onni to'liq xatm qilardi. Qur'oni karimning «Kitob (Qur'on)ni va Biz payg'ambarlarimiz bilan yuborgan narsalarni (Kitoblarni) yolg'on degan kimsalar yaqinda (qiyomat Kunida) bilajaklar. O'shanda ular bo'yinlarida kishan va zanjirlar bilan sudralurlar» (G'ofir surasi, 70-72-oyat) oyatini tilovat qilganda rangi oqarib, butun vujudini titroq tutardi.

Har yili rajab oyida umra, zulqa'da oyida esa haj ibodatini ado etardi. Ibn Jubayr rohmatullohi alayhi Qur'oni karim ma'nolarini va qiroat ilmini chuqur va puxta bilsa-da, o'z fikri bilan tafsir qilishdan nihoyatda ehtiyot bo'lardi va “Men uchun tuproqqa qorishib ketishim, Qur'onni o'zimcha tafsir qilishimdan ko'ra yaxshiroqdir”, derdi.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi hadislarni yozib sahifalarga to'plagan. Abdulloh ibn Zubayr, Anas ibn Molik, Said ibn Hudriy roziyallohu anhum kabi sahobalar bilan uchrashib, ulardan hadislar rivoyat qilgan.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhidan «Bas, Meni yod etingiz, (Men ham) sizlarni yod eturman…» (Baqara surasi, 152-oyat) oyatining tafsirini so'rashganda “Ibodat, itoat bilan «Meni yod etingiz...» shunda «(Men ham) sizlarni yod eturman…» ya'ni, gunohlaringizni mag'firat etaman, deb tafsir qilgan.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhidan zikr nima deb so'rashganda: “Kishi biror amalni bajarishda Allohga itoat, Uning roziligini topish niyatida bo'lar ekan, ushbu amali zikr hisoblanadi. Agar Allh taologa itoat etmasa, garchi tunlarini Qur'on tilovati va zikr bilan o'tkazsada zikr qiluvchilardan bo'lmaydi”, deb javob bergan.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi zolim Hajjoj tomonidan hijriy 95 yili (milodiy 714) qatl etilgan. Bir qancha sahobalarning qonini to'kkan bu zolim: “Said ibn Jubayrning o'limichalik hech kimning o'limi menga og'ir kelmadi”, degan. Ibn Jubayrning vafotini eshitgan Imom Ahmad rohmatullohi alayhi: “Yer yuzi Said ibn Jubayrning ilmiga muhtoj”, deb chuqur qayg'uga botgan.

 

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi hikmatlaridan

 

"Jannatga birinchi bo'lib kiradiganlar qiyinchilik va xursandchilika ham Allohga hamd aytadigan kishilardir".

 

"Alloh taologa tavakkul qilish iymonning husnidir".

 

 

Davron NURMUHAMMAD

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi

10.06.2025   6160   3 min.
O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi

 Yig‘ilishda Kengash a’zolari, Ishchi guruh rahbarlari va yetakchi olimlar – O‘zRFA vitse-prezidenti, Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti direktori, professor Bahrom Abduhalimov, tarix fanlari doktori, professor Jannat Ismoilova, O‘zbekiston tasviriy san’ati akademigi Akbar Hakimov hamda markaz rahbariyati va xodimlari ishtirok etdi.

   

Yig‘ilishda markaz ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar muhokama qilindi. Jumladan:

  • "Qur’oni karim" zali
  • "Islomdan avvalgi davr sivilizatsiyalari"
  • "Birinchi Renessans davri"
  • "Ikkinchi Renessans davri"
  • “Yangi O‘zbekiston – Uchinchi Renessans poydevori”

 

Shu bilan birga, xorijiy muzeylarda saqlanayotgan va O‘zbekistonga daxldor bo‘lgan 350 ga yaqin eksponat ko‘rib chiqildi va ularni tanlab olish ishlari boshlab yuborildi.

 

Markaz rahbari Firdavs Abduxoliqov o‘z chiqishida bunday ta’kidladi:

 

— Hurmatli Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan barpo etilayotgan ushbu markaz ekspozitsiyasini boyitish maqsadida xorij muzeylari va kutubxonalarida saqlanayotgan yurtimizga oid artefaktlarni olib kelish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Bir qator eksponatlar markazning ochilish marosimiga tayyor holatda bo‘ladi. Shuningdek, respublikadagi muzeylar ham 20 tadan eng noyob eksponat taqdim etishi rejalashtirilgan.

   

    Yig‘ilishda "Islomdan avvalgi davr" ekspozitsiyasi bo‘yicha olib borilayotgan ishlar haqida ekspozitsiya koordinatori Anvar Matniyazov ma’lumot berdi:

 

— Bu ekspozitsiyaga vaqt devori orqali kiriladi. U 6 ta sektordan iborat bo‘lib, Baqtriyadan boshlanadi. Turkiyalik dizaynerlar bilan hamkorlikda ish olib borilyapti. Mulyajlar, faksimilelar va qo‘lyozmalar bo‘yicha kelishuvlarga erishilgan. Shuningdek, yurtimizdagi 60 ta tarixiy qal’a o‘lchamlari to‘planib, sistemalashtirildi.

   

    Qadimgi Xorazm, So‘g‘d, Choch sivilizatsiyalariga oid tasviriy san’at, haykalchalar, tangalar va uy-ro‘zg‘or buyumlari xalqaro ko‘rgazmada namoyish etilishi rejalashtirilmoqda.

Vaqt devori kompozitsiyasida sharq miniatyuralari ham taqdim qilindi. Bu kompozitsiya turli davrlardagi siyosiy va ijtimoiy voqealarni badiiy tasvirlar orqali namoyon etadi:

 

  • Islomdan avvalgi davr sivilizatsiyalari – barelef uslubida,

 

  • Birinchi Renessans – mahobatli rangtasvir uslubida,

 

  • Ikkinchi Renessans – Kamoliddin Behzod, Mahmud Muzahhib va Muhammad Murod Samarqandiy kabi miniatyura maktabi asoschilari uslubida.

 

   O‘zbekiston xalq rassomi Bahodir Jalolov rahbarligidagi ijodiy guruh ushbu yo‘nalishda faoliyat yuritmoqda. 

 

Yig‘ilish yakunida O‘zbekiston Kinematografiya agentligi tomonidan tayyorlangan olimlar hayoti va merosiga bag‘ishlangan videoroliklar namoyish etildi. Ilmiy kengash a’zolari ushbu videomateriallar mazmunan va vizual jihatdan zamonaviy talablarga mos bo‘lishi zarurligini ta’kidlashdi.

cisc.uz

 

O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi O‘zbekistondagi megaloyiha ekspozitsiyasining 6 asosiy yo‘nalishi tahlil qilindi
O'zbekiston yangiliklari