Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Iyul, 2025   |   14 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:16
Quyosh
04:58
Peshin
12:33
Asr
17:41
Shom
20:02
Xufton
21:37
Bismillah
09 Iyul, 2025, 14 Muharram, 1447

Seriallar tomoshabin xulqiga qanday ta'sir ko'rsatmoqda?

20.01.2021   1784   4 min.
Seriallar tomoshabin xulqiga qanday ta'sir ko'rsatmoqda?

«Huquq» gazetasining 42-sonida chop etilgan «Serial – vaqt kushandasi(mi)?» sarlavhali maqolada bugungi kunning dolzarb muammolari, jumladan, yurtimiz telekanallarida namoyish etilayotgan xorij seriallari efir soatining ko'pligi, ulardagi qahramonlar kiyimi xijolatomuz ahvolda ekanligi, ushbu holatlar hamda qadahlar aks etgan sahnalar xiralashtirib berilayotgani, bu esa tomoshabin ongiga salbiy ta'sir ko'rsatishi yoritilgan.

Shu mavzuda ustozimiz shayx Muhammad Yusuf Muhammad Sodiq hazratlari bunday degan edi: «Afsuski, bu hozir to'g'rilanishi kerak bo'lgan dolzarb mavzulardan biri. Buyuk allomalar yurti bo'lgan joylarda odamlar ajdodlarimizdan emas, balki ular qattiq qaytargan narsalardan ibrat olishi achinarli hol. Ya'ni odamlar dinimiz qaytargan narsalardan ibrat olishmoqda.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. «Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim bir qavmga taqlid qilsa, u o'shalardandir” degan» (Imom Abu Dovud va Imom Nasaiy rivoyati).

Sharh: o'z qavmi, o'z dini va urf-odati turib, boshqalarning turmush tarzini, kiyinish va hayotdagi boshqa narsalarini ustun qo'yib, jon-jahdi bilan ularga o'xshashga harakat qilish odamga o'z ta'sirini o'tkazmay qolmaydi. O'sha odam «har kimga niyatiga yarasha» qoidasiga binoan o'zi taqlid qilgan qavmdan bo'ladi. Kofirlarga o'xshashni orzu qilib uringan bo'lsa, kofirlardan bo'ladi. Fojirlarga o'xshashga harakat qilgan bo'lsa, fojir bo'ladi va hokazo…

Islom ummati Alloh taolo yuborgan ta'limotlarning eng mukammaliga, har bir zamon va makonga munosib ta'limotga ravo ko'rilgan. Haq taolo bu ummatni boshqa barcha ummatlar ustidan shohid qilib, har bir narsada o'ziga xoslikni berib qo'ygan. Shu bois ham bu ummatga o'zidan boshqalarga o'xshashga harakat qilish, Alloh taolo osmondan tushirgan narsani qo'yib, boshqa millatlar erdan chiqargan narsalarga havas qilishi mutlaqo to'g'ri kelmaydi.

Yuqoridagi hadisda faqat kiyim haqida emas, balki umuman tashqi qiyofani qanday tutish kerakligi haqida ham so'z ketmoqda. Demak, tashqi qiyofa madaniyatida ham har kim o'zligini, ya'ni erkak erkakligini, ayol ayolligini, musulmon musulmonligini unutmasligi kerak. Huddi shunday musulmonlar boshqa millatlarga xos bo'lgan, ularni musulmonlardan ajratib turadigan narsalarga taqlid qilmasliklari lozim».

Munoviy roziyallohu anhu aytadi: «Hayo ikki xil bo'ladi: nafsoniy va iymoniy. Birinchisi barcha insonlarda yaratilgan bo'ladi. Unga avratni ochishdan yoki odamlar huzurida jinsiy yaqinlik qilishdan hayo qilish kabilar kiradi. Ikkinchisi esa musulmonning Allohdan qo'rqib harom ishlardan tiyilishidir».

Gunohlarning yomonliklaridan biri hayoni ketkazishidir. Hayo – barcha yaxshiliklarning asosi. Uning ketishi barcha yaxshiliklarning ketishidir. Gunohlar asta-sekin hayoni zaiflashtirib, bir yo'la yo'q qilib yuborishi ham mumkin.

Oynai jahonda berib borilayotgan fil'mlarning ba'zilari inson psixologiyasi, aqli va qalbiga salbiy ta'sir qilmoqda. Bu esa jamiyatda yangi jinoyatlar sodir bo'lishiga olib kelmoqda.

Ma'lumki, inson ikki, bir-biriga zid bo'lgan ruh va nafs jam qilingan yagona mavjudot hisoblanadi. Shunday ekan, salbiy oqibatlarga etaklovchi fil'mlar insonda yomon oqibatlarni keltirib chiqaradi. Eng xatarlisi yosh yigit-qizlar bunday fil'mlarni ota-onasi bilan ko'rishi va fil'm qahramonlariga o'xshashga harakat qilishidir.

Menimcha, inson ma'naviy-ruhiy ozuqa oladigan tarixiy, yoshlarni vatanga muhabbatli bo'lishga chorlovchi fil'mlarni ko'paytirish kerak. Halqimizning ma'naviy immunitetini kuchaytirish lozim. Fil'mlar ommaga namoyish qilinishdan oldin ulamolar va turli soha vakillari muhokamasida tasdiqlanishi zarur deb o'ylayman. Zero, «Maslahatli to'y tarqamas» deb bejiz aytilmagan.

Jasur RAUPOV,
Toshkent viloyati bosh imom-xatibi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Indoneziya OAV O‘zbekiston olimlarining Jakartaga ilmiy safarini yoritdi

09.07.2025   208   4 min.
Indoneziya OAV O‘zbekiston olimlarining Jakartaga ilmiy safarini yoritdi

O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi, Musulmonlar idorasi, Imom Buxoriy, Imom Moturudiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari hamda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi mas’ul xodimlaridan iborat ilmiy guruhning Indoneziyaga tashrifi ushbu mamlakatning yetakchi bosma va elektron nashrlari tomonidan keng yoritildi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.

 

 

Jumladan, Indoneziyaning "CNN Indonesia" axborot agentligi "O‘zbekiston delegatsiyasi Indoneziyaga tashrif buyurdi" sarlavhali maqolani e’lon qildi. Unda Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universitetida "Movarounnahrdan Janubi-Sharqiy Osiyoga: hadis ilmlari va intellektual aloqalar" mavzusida ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tgani va mazkur anjumanda O‘zbekistondan yetakchi olimlar ishtirok etgani ma’lum qilingan.

 

"Tadbir ilmiy muloqot shaklida tashkil etilgan bo‘lib, uning doirasida Imom Buxoriy merosini o‘rganish, Mavarounnahr ulamolarining Indoneziya orollarida islom dinini tarqatishda tutgan o‘rni, hadisshunoslik yo‘nalishida hamkorlikni rivojlantirish kabi masalalar muhokama qilindi", – deb yozgan axborot agentligi.

 

O‘zbekiston delegatsiyasining tashrifi doirasida bo‘lib o‘tgan qator tadbirlar ikki mamlakat o‘rtasida islomiy ma’rifat, ta’lim, diniy bag‘rikenglik va tarixiy merosni asrab-avaylash sohalarida aloqalarni yanada mustahkamlashi ta’kidlangan.

 

Maqolada xabar qilinishicha O‘zbekiston ilmiy-ma’rifiy doiralari vakillari Indoneziya xalq manfaatlari va huquqlarini himoya qilish vaziri Muxaymin Iskandar, ekologiya vaziri o‘rinbosari Dias Xendrapriono, Ulamolar Kengashi va "Nahdatul ulamo" tashkiloti rahbariyati bilan uchrashuvlar o‘tkazdi.

"Businessreview" veb-sayti "Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligi diniy mo‘tadillik va islom ta’limi tizimini mustahkamlaydi" sarlavhali maqolani e’lon qildi.

 

 Nashrda Imom Buxoriy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi va Sharif Hidoyatulla nomidagi Jakarta davlat islom universiteti hamkorligida Indoneziya poytaxtida ilmiy-amaliy konferensiya tashkil etilgani qayd etilgan.

 

 Materialda yozilishicha, anjumanda Mavorounnahr tarixi, Imom Buxoriy merosi, Markaziy Osiyo ulamolarining Indoneziyada islom ta’limotini tarqatishda tutgan o‘rni kabi mavzular muhokama qilindi.

 

Ushbu mamlakatdagi "Aspirasi Nusantara" elektron nashri Imom Moturidiy xalqaro ilmiy tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari "Nahdlatul ulamo" tashkiloti faoliyati bilan tanishgani haqida yozdi. Ma’lum qilinishicha, shu yil 2 iyul kuni O‘zbekiston Din ishlari qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov hamda Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari Shahzod Islomov Indoneziyadagi eng yirik tashkilot "Nahdlatul ulamo" rahbariyati bilan uchrashdi.

 

"Nahdlatul ulamo" tashkiloti qoshidagi Ilmiy markaz rahbari Abshor Abdullo Imom Moturidiy ta’limoti sunniy kalom ilmida mo‘tadil, aql va mantiqqa tayanadigan yo‘nalish ekanini qayd etdi" – deb yozgan elektron nashr.

 

Tomonlar ta’lim sohasida aloqalarni kengaytirish, talabalar almashuvini amalga oshirish va ziyorat turizmi yo‘nalishida dasturlar ishlab chiqish kabi mavzularda fikr almashdilar.

 

Indoneziyaning "Jakarta Merdeka" onlayn portali esa "Bogor Botanika bog‘ida do‘stlik daraxti ekildi" sarlavhali maqolani e’lon qilindi. Unda O‘zbekiston delegatsiyasi a’zolari Bogor shahridagi Indoneziya Milliy Botanika bog‘ida daraxt ekish marosimida ishtirok etgani va Indoneziya ekologiya vaziri o‘rinbosari bilan uchrashuv o‘tkazgani ma’lum qilingan.

 

 "Vazir o‘rinbosari Dias Xendrapriono Imom Buxoriy to‘plagan hadislar orasida tabiatni asrashga oid nasihat va tavsiyalar ko‘p ekanini ta’kidladi. Bu esa islom ta’limotida ekologik bilim va ong asosiy o‘rin tutishining yaqqol dalilidir", – deb yozilgan "Jakarta Merdeka" maqolasida. 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati

 

 

Dunyo yangiliklari