Farzandlarini eru ko'kka ishonmay yurgan Fotimani Allohning yana bir imtihoni kutardi. Bir kuni go'dak o'g'li Muhammad atak-chechak qilayotib, yiqildi. Shunda erda yotgan bir shoxcha uning ko'ziga zaxa etkazdi. Oradan uch-to'rt kun o'tgach, ona farzandining ko'rmayotganini payqab qoldi. Fotima dunyoni unutdi. Allohga nola qildi. Shu topda u o'g'lining ko'ra olishi evaziga hamma narsasini berishga tayyor edi. Katta o'g'li bilan birga buxorolik mashhur tabibnikiga jo'nadi.
Qartaygan, ko'zlari qisiq, titroq qo'lli tabib o'g'lini obdon sinchiklab ko'rib, davolashga ojiz ekanini aytdi. “Shifo yolg'iz Allohdan!” deb taskin ham berdi. Fotima tabib huzuridan bo'shashib, oyoqqo'li holsiz qaytdi.
Fotima sarosimaga tushmadi. U tunlari toatibodatda bedor, kunduzlari ro'zador bo'lib, Allohga iltijo qilib yolvordi, chin ixlos va umid bilan farzandining kasaliga shifo so'radi.
Kunlarning birida juda toliqib, ozroq uxlagan edi, tush ko'rdi. Hassa tutgan baland bo'yli, yuzi nurli, ko'rkam soqolli bir qariya tushiga kirdi. Keyin bilsa, bu zot Ibrohim Halilulloh alayhissalom ekanlar. U kishi Fotimaning qarshisiga kelib, unga xursand holda: “Ey ayol, Allohga ko'p yolvorib yig'laganing, tinmay duolar qilganing samarasiz ketmadi. Mehribon Alloh o'g'lingga ko'zlarini qaytarib berdi”, dedilar.
Uyqudan yuragi hapqirib uyg'ondi. Shoshilinch o'g'li yotgan xonaga chopdi. Kirib qarasa, ko'zi yana hammayoqni ko'ra boshlagan o'g'li o'rnida jilmayib yotardi. Ayol umid-iltijosi mukofotiga berilgan bu yaxshilikdan cheksiz sevindi. Allohga hisobsiz shukrlar aytdi, hamdu sanolar yo'lladi.
Onasi suyib-ardoqlab o'stirgan bu bola keyinchalik hadis ilmining sultoni, ulug' muhaddis Muhammad ibn Ismoil Buxoriy (Imom Buxoriy) bo'lib etishdi.
“Mo'minalar” jurnalining 2020 yil, 5-sonidan
Imom Abul Mu’in Nasafiy rahmatullohi alayh "Tabsiratul adilla" asarlarida Xuroson va Mavoraunnahr aholisi hanafiylikni Imomi A’zam rahmatullohi alayhning yetakchi shogirdi Imom Muhammad ibn Hasan Shayboniy, uning shogirdi Abu Suraymon Juzjoniy, uning do‘sti Shayx Abu Bakr Ahmad, Shayx Is'hoq Sobih Juzjoniy, Imom Abu Bakr Juzjoniy, Imom Abu Nasr Ahmad ibn Abbos Iyodiy Ansoriy va Imom Moturidiy silsilasi orqali o‘rgangan deb keltiradi. Imom Nasafiyning ta’kidlashlaricha bu olimlar ilk davrdan boshlab Movarounnahrning barcha hududlarida hamda Xurosonning Marv va Balx shaharlarida hanafiylik mazhabini yoyishda jonbozlik ko‘rsatishgan.
Imom Moturidiy rahimahulloh Imom Abu Hanifa rahmatullohi alayhning e’tiqodiy qarashlarini yaxshi o‘zlashtirishdan tashqari mintaqamizda hanafiylik tarqalishida muhim hissa qo‘shganlar.
Kosonsoy tuman "Buzrukho‘ja" jome masjidi imom-xatibi
Sodiqjon Abdurahmanov
Manba: @Softalimotlar