Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyun, 2025   |   19 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:29
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
15 Iyun, 2025, 19 Zulhijja, 1446

Solih va sog'lom farzand so'rab duo qilish

17.12.2020   9070   3 min.
Solih va sog'lom farzand so'rab duo qilish

Jamiyat hayotida muhim hodisa yuz berdi ­– yangi oila dunyoga keldi. Nikoh asosida boshlangan yangi hayotning har lahzasi har bir kelin-kiyov uchun unutilmasdir. Ayni damda, go'zal va osuda hayot orzusida qadam tashlayotgan ikki qalbning eng asosiy maqsadi – Alloh taolo ularga solih va sog'lom farzand berishini so'rab duo qilishlari bo'lib, bu juda ham ahamiyatlidir.

Bu bejizga emas albatta. Chunki bu payg'ambarlarning amalidir. Masalan “Oli Imron” surasining 38 oyatida: “Shu chog'da Zakariyo Robbisiga duo qilib: Robbim, menga O'z huzuringdan pokiza zurriyot hadya et. Albatta, Sen duoni eshituvchisan”, dedi” ko'rinishidagi duo. Mazkur duo hali kelin homilali bo'lmasdan avval o'qilishi lozim. Ayniqsa kiyov boshchiligida ushbu duo va iltijolarning qilinishi yanada muhimdir.

Bo'lajak otaning duosi ijobat bo'lib, bola homila shaklida rivojlana boshlagach, uning kelajakda aqlan va jismonan sog'lom, shu bilan birga ahli solihlardan bo'lishini so'rab duo qilishda bo'lajak onaning ham ko'magi juda zarurdir. Zero bu insoniyat otasi Odam va momo Havvodan meros qolgan amaldir. Jumladan ular (Odam ota va momo Havvo) oyatda zikr etilganidek: “...U (homila) og'irlashganda esa ikkovlon Robbilari Allohga: “Agar bizga solih (farzand) bersang, albatta, shukr keltirguvchilardan bo'lajakmiz”, deb duo qildilar” (A'rof, 189). Farzandning dunyoga kelish vaqti yaqinlashgani sari bo'lajak ota ham ona ham o'ziga xos go'zal maqsad va istaklar bilan birga, onaning sog'ligiga oid qo'rquv, hadik va farzandning jisman komil va sog'lom hamda aqlan etuk tug'ilishi orzusi paydo bo'ladi. Aynan mana shu davrga kelib bo'lajak ota-ona: “Agar bizga solih farzand bersang, albatta, shukr qilguvchilardan bo'lamiz”, deb doimiy duo qilishlari lozim bo'ladi.

Duo qilishga targ'ib bejizga emas albatta. Chunki zamonviy ilmiy tadqiqotlar asosida olimlar nima uchun insoniyat kundan kunga o'zaro oqibatsiz, beshavqat va berahmlik sari yuz tutayotgani, bir oila a'zolarining bir biriga hurmati va ehtiromining yo'qolishi sababini topganlarini e'lon qildilar. Olimlarning xulosalariga ko'ra, buning asosi bolaning zinodan va farzand ko'rishni istamagan ota-onalardan tug'ilishi ekan. Bu esa barchaga ma'lum holat ya'ni, ota-onaning farzandli bo'lishni xohlamay turgandagi ruhiy holati, o'rtada vujudga keladigan homilaga o'tishi va shu bilan birga ona qornida rivojlanayotgan bolaning dunyoga kelishiga rozi bo'lmayotgan ota-onaning salbiy kayfiyatini bolaga bo'lgan salbiy ta'siridir ya'ni, uning haqqiga duoi xayr qilinmasligidir.

Yuqoridagilardan kelib chiqib shunday xulosa qilishimiz lozimki, har bir kelin-kiyov va har bir ota-ona har doim Allohdan mana shu Vatanga, elu yurtga manfaatli solih va sog'lom farzand so'rab duo qilishi kerak.

 

O'MI mutaxassisi Akmalxon AHMYeDOV

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Minoda qanday amallar bajariladi?

04.06.2025   7402   2 min.
Minoda qanday amallar bajariladi?

Zulhijja oyining 8 kuni “Tarviya kuni” deyiladi.

“Tarviya” deyilishiga sabab o‘sha kuni hojilar zam-zam suvidan qonib-qonib ichadilar.

“Tarviya” – tafakkur ma’nosida ham qo‘llaniladi. Chunki zulhijjaning sakkizinchi kechasida Ibrohim alayhissalom tushlarida o‘g‘illari Ismoil alayhissalomni qurbonlik qilayotganlarini ko‘radilar va bu tush shaytoniymi yoki rahmoniy deya o‘sha kunni tafakkur bilan o‘tkazadilar. Shunga ko‘ra, bu kun “Tarviya – tafakkur kuni” deyiladi.

 

Mino lug‘atda – “orzu, istak” degan ma’nolarni bildiradi. Makka va Muzdalifa oralig‘idagi qishloqning nomi. Arablar odamlar to‘plangan joyni “mino” deb atashadi. Mino Masjidul-harom shimolidan 7 km. uzoqlikda joylashgan.

Bu yerda Ibrohim alayhissalom shaytonga tosh otganlar, qurbonlik qilganlar. Nabiy sollallohu alayhi vasallam ham aynan shu joyda tosh otib, qurbonliklarini ado etganlar. Bu muqaddas makonda Nasr va Mursalot suralari nozil bo‘lgan.

 

Hojilar zulhijjaning sakkizinchi kuni bomdod namozidan so‘ng Minoga qarab yo‘l olishadi. Minoda tarviya kunining peshin, asr, shom, xufton hamda arafa kunining bomdod namozlari o‘qiladi. Keyin arafotga jo‘nab, o‘ninchi kuni yana Minoga qaytishadi va ikki kun shaytonga tosh otishni davom ettirishadi.

Minoda bajarilishi zarur bo‘lgan amallar haqida Qur’oni karimda bunday marhamat qilinadi: «Va o‘zlariga bo‘ladigan manfaatlarga shohid bo‘lsinlar. Ma’lum kunlarda ularga rizq qilib bergan chorva hayvonlarini (so‘yishda) Allohning ismini zikr qilsinlar. Bas, ulardan yenglar va bechora va faqirlarga ham yediringlar. So‘ngra o‘zlaridagi kirlarni ketkazsinlar, nazrlariga vafo qilsinlar va “Qadimgi uy”ni tavof qilsinlar”, deganimizni esla» (Haj surasi, 28-29-oyatlar).

Ushbu oyatda Mino kunlari jamarotda tosh otish, qurbonlik qilish va soch oldirib ehromdan chiqish kabi amallarni ado etish ta’kidlanmoqda. Mino kunlari ushbu uchta amalni mukammal tarzda bajarish vojibdir.

Alloh taolo qilayotgan va qiladigan barcha solih amallaringizni O‘z dargohida qabul etsin. O‘zi kuch-quvvat bersin..

Davron NURMUHAMMAD