Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Yanvar, 2025   |   5 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:33
Asr
15:27
Shom
17:11
Xufton
18:30
Bismillah
05 Yanvar, 2025, 5 Rajab, 1446

2. BAQARA SURASI, 213–214 OYaTLAR

20.11.2020   3331   3 min.
2. BAQARA SURASI, 213–214 OYaTLAR

كَانَ ٱلنَّاسُ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ فَبَعَثَ ٱللَّهُ ٱلنَّبِيِّ‍ۧنَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنزَلَ مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ لِيَحۡكُمَ بَيۡنَ ٱلنَّاسِ فِيمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِۚ وَمَا ٱخۡتَلَفَ فِيهِ إِلَّا ٱلَّذِينَ أُوتُوهُ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۖ فَهَدَى ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ مِنَ ٱلۡحَقِّ بِإِذۡنِهِۦۗ وَٱللَّهُ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٍ٢١٣

213. Insonlar bir millat edilar. Keyin Alloh xushxabar beruvchi va ogohlantiruvchi payg'ambarlarni yubordi, ularga odamlar orasidagi ixtiloflar haqida hukm qilish uchun haq Kitobni tushirdi. Ochiq-oydin hujjat kelganidan keyin ham Kitob berilganlar hadlaridan oshib, ravshan oyatlar haqida talashib-tortishishdi. Alloh O'z izni bilan mo'minlarni tortishgan narsalarida hidoyatga yo'lladi. Alloh xohlagan bandasini to'g'ri yo'lga hidoyat qiladi.

Odam alayhissalom va Momo Havo dunyoga kelishganidan keyin bir farzand tug'ilsa, ikkovlari unga Haq dinni o'rgatishar edi. Shu tarzda hamma bir dinda hech ixtilofga bormay yashashda davom etdi. Avlodlar ko'paygach, har qaysisi alohida mizoj va tabiatda tug'ildi, o'rtalarida kelishmovchiliklar paydo bo'ldi, aqida va amalda ular bir-birlari bilan tortisha boshlashdi. Keyin Alloh taolo shu ixtiloflarni oradan ko'tarish va to'g'ri yo'lni ko'rsatish uchun payg'ambarlarni yubordi. Ular izdoshlariga Alloh hukmlarini etkazishar, inkor etuvchilarni azob va jazo bilan qo'rqitishar edi. Parvardigorning O'zi ular o'rtasidagi kelishmovchilik-tortishuvlar xususida hukm qilishi uchun payg'ambarlar bilan birga samoviy Kitoblar ham tushirdi. Alloh taolo bunday degan: "Darhaqiqat, Biz insonni imtihon qilib, aralash bir nutfadan yaratdik. Uni eshituvchi va ko'ruvchi qilib qo'ydik. Darhaqiqat Biz uni xoh u shukr qiluvchi (musulmon) bo'lsin, xoh noshukr (kofir) bo'lsin, yo'lga yo'lladik. Biz kofirlar uchun zanjirlar va o't-olov tayyorlab qo'yganmiz" (Inson, 2-4). Haqiqatda Haq din ustida tortishuvchilar o'sha Kitob tushirilgan jamoa (ahli kitoblar) edi, ular ochiq-oydin dalillarni ko'ra-bila turib ham yana ixtilofga borishdi.

أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تَدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ وَلَمَّا يَأۡتِكُم مَّثَلُ ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبۡلِكُمۖ مَّسَّتۡهُمُ ٱلۡبَأۡسَآءُ وَٱلضَّرَّآءُ وَزُلۡزِلُواْ حَتَّىٰ يَقُولَ ٱلرَّسُولُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ مَتَىٰ نَصۡرُ ٱللَّهِۗ أَلَآ إِنَّ نَصۡرَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ٢١٤

214. Yoki ilgari o'tganlarga kelgan narsa sizlarga kelmay turib jannatga kiramiz, deb o'ylayapsizlarmi? Ularga balo va musibat etib, shunday larzaga tushishdiki, hatto Payg'ambar va mo'minlar: "Allohning yordami qachon kelarkin?" deyishdi. Ha, ogoh bo'lingki, Allohning yordami albatta yaqindir!

Oldingi payg'ambarlar va ummatlarga dushman tarafidan turli kulfat va aziyatlar etganida ular sabr qilishgan edi, bu ummat ham ularday bo'lishi lozim. Mehnat va mashaqqat chekmay jannatni orzu qilish nomunosib ishdir. Abu Mulayka bunday degan edi: "Ibn Abbos roziyallohu anhumo: "Hatto o'tgan payg'ambarlar noumid bo'lishib" dedilar-da, Yusuf surasining "Bizlar yolg'onchi bo'ldik, deb gumon qila boshlashganida..." mazmunidagi 110-oyatini o'qidilar, unga Baqara surasining quyidagi: "hatto Payg'ambar va mo'minlar: "Allohning yordami qachon kelarkin?" deyishdi" oyatini ulab tilovat qildilar. Ogoh bo'lingki, Allohning yordami (hamisha) yaqindir", deb javob qildilar. So'ng men Urva ibn Zubayr bilan uchrashganimda unga shu gapni aytdim" (Buxoriy rivoyati).

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Qarzingni kamaytir, erkin yasha!

4.01.2025   1311   3 min.
Qarzingni kamaytir, erkin yasha!

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Hazrati Umar ibn Xattob roziyallohu anhuning bizning kunimizgacha yetib kelgan ijtimoiy ahamiyatga ega bir qancha so‘zlari mavjud, lekin biz bu yerda mavzuga oid bo‘lganlarini keltirib o‘tamiz:

«Aslo o‘tirgan joyingizda «Allohim, menga rizq ber», deb o‘tiravermang. Bilasizki, osmondan oltin ham, kumush ham yog‘maydi. Alloh taolo insonlarni bir-birining rizqiga sababchi qilib yaratgan».

«Insonlarga muhtoj bo‘lmaslikka intilinglar. Shu tariqa siz ham diningizni saqlab qolasiz, ham insonlarning eng karamlisi bo‘lasiz».

«Men insonlarning eng saxiy va eng yaxshi xulqlisini bilaman. Eng saxiy inson o‘zi muhtoj bo‘laturib, bera olgan insondir. Eng yaxshi xulqli inson esa unga nohaqlik qilganni kechirib yuborgan insondir».

«Agar sabr (yo‘qsillik) va shukr (boylik) ikkita tuya deb faraz qilinsa, kay biriga minsam (mindirilsam) ham, e’tibor bermasdim».

«Qarzingni kamaytir, erkin yasha!».

«Siz mashaqqatlarga sabr qilishga odatlaning».

«Boylarning yoniga borish faqirlar uchun imtihondir».

«Siz boylikka asir bo‘lib qolmang. U sizni isyonga olib boradi».

«Oila a’zolaringizning sonini orttiring. Rizqingiz sizga qayerdan berilganini bilolmaysiz».

«Diqqat qiling, Alloh taolo ulug‘ insonlarni yaratgan, siz ularga hurmat ko‘rsating».

«Insonning fazilatini moli, aslligini dini, insonligini xulqi bildiradi».

«Izzat bu dunyoda mol bilan, oxiratda esa yaxshi amal bilandir».

«Bu dunyoda menga uch narsa sevdirildi: och bo‘lganni to‘ydirish, suvsaganni suvga qondirish va yupunni kiyintirish».

«Sa’y-harakat qilish eng yaxshi sarmoyadir».

«Harakat qilish zahmat, bo‘sh turish esa mahv bo‘lish demakdir».

«Gunohdan saqlanganing kabi, bu dunyo ne’matlari seni izdan chiqarishidan ham saqlan. Allohga qasamki, seni aldaydigan va yo‘ldan ozdiradiganlarning eng qo‘rqinchlisi dunyo ne’matidir».

«Ishsizlikning yomon natijalaridan saqlaning! Shubhasiz, u sarxushlikdan ham zararli bo‘lgan yomonliklarni o‘zida saqlaydi».

«Alloh taolo tejamkor va mo‘tadil bo‘lishni yoqtiradi, isrofni yoqtirmaydi».

«Ochko‘zlikning ba’zisi faqirlik, ko‘zi to‘qlikning ba’zisi boylikdir».

«Inson oz yeyish bilan o‘lmaydi».

«Yo‘qsilga kechki ovqat yedirganni Alloh mag‘firat qiladi».

«Dunyo ahli bilan yaqin aloqada bo‘lmang, chunki u rizqni kamaytiradi».

«Har bir narsaning boshi bo‘ladi. Yaxshilikning boshi uning darhol qilinishidir».

«Alloh taolo O‘zidan qo‘rqqanni saqlaydi, Unga ishonganga kifoya qiladi, Uning roziligi uchun qarz berganni mukofotlaydi, shukr qilganning esa ne’matini ziyoda qiladi».

«Ey faqir-yo‘qsillar, boshingizni tik tutib, sharafingizni saqlang. O‘z rizqingizni o‘zingiz topishga intiling, yaxshiliklar uchun shoshiling, insonlarga yuk bo‘lmang».

«Millioner sahobalar» kitobidan

Maqolalar