Rasululloh sollallohu alayhi vasallambiror narsa so'ralganda yo'q demaganlar.
Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan biror narsani so'ralganda hech qachon yo'q degan emaslar”.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Allohni doimo zikr qilardilar.
Hazrat Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Alloh taoloni har on, har dam, har lahzada zikr qilar edilar”(Imom Muslim, Imom Abu Dovud, Imom Termiziy rivoyati).
Abu Sa'id Hudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ko'p zikr qilar, foydasiz ishlardan saqlanar, namozni uzun o'qir, xutbani qisqa qilardilar” (Imom Nasoiy, Imom Abu Dovud rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamtahajjud namozini muntazam o'qir edilar.
Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam tahajjud namozini aslo tark etmas, bemor yo behol bo'lsalar o'tirgan hollarida o'qir edilar”(Imom Abu Dovud rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamyolg'iz namoz o'qisalar uzoq, cho'zib o'qirdilar.
Abu Vakil roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam jamoat bilan birga namoz o'qiganda g'oyat engil va qisqa ko'rinishda, yolg'iz o'zlari o'qisalar, uzun o'qir edilar”(Imom Ahmad rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallambemorlarni ziyorat qilib, ularning ko'nglini ko'tarardilar.
Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bemor ko'rgani borsalar: “Sen uchun (zararli) bir narsa yo'q, inshaalloh, bu senga gunohlardan poklanishdir”,der edilar» (Imom Buxoriy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamsafardan qaytsalar avvalo masjidga kirardilar.
Abu Sa'laba roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safardan qaytganlarida oldin masjidga kirar, ikki rakat namoz o'qir, so'ng qizlari Fotimaga uchrar, shundan keyingina uylariga ketar edilar”(Imom Tabaroniy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamjanozada g'amgin bo'lardilar.
Imron ibn Husayn roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam janozada hozir bo'lganlarida qayg'ulari ortar, nihoyatda kam gapirar, fikr-mulohazaga g'arq bo'lar edilar” (Imom Hokim rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamsafarga chiqsalar duo qilardilar.
Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safar qilmoqchi bo'lsalar: “Allohim, Sen bilangina g'alaba qilaman, Sen bilangina omonda bo'laman, Sening yordaming bilangina dushmanim ustiga yurish qilaman”,deb duo qilar edilar» (Imom Ahmad rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallammahzun bo'lganlarida duo qilardilar.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam o'zlarini mahzun qiladigan biror holat yoki voqea sodir bo'lsa osmonga qarar va “Subhanallohil aziym” der edilar, duolarida eng ko'p takrorlaganlari esa “Ya Hayyu ya Qoyyum” edi» (Imom Termiziy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamduoni uch marta takrorlardilar.
Ibn Mas'ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Allohga duo qilsalar tilaklarini ham, istig'forni ham uch bor qaytarar edilar” (Imom Ahmad, Imom Abu Dovud rivoyati)
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamshumlanishni yoqtirmasdilar.
Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam chiroyli narsalardan xursand bo'lar, shumlanishni esa yoqtirmas edilar” (Imom Nasoiy rivoyati).
Hazrat Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam har bir ishni yaxshilikka yo'yishni yoqtirar, badgumonlikni yomon ko'rar edilar” (Ibn Moja rivoyati).
Davron NURMUHAMMAD
tayyorladi
Mashina yo‘liga chiqib ketgan odamni ko‘rib haydovchi zo‘rg‘a to‘xtatib qoldi. Undan ham oldin yonidagi do‘sti tushasolib yo‘lovchining yoqasidan oldi. Uzr so‘rab dovdirayotgan odamni ko‘rib, haydovchi tez tushdi-da, do‘stidan uning yoqasini qo‘yib yuborishini so‘radi.
– Bu nima deganing?! Sal bo‘lmasa qamalib ketarding-ku buni deb, – yanada jahli chiqdi do‘stining.
– Sen uni qo‘yib yuboraver, gap bor... Bo‘ldi, aka, hushyor bo‘lib yetib oling... Yo‘q, shoshmang...
Haydovchi hatto u odamning qo‘liga pul ham berdi. Do‘stini hayron qoldirib, mashinaga qaytdi.
Do‘stining savol nazari bilan qarab turganini ko‘rib, izoh bera boshladi:
– Bir soatcha oldin dorixonaga kirgandim. Shu odamga ko‘zim tushgandi. Qo‘lida dorilar ro‘yxati yozilgan qog‘oz, puli yetmaganidan mung‘ayib turgan edi. Dorilar narxini eshitib, og‘ir qadamlar bilan chiqib ketgandi. Ortidan chiqib yordam bergim keldi. Lekin pulimni qizg‘ondim. Tashqariga chiqqanimda u onasi bilan gaplashib turgan ekan. Haligi odam onasi bilan gaplashib bo‘lgach: “Shuncha pulni qayerdan topaman? Yo Alloh! O‘zing yo‘l ko‘rsat, deganini eshitib ham indamay ketaverdim. Go‘yo unga pul bersam o‘zim och qoladiganday... Holbuki, Alloh taolo O‘z Kalomida: “Shayton sizlarni (xayr-ehson qilishda) kambag‘al bo‘lib qolishdan qo‘rqitadi” (Baqara surasi, 268-oyat) deya ogohlantirganini bilardim. Yana “Kimki (bir) hasana (savobli ish) qilsa, unga o‘n barobar (ko‘paytirib yozilur)” (An’om surasi, 160-oyat) degan va’dasini ham o‘qigandim. Baribir xomlik qildim. Sal bo‘lmasa o‘sha xasislik qilgan pulimdan o‘n, yuz hissasi chiqib ketadigan bir musibatga duchor bo‘lardim. Mayli, hechdan ko‘ra kech bo‘lsa ham, Alloh imkon berdi. Shuning uchun ayb u odamdamas, o‘zimda, deb bildim...
Ha, azizlar! Hayotimizda bunday holatlarga duch kelib turamiz. Avvalo, birov bilan tushunmovchilik bo‘lib qolsa u odamning ahvolini so‘raylik. Balki biror musibat yo tashvishda yurgandir. Darhol tilimizga kelgan so‘zlar bilan xaqorat qilib, urishib ketmaylik. Bunaqa vaziyatlarda shayton vasvasa qilishini unutmaylik. Xulosa qilishga shoshilmaylik. Hazrati inson degan nomga munosib ish tutaylik.
Akbarshoh Rasulov